W dniu 17 listopada 2025 r. złapał się w nasze sieci w Cieślach kos Turdus merula, jakiego jeszcze nigdy nie widziałem, a zaobrączkowałem do końca 2024 r. równo 700 dorosłych przedstawicieli tego gatunku. Był to samiec w pierwszym kalendarzowym roku życia. Jego wygląd był zdecydowanie nietypowy. Pióra, zwłaszcza na spodzie ciała, były jasno obrzeżone, a obrączka oczna i wnętrze dzioba intensywnie pomarańczowe. Typowy młodociany samiec ma ciemny dziób, a jego wnętrze i obrączkę oczną żółtą.
Samiec w 1 kal. roku życia – typowy.
Dorosły samiec – typowy.
Nasz oryginał.
Nasz oryginał.
Może będziemy mieli szczęście złapać tego ptaka w przyszłości. Ciekawe, czy będzie wtedy czysto czarny, jak inne, typowe ptaki tego gatunku.
Dalszy ciąg łapania w zakrzewionym starorzeczu w pobliżu ujścia Małej Wełny do Wełny. Ptaki łapały się głównie przy karmniku, który zasypaliśmy już słonecznikiem. Jeden wieczór postawiliśmy 4 “drozdówki” w trzcinowisku, w które złapały się 4 potrzeszcze. Odłowy prowadziliśmy przez 3 popołudnia, 2 przedpołudnia i 4 całe dnie i 3 popołudnia. Złapało się 217 ptaków z 15 gatunków, w tym 59 retrapów. Zdecydowanie dominowały bogatki. Z sieci wyjmowaliśmy je 257 razy, ale stwierdzenia dotyczyły 157 osobników. Częstotliwość stwierdzeń bogatek przedstawiała się następująco:
1x – 96 osobników,
2x – 29 osobników,
3x – 25 osobników,
4x – 7 osobników.
Proporcje w zgrupowaniu bogatki były następujące: ptaki młode (w pierwszym kalendarzowym roku życia) stanowiły 75,3%, a dorosłe 24,7%. Jeśli chodzi o płeć, to samic było 50,6%, samców 49,4%, czyli prawie równo.
A teraz pełna lista z odłowu:
Nazwa polska
Nazwa łacińska
Liczba
Bogatka
Parus major
112 + 45 retrapów
Modraszka
Cyanistes caeruleus
18 + 12 retrapów
Czyż
Carduelis spinus
9
Potrzeszcz
Miliaria calandra
4
Rudzik
Erithacus rubecula
3
Kos
Turdus merula
2 + 1 retrap
Szczygieł
Carduelis carduelis
2
Strzyżyk
Troglodytes troglodytes
2
Czeczotka
Acanthis flammea
1
Pełzacz leśny
Certhia familiaris
1
Pokrzywnica
Prunella modularis
1
Droździk
Turdus iliacus
1
Śpiewak
Turdus philomelos
1
Sikora uboga
Poecile palustris
1 retrap
Udział retrapów – 27,2 %. Wszystkie, z wyjątkiem jednego, to ptaki zaobrączkowane przy tym karmniku, w większości w ciągu poprzednich kilku dni:
X 2025 – 42 w tym:37bogatek, 4 modraszki i 1 kos,
IX 2025 – 7 w tym: 3 bogatki, 3 modraszki i 1 sikora uboga,
VIII 2025 – 2 w tym: 1 bogatka i 1 modraszka,
VII 2025 – 2 w tym: 1 bogatka i 1 modraszka,
IV 2025 – 1 bogatka,
II 2025 – 1 modraszka,
XII 2024 – 1 modraszka,
IV 2024 – 1 modraszka,
II 2024 – 1 bogatka.
Ten jeden inny, to bogatka zaobrączkowana jako pisklę w budce lęgowej na powierzchni “RUDKA” – odległość w linii prostej – 2,57 km..
Odłowy przy kanale melioracyjnym przebiegającym przez pola uprawne na obrzeżach osiedla budynków wielorodzinnych w Cieślach. Z jednej strony rowu znajduje się częściowo już skoszone pole kukurydzy. Sieci rozstawiliśmy punktowo przy krzewach rosnących na skarpach kanału. Na ściernisku po zbożu i kukurydzy ustawiliśmy 65 m sieci o dużych oczkach. Odłowy prowadziliśmy przez 4 całe dni i noce. Złapało się 97 ptaków z 13 gatunków, w tym 8 retrapów. Dominowały mazurki i bogatki. W sieci o dużych oczkach w nocy złapały się 4 uszatki, w tym jednorazowo 3 oraz słonka. W ciągu dnia jeden w wielu żerujących na ściernisku po kukurydzy grzywaczy.
Uszatka – samica.
Uszatka – samiec.
Uszatka.
Słonka.
A teraz już pełna lista odłowu:
Nazwa polska
Nazwa łacińska
Liczba
Mazurek
Passer montanus
89 + 8 retrapów
Bogatka
Parus major
13 + 2 retrapy
Trznadel
Emberiza citrinella
6
Zięba
Fringilla coelebs
5
Modraszka
Cyanistes caeruleus
3
Jer
Fringilla montifringilla
2
Sierpówka
Streptopelia decaocto
2
Wróbel
Passer domesticus
1
Kos
Turdus merula
1
Śpiewak
Turdus philomelos
1
Jeśli chodzi o retrapy, to wszystkie zostały zaobrączkowane tutaj i w najbliższej okolicy w następujących terminach:
W dniu dzisiejszym, wysiadając z samochodu przed domem (ul. Potulicka w Cieślach) usłyszałem nad sobą głosy przelatujących gęsi i żurawi. Sądziłem, że przelatują równocześnie dwa klucze. Jakież było moje zdziwienie, gdy okazało się, że to jeden klucz, w którym znajdowało się 31 gęsi i 11 żurawi. Nie było czasu na wyjmowanie aparatu z teleobiektywem. Zrobiłem tylko zdjęcie komórką. Poniżej trzy kadry z tego zdjęcia.
Dla mnie to drugi przypadek, kiedy obserwowałem w kluczu gęsi inny gatunek. Pierwszy miał miejsce nad Jez. Kaliszańskim, dawno temu. Wówczas jedno skrzydło klucza gęsi zamykały 3 łabędzie nieme. Współpraca obu gatunków nie była doskonała – gdy klucz zmieniał kierunek, łabędzie jeszcze przez chwilę leciały prosto, po czym dołączały na swoje miejsce w kluczu. W czasie tej obserwacji miało to miejsce dwukrotnie.
Dalszy ciąg łapania w zakrzewionym starorzeczu w pobliżu ujścia Małej Wełny do Wełny. Tym razem dostawiliśmy też kilka sieci w trzcinowisku i wyniki podajemy w rozbiciu na te dwa środowiska. Przy zakrzewieniach znajduje się też nasz karmnik, który zasypaliśmy już słonecznikiem. Odłowy prowadziliśmy przez 2 popołudnia, 2 przedpołudnia i 8 całych dni. Złapało się w obydwu środowiskach łącznie 602 ptaki z 32 gatunków, w tym 75 retrapów. W strefie krzewów dominowały bogatki; to z pewnością za sprawą karmnika. Wysoki wynik dla czyża, to przede wszystkim “zasługa” zadrzewienia olszowego sąsiadującego ze starorzeczem.
Poniżej pary ptaków, które niezbyt często się łapią.
Gil – samiec.
Gil – samica.
Dzięciołek – samiec.
Dzięciołek – samica.
Wśród sikor trafiła się jedna z rogowatymi naroślami na nogach – trzeba było jej założyć obrączkę o jeden rozmiar większą. Takie chorobowe zmiany spotkaliśmy już u zięb i rokitniczki, ale u bogatki to pierwszy taki przypadek.
Pełna lista odłowu w zakrzewieniach przedstawia się następująco:
Nazwa polska
Nazwa łacińska
Liczba
Bogatka
Parus major
155 + 35 retrapy
Czyż
Carduelis spinus
97 + 4 retrapów
Modraszka
Cyanistes caeruleus
48 + 8 rtrapów
Raniuszek
Aegithalos caudatus
24 + 7 retrapy
Strzyżyk
Troglodytes troglodytes
12 + 1 retrap
Kos
Turdus merula
12 + 1 retrap
Mysikrólik
Regulus regulus
12
Rudzik
Erithacus rubecula
8 + 1 retrap
Czeczotka
Acanthis flammea
7
Mazurek
Passer montanus
5
Gil
Pyrrhula pyrrhula
5
Pokrzywnica
Prunella modularis
5
Szczygieł
Carduelis carduelis
4
Jer
Fringilla montifringilla
3
Sójka
Garrulus glandarius
2 + 1 retrap
Śpiewak
Turdus philomelos
2 + 1 retrap
Zięba
Fringilla coelebs
2
Dzwoniec
Carduelis chloris
2
Pełzacz ogrodowy
Certhis brachydactyla
2
Pełzacz leśny
Certhia familiaris
2
Dzięcioł duży
Dendrocopos major
2
Dzięciołek
Dendrocopos minor
2
Sikora uboga
Poecile palustris
2 retrapy
Czarnogłówka
Poecile montanus
1
Trznadel
Emberiza citrinella
1
Krogulec
Accipiter nisus
1
W trzcinowiskach dominowała modraszka, ale sporo było też potrzosów. Niewątpliwą atrakcją był złapany 1 listopada trzcinniczek. Wygląda to dość zabawnie, w zestawieniu z ptakami zimy, czyli czeczotką i jerem, które łapały się od 17 października.
Trzcinniczek.
Jer – samiec.
Czeczotka – samiec.
Pełna lista odłowu w trzcinach przedstawia się następująco:
Nazwa polska
Nazwa łacińska
Liczba
Modraszka
Cyanistes caeruleus
41 + 10 retrapów
Potrzos
Emberiza schoeniclus
35 + 2 retrapy
Wąsatka
Panurus biarmicus
14
Bogatka
Parus major
7 + 1 retrap
Strzyżyk
Troglodytes troglodytes
6
Potrzeszcz
Miliaria calandra
3
Pokrzywnica
Prunella modularis
3
Makolągwa
Carduelis cannabina
2
Trznadel
Emberiza citrinella
1 + 1 retrap
Trzcinniczek
Acrocephalus scirpaceus
1
Mysikrólik
Regulus regulus
1
Pierwiosnek
Phylloscopus collybita
1
Jeśli chodzi o retrapy, to wszystkie, z wyjątkiem trzech, zostały zaobrączkowane tutaj lub w innych miejscach doliny Wełny w Cieślach w następujących terminach:
X 2025 – 34 w tym: 20 bogatek, 4 czyże, 7 raniuszków, 1 rudzik, 1 strzyżyk i 1 śpiewak,
IX 2025 – 11 w tym: 3 bogatki, 6 modraszek i 2 sikory ubogie,
VIII 2025 – 7 w tym: 4 modraszki i 3 bogatki,
VII 2025 – 3 w tym:2modraszki i 1 bogatka,
XI 2024 – 1 bogatka,
X 2024 – 3 bogatki,
IX 2024 – 1 modraszka,
VIII 2024 – 1 sójka,
XI 2023 – 2 w tym: 1bogatka i 1 trznadel,
IX 2023 – 1 bogatka,
X 2023 – 1 potrzos,
IX 2023 – 3 w tym: 1 modraszka, 1 potrzos i 1 bogatka,
VIII 2023 – 1 modraszka,
IV 2023 – 1 kos,
I 2023 – 1 modraszka,
XI 2022 – 1 modraszka.
Te trzy inne retrapy, to sikory zaobrączkowane jako pisklęta w budkach na powierzchni “Olszyna”:
w dniu 11.05.2024 r. – dwie bogatki z jednego lęgu– 1,5 km,
W dniu 21.10.2025 r. przy drodze i na drodze Parkowo – Słomowo żerowało stado krukowatych, w którym dominowały wrony siwe Corvus cornix, wśród których były również osobniki czarne. Kiedy znalazłem miejsce do zaparkowania i mogłem spróbować przyjrzeć się im, większość została spłoszona przez przejeżdżające samochody (nie sądziłem, że na tej drodze jest taki ruch) i poleciała dalej na pola. Kilka osobników jednak wróciło na jezdnię, i udało się zdobić para zdjęć. Dobrze się złożyło, że trafił się dorosły gawron, więc było bezpośrednie porównanie również z tym gatunkiem. Ewidentnie dwa osobniki na prezentowanych zdjęciach, to czarnowrony Corvus corone. Tak się też szczęśliwie składa, że byłem klika dni wcześniej w Dreźnie i oglądałem czarnowrony z bliska, więc miałem na świeżo obraz tych ptaków w pamięci.