Ptaki Okolic Rogoźna

Dalszy ciąg łapania w zakrzewionym starorzeczu w pobliżu ujścia Małej Wełny do Wełny. Tym razem dostawiliśmy też kilka sieci w trzcinowisku i wyniki podajemy w rozbiciu na te dwa środowiska. Przy zakrzewieniach znajduje się też nasz karmnik, który zasypaliśmy już słonecznikiem. Odłowy prowadziliśmy przez 2 popołudnia, 2 przedpołudnia i 8 całych dni. Złapało się w obydwu środowiskach łącznie 602 ptaki z 32 gatunków, w tym 75 retrapów. W strefie krzewów dominowały bogatki; to z pewnością za sprawą karmnika. Wysoki wynik dla czyża, to przede wszystkim “zasługa” zadrzewienia olszowego sąsiadującego ze starorzeczem.

Poniżej pary ptaków, które niezbyt często się łapią.

Wśród sikor trafiła się jedna z rogowatymi naroślami na nogach – trzeba było jej założyć obrączkę o jeden rozmiar większą. Takie chorobowe zmiany spotkaliśmy już u zięb i rokitniczki, ale u bogatki to pierwszy taki przypadek.

 

Pełna lista odłowu w zakrzewieniach przedstawia się następująco:

W trzcinowiskach dominowała modraszka, ale sporo było też potrzosów. Niewątpliwą atrakcją był złapany 1 listopada trzcinniczek. Wygląda to dość zabawnie, w zestawieniu z ptakami zimy, czyli czeczotką i jerem, które łapały się od 17 października.

 

Pełna lista odłowu w trzcinach przedstawia się następująco:

Kolejne, po miesięcznej przerwie, łapanie w zakrzewionym starorzeczu w pobliżu ujścia Małej Wełny do Wełny. Odłowy prowadziliśmy przez 1 popołudnie, 3 przedpołudnia i 8 całych dni. Złapało się 379 ptaków z 24 gatunków, w tym 19 retrapów. Zdecydowanym dominantem okazały się bogatki. O ile duża liczba złapanych czyży nie dziwi – przy starorzeczu jest spory kawałek olszowego lasku, to duża liczebność szczygłów i strzyżyków była raczej zaskoczeniem.

Z rzadziej łapanych ptaków warto wymienić droździki, krogulca i pierwszego w tym roku dzięciołka.

Stali bywalcy tych zakrzewień, to raniuszki. W odłowionym stadku były osobniki z obydwu występujących u nas podgatunków i mieszańce tych form.

Złapał się też dorosły samiec kosa ze starą kontuzją żuchwy. Był w dobrej kondycji, czyli mimo kalectwa radzi sobie.

Pełna lista odłowu przedstawia się następująco:

Jeśli chodzi o retrapy, to wszystkie, z wyjątkiem jednego, zostały zaobrączkowane tutaj lub w innych miejscach doliny Wełny w Cieślach w następujących terminach:

• IX 2025 – 9 w tym: 3 modraszki, 1 zimorodek, 3 bogatki i 2 sikory ubogie,
• VIII 2025 – 4 w tym: 2 kosy i 2 bogatki,
• IX 2024 – 1 dzięciołek,
• IV 2024 – 1 modraszka,
• XI 2023 – 1 bogatka,
• IX 2023 – 1 bogatka,
• V 2023 – 1 kos.

Ten jeden inny retrap, to bogatka zaobrączkowana jako pisklę w budce na powierzchni “Olszyna” w dniu 11.05.2024 r. – 1,5 km.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

Po wielu dniach odłowów w trzcinowiskach, postanowiliśmy przypomnieć sobie jak wyglądają inne ptaki. Wybór padł na zadrzewienia porolne we wsi Owczegłowy, gdzie ostatnio łapaliśmy 7 lat temu. Jest to miejsce, w którym udawało się często złapać wszystkie sześć gatunków naszych sikor. W tym roku brakowało nam jeszcze tego gatunku i mieliśmy nadzieję, że uda się ten brak uzupełnić. No i sikory nas nie zawiodły – były wszystkie. Przez dwa całe dnie złapało się 175 ptaków z 17 gatunków; retrapów nie było. To pierwsze nasze odłowy, kiedy najwięcej złapało się mysikrólików. Stało się tak dzięki wabieniu głosem z magnetofonu ustawionym przy sieciach zlokalizowanych między świerkami. Struktura odłowionego zgrupowania mysikrólików była następująca: 81 ptaków w 1 kalendarzowym roku życia – 97,6% i 2 starsze (samiec i samica) – 2,4%; jeśli chodzi o płeć, to były 64 samce – 77,1 i 19 samic – 22,9%. Dominacja samców wynikała z pewnością z tego, że to one bardziej zdecydowanie reagują na śpiew innych samców – również poza sezonem lęgowym. Wśród odłowionych ptaków oprócz kompletu sikor, były również obydwa pełzacze.

No, i jak zwykle pełna lista odłowu:

Nazwa polska	Nazwa łacińska	Liczba
Mysikrólik	Regulus regulus	83
Bogatka	Parus major	26
Rudzik	Erithacus rubecula	23
Raniuszek	Aegithalos caudatus	15
Modraszka	Cyanistes caeruleus	5
Dzięcioł duży	Dendrocpos major	4
Czarnogłówka	Poecile montanus	5
Sosnówka	Periparus ater	2
Sikora uboga	Poecile palustris	2
Czubatka	Lophophanes cristatus	2
Strzyżyk	Troglodytes troglodytes	2
Pełzacz leśny	Certhia familiaris	1
Pełzacz ogrodowy	Certhia brachydactyla	1
Pokrzywnica	Prunella modularis	1
Kos	Turdus merula	1
Zniczek	Regulus ignicapilla	1
Zięba	Fringilla coelebs	1

Uczestnicy łapania: Jerzy Dąbrowski, Bronisława Peplińska i Bartosz Ziała.

Jerzy Dąbrowski

Łapanie w trzcinowiskach nad stawem w dolinie Wełny. Odłowy prowadziliśmy przez 2 wieczory, 2 całe dni i 1 poranek. Impulsem do tego łapania były liczne dymówki, które pojawiły się nad stawem 19 września. Postanowiliśmy sprawdzić, czy uda się je wieczorem zwabić na noclegowisko. Złapało się 202 ptaków z 24 gatunków, w tym 19 retrapów. No i udało się zwabić dymówki. Pierwszego wieczora złapało się 113 osobników, drugiego, mimo wabienia tylko jedna. Większość z nich – 90,6%, to były ptaki w 1 kalendarzowym roku życia. Najwidoczniej trafiło się nam przelotne stado. Było absolutnie wyjątkowe pod względem parametru o jakim chyba nigdy nie pisaliśmy – masy ciała. Ta wartość u poszczególnych ptaków (zważyliśmy wszystkie) mieściła się w zakresie 18,80 – 26,80 g, a średnia wyniosła 22,41 g. Tak wyglądało to na wcześniejszych noclegowiskach:

Miejsce odłowu	Okres odłowu	Liczba zważonych	Masa od – do	Masa średnia
Cieśle – staw	4-8.08.2025	226	16,00 – 23,40	19,00
Rz. Noteć – Antoniny	18-20.08.2025	302	16,20 – 22,30	18,55
Rz. Noteć – Antoniny	2-3.09.2025	144	16,60 – 22,10	19,32
Cieśle – staw (obecne)	21-22.09.2025	114	18,30 – 26,80	22,41

To najlepiej odżywione z naszych tegorocznych dymówek, a może nawet wśród wszystkich stad, które dotąd odłowiliśmy. Najwidoczniej staw stanowił dla nich tylko przystanek na trasie na południe, i rankiem poleciały dalej, bez “śniadania”. Poza nimi najliczniej łapały się potrzosy. Poniżej galeria ciekawszych ptaków z tego odłowu.

Pełna lista odłowu przedstawia się następująco:

Jeśli chodzi o retrapy, to wszystkie zostały zaobrączkowane tutaj lub w innych miejscach doliny Wełny w Cieślach w następujących terminach:

• IX 2025 – 6 w tym:  3 potrzosy, 3 modraszki,
• VIII 2025 – 7 w tym:  5 trzcinniczków, 1 modraszka i 1 pierwiosnek,
• IV 2025 – 1 potrzos,
• VII-VIII 2024 – 3 potrzosy,
• IX 2023 – 1 potrzos,
• VII 2023 – 1 kos.

Kolejne, po miesięcznej przerwie, łapanie w trzcinowiskach porastających łąki i starorzecza w pobliżu ujścia Małej Wełny do Wełny. Kilka sieci ustawiliśmy też w porośniętym krzewiastymi wierzbami starorzeczu okalającym półkolem nasze trzcinowisko. Odłowy prowadziliśmy przez 3 wieczory i 3 całe dni. Złapały się 184 ptaki z 20 gatunków, w tym 11 retrapów. Ptaków było bardzo mało, zwłaszcza w trzcinach. Ponad połowę stanowiły makolągwy, które przylatują tutaj na noclegowisko. Było jeszcze sporo trzcinniczków, a wśród singli” znalazły się pleszka i świergotek drzewny.

Pełna lista odłowu przedstawia się następująco:

Jeśli chodzi o retrapy, to wszystkie zostały zaobrączkowane tutaj lub w innych miejscach doliny Wełny w Cieślach w następujących terminach:

• VII-VIII 2025 – 8 w tym: 3 modraszki, 1 potrzos, 2 bogatki, 1 trzcinniczek i 1 makolągwa,
• IV 2025 – 1 makolągwa,
• VIII 2022 – 1 makolągwa,
• IX 2021 – 1 kos.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

Łapanie na terenie nieczynnej żwirowni w Cieślach w podanym wyżej okresie, ale oczywiście z przerwami. Wyrobisko prawie w całości jest zalane i porośnięte trzcinami. W trzcinowiskach znajdują się niewielkie płycizny i na nich ustawiliśmy pułapki, które zamykają się po wejściu ptaka, który może się w nich swobodnie poruszać. Ustawiliśmy też sieci o dużych oczkach z nadzieją na złapanie bytujących tam czapli.

Złapało się wprawdzie 42 ptaki z 8 gatunków. Zdecydowanym dominantem zupełnie niespodziewanie okazały się wodniki. W latach 1979-2024 zaobrączkowałem ich 18. Wśród odłowionych w tym roku wodników był 8 dorosłych i 15 piskląt w różnej fazie wzrostu. Trzynaście osobników złapało się wielokrotnie, więc można było udokumentować wzrost młodych i zmiany u dorosłych. Pierwszy raz złapały się dorosłe ptaki w trakcie pierzenia, które przebiega u nich podobnie jak u blaszkodziobych i żurawi wg. zasady “raz, a dobrze”. Jeden z takich osobników złapał się przed pierzeniem lotek i w trakcie wyrastania nowych.

Również pisklęta łapały się wielokrotnie. Poniżej zdjęcia dwóch  takich osobników.

Z pewnością będziemy w tym miejscu łapać w przyszłym roku. Miejmy nadzieję, że  niektóre z tegorocznych ptaków tutaj wrócą.

Drugim gatunkiem, który zaskoczył ilościowo była kokoszka. W latach 1979-2024 zaobrączkowałem ich tylko 4, a w trakcie tego łapania 5.

No i na koniec kompletne zaskoczenie, bo 10.07.2025 r. na wysepce otoczonej głęboką wodą złapał się szczur wędrowny. Okazuje się, że to świetny pływak.

Pełna lista odłowu wygląda następująco:

Nazwa polska	Nazwa łacińska	Liczba
Wodnik	Rallus aquaticus	23
Łabędź niemy	Cygnus olor	6
Kokoszka	Gallinula chloropus	5
Potrzos	Emberiza schoeniclus	3
Kszyk	Gallinago gallinago	2
Trzciniak	Acrocephalus arundinaceus	1
Krzyżówka	Anas platyrhynchos	1

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska