W dniu 8 czerwca br. w czasie przeglądania zgrupowania gęsi żerujących na brzegu stawu w Boguniewie zauważyłem jednego osobnika gęsi zbożowej Anser fabalis. O tej porze przedstawiciele tego gatunku powinni być już daleko na północny wschód od Polski, na swych lęgowiskach. To pierwszy przypadek stwierdzenia w okolicach Rogoźna gęsi zbożowej o tej porze roku, tj. w pełni sezonu lęgowego naszych gęgaw Anser anser.
Jerzy Dąbrowski
Dziś nadeszła ciekawa informacja powrotna o jednym z naszych bocianów białych. Dotyczy ptaka zaobrączkowanego 19 czerwca 2021 roku w Międzylesiu. W gnieździe była czwórka piskląt i wszystkie szczęśliwie opuściły gniazdo. To jak dotąd pierwsza informacja powrotna o ptaku z tego lęgu, ale za to jaka!!! W dniu 30 maja br. jeden z bocianów został zidentyfikowany po nu,erze kolorowej obrączki na wysypisku śmieci w miejscowości Barmaki koło Równego na Wołyniu w Ukrainie. Odległość między miejscami obrączkowania i ponownego stwierdzenia to 679 km. To pierwszy nasz ptak, którego obecność zarejestrowano na terenie Ukrainy. Poniżej zdjęcia z obrączkowania w Międzylesiu w ubiegłym roku.
Przy tej okazji podziękowanie dla kierownika i pracowników posterunku Enea Operator w Rogoźnie za pomoc w bezpiecznym dostaniu się do gniazda.
Jerzy Dąbrowski
W dniu 2 czerwca br. Bogdan Jeran zaobserwował w Cieślach trzmielojada Pernis apivorus. Obserwacja potwierdzona jest zamieszczonymi niżej zdjęciami. Trzmielojad występuje u nas rzadko. Kiedy w latach 80-tych XX wieku prowadziłem badania nad ptakami drapieżnymi w okolicach Rogoźna, to na powierzchni 130 km2 znalazłem 2 pary tego gatunku. Dla porównania myszołowów było ponad 80 par. Wyglądem trzmielojad jest podobny do myszołowa. Na szczęście dziś większość obserwacji poparta jest doskonałymi zdjęciami, co pozwala na spokojnie , w warunkach domowych analizować cechy charakterystyczne dla gatunku.
Jerzy Dąbrowski
Mamy i to od ok. 1,5 roku kolejny gatunek na liście ptaków Gminy Rogoźno. Podczas przeglądania wcześniej zrobionych zdjęć Bartek Ziała znalazł niezbyt efektowne zdjęcia mewy wykonane 15 listopada 2020 r. nad Jeziorem Czarnym. Na zdjęciach jest mewa trójpalczasta Rissa tridactyla – osobnik młodociany. Gatunek ten gniazduje na skalistych wybrzeżach półkuli północnej. W Polsce pojawia się rzadko, a już zwłaszcza w głębi lądu.
Po ujawnieniu tej obserwacji lista ptaków Gminy Rogoźno obejmuje 240 gatunków. Jeśli ktoś śledzi naszą stronę, to zauważy, że poprzedni nowy gatunek miał nr 238. Wynika to z tego powodu, że z gatunku gęś zbożowa Anser fabalis wydzielono gęś tundrową Anser serrirosris i w ten sposób zwiększyła się liczba taksonów. Oba gatunki występują i nasz zimą i w czasie przelotów w mieszanych stadach.
Jerzy Dąbrowski
Wczoraj otrzymałem na maila zdjęcia wykonane przez Bartka Ziałę w Słomowie. Był na nich ptak drapieżny. Ptak latał bardzo wysoko i pogoda raczej nie na zdjęcia. Deskowate skrzydła na pierwszy rzut oka wskazywały na bielika, który gniazduje ok. 1 km dalej. Po wnikliwszym przyjrzeniu się okazało się, że ptak ma wachlarzowaty, a nie klinowaty jak u bielika, ogon. Doszedłem do przekonania, że mamy kolejną obserwację orlika krzykliwego Aquilla pomarina w okolicach Rogoźna. To bardzo optymistyczna wiadomość. Kilka wcześniejszych obserwacji, w tym z pełni okresu lęgowego, pochodzi z tego właśnie terenu, czyli z lasu “Buczyna” i lasu “Moksz”. Niestety nigdy nie udało się zlokalizować gniazda tego orła na naszym terenie.
Jerzy Dąbrowski
Wracają dziś (24.03.2022 r.) w łapania przy karmniku w Łoskoniu, postanowiłem zjechać nieco z drogi, żeby sprawdzić czy na ściernisku po kukurydzy w Międzylesiu wciąż przebywa stado dzikich gęsi. Dojeżdżając do centralnej części wsi zauważyłem, że na tamtejszym gnieździe siedzi bocian. To pierwsze moje spotkanie z tym gatunkiem tym roku.
W ubiegłym roku sytuacja była bardzo podobna i miała miejsce 26.03.2021 r. Dzisiejszego popołudnia jechaliśmy do Kaczor i w żadnym z 11 widocznych z drogi gniazd nie było jeszcze bocianów. Mamy nadzieję, że w okolicach Rogoźna zostanie zasiedlonych więcej gniazd niż w ostatnich latach. Zeszłoroczne obserwacje znakowanych ptaków, które osiągną w tym roku zdolność do rozrodu pozwalają na takie śmiałe nadzieje.
Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska
W dniu 18 marca 2022 r. na ściernisku po kukurydzy w Międzylesiu Damian Leligdowicz zaobserwował gęś tybetańską Anser indicus. Ptak przebywał w dużym stadzie gęsi zbożowych i białoczelnych. To druga obserwacja gęsi tybetańskiej w okolicach Rogoźna. Pierwszy raz widzieliśmy osobnika tego gatunku 22.03.2018 r. w Boguniewie. Może to ten sam ptak, ale nie jest oznakowany, to nie możemy być tego pewni. Tuz przed zmrokiem Bartek Ziała uwiecznił tę obserwację na zamieszczonym poniżej zdjęciu.
Ja pojechałem tam następnego dnia rano i w tym wielkim stadzie gęsi wypatrzyłem bez problemu tę gęś i dodatkowo 5 bernikli białolicych Branta leucopsis, które widuje się u nas regularnie, choć zwykle jest to od jednego do kilku osobników. Na zdjęciu poniżej fragment stada z obydwoma gatunkami.
A teraz wykadrowane.
Jerzy Dąbrowski
W dniu 12 marca 2022 r. ustawiliśmy na rozlewiskach Wełny w Cieślach 72 metry sieci przeznaczonych do odłowu kaczek. Celem były cyraneczki, których grupa licząca ok. 20 osobników żerowała na płytkich rozlewiskach. Braliśmy też pod uwagę gągoły, które już tokują przy nasze budce na stawie. Jakież było zdziwienie, kiedy na pierwszej nocnej kontroli w sieci rozpiętej nad wodą znaleźliśmy kuropatwę Perdix perdix.
Zaskoczenie było zupełne, z dwóch powodów: po pierwsze nie pamiętamy, kiedy ostatnio widzieliśmy u nas ten gatunek, a po drugie rozlewiska to z cała pewnością nie jest typowe siedlisko kuropatw. Jednak ptaki muszę przemieszczać się między miejscami optymalnymi dla nich nad miejscami w których zwykle nie występują. Podobnym zaskoczeniem było dla mnie złapanie bączka, zimorodka i lerki (=skowronka borowego) w przydomowym ogrodzie przy ul. Żurawiej w Rogoźnie Na liście gatunków ptaków zaobrączkowanych w ramach prac Zespołu Obrączkarskiego “ROGOŹNO” kuropatwa została wpisana pod numerem “155”.
Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska
W dniu 2 marca br. Bogdan Jeran zaobserwował i sfotografował nad Jeziorem Prusieckim bardzo dużą grupę czapli, w tym przynajmniej 13 czapli białych Egretta alba i 2 czaple siwe Ardea cinerea. Jeszcze niedawno widok czapli białej był rzadkością. Z czasem przyzwyczailiśmy się do ich widoku w okresie przelotów, później również w czasie zimy. Gatunek ten wyraźnie zwiększa liczebność. No i doczekaliśmy czasu, kiedy czasem jest liczniejszy od pospolitej czapli siwej. Poniżej jeden z przykładów takiego spotkania z czaplami.
Jerzy Dąbrowski
Mamy jeszcze luty, a stawy i jeziora już dawno pozbyły się pokrywy lodowej. Nad stawem w Boguniewie pojawiło się stado gęgaw Anser anser liczące 60-80 osobników. Ponieważ w roku 2020 zaobrączkowaliśmy tutaj jedno pisklę, a w 2021 cztery pisklęta i jednego dorosłego osobnika, ilekroć przejeżdżam przez Boguniewo, przeglądam pasące się lub odpoczywające na brzegu ptaki. Szukam wśród nich ptaki z naszymi obrożami.
Jak dotąd udało się zaobserwować naszą gęgawę z 2020 r. i drugą naszą zaobrączkowaną jako dorosłą w 2022 r. Spotkaliśmy też osobnika, który został zaobrączkowany jako pisklę w czerwcu 2021 r. na Jeziorze Rościńskim przez Bartosza Krąkowskiego i Adama Loręckiego.
Część ptaków wykazuje już zachowanie terytorialne przejawiające się agresją, więc pewnie już zaczął się dla nich sezon lęgowy. Możliwe, że niektóre samice przystąpiły już do znoszenia jaj. Ciekawe, kiedy pojawią się ptaki wodzące pisklęta?
Jerzy Dąbrowski