Trzecie łapanie tej zimy przy tym karmniku. Pogoda zimowa, tj. z temperaturą -6,50C z pokrywą śnieżną.
Ruch przy karmniku był bardzo mały; przez 3 godzin od świtu złapały się 24 ptaki z 4 gatunków, w tym 10 retrapów. Niewielka liczba ptaków nie pozwalana prowadzenie jakichkolwiek analiz. Poniżej galeria wszystkich gatunków z tego łapania.
A to pełna lista z odłowu:
Nazwa polska
Nazwa łacińska
Liczba
Modraszka
Cyanistes caeruleus
7 + 6 retrapy
Bogatka
Parus major
5 + 4 retrapy
Czarnogłówka
Poecile montanus
1
Dzwoniec
Carduelis chloris
1
Jeśli chodzi o retrapy, to zostały zaobrączkowane w następujących lokalizacjach i terminach:
– przy tym samym karmniku:
8 XII 2023 – 5 w tym: 4 modraszki i 1 bogatka,
2 XII 2023 – 2 modraszki,
26 XII 2022 – 1 bogatka,
– przy karmniku ul. Hacerska w Owczegłowach – 475 m:
18 XI 2023 – 1 bogatka,
– ptaki zaobrączkowane jako pisklęta w budkach lęgowych na powierzchni “OWCZEGŁOWY” zlokalizowane w odległości 0,94 km:
Drugie tej zimy łapanie przy karmniku w Łoskoniu. Pogoda zimowa, bez opadów. Temperatura o świcie około -2,50C.
Od świtu do 12.00 złapało się 100 ptaki z 7 gatunków, w tym 69 retrapów. Zdecydowanym dominantem była bogatka. Ptaki młode (w drugim kalendarzowym roku życia) stanowiły 42,2%, a dorosłe 58,8%. Jeśli chodzi o płeć, to samic było 42,2% a samców 57,8%. To proporcje typowo zimowe i bardzo podobne jak przed miesiącem, z nieco większym udziałem samców. W pobliżu karmnika pojawiło się kilka czeczotek, ale zadnia się nie złapała. Wśród odłowionych bogatek była jedna z licznymi wrzodami na głowie. Dla złagodzenia negatywnych odczuć załączamy zdjęcie dzięcioła średniego.
No i pełna lista z odłowu:
Nazwa polska
Nazwa łacińska
Liczba
Bogatka
Parus major
21 + 43 retrapy
Modraszka
Cyanistes caeruleus
2 + 12 retrapów
Sikora uboga
Poecile palustris
10 retrapów
Mazurek
Passer montanus
3 + 2 retrapy
Kowalik
Sitta europaea
3 + 2 retrapy
Czarnogłówka
Poecile montanus
1
Dzięcioł średni
Dendrocopos medius
1
Retrapy stanowiły 59% odłowu, co oznacza, że karmnik ma stałych gości. Poniżej opisujemy pochodzenie ptaków zaobrączkowanych wcześniej:
– trzy zostały zaobrączkowanych jako pisklęta w naszych budkach na powierzchni “ŁOSKOŃ” przylegającej do leśniczówki z karmnikiem:
17 V 2023 – 2 bogatki z tego samego lęgu,
25 V 2021 – 1 modraszka.
– kolejne sześć retrapów, to ptaki zaobrączkowane jako nocujące w budkach na powierzchni “ŁOSKOŃ”:
8 XII 2023 – 2 modraszki i 1 bogatka.
– kolejnych 62 zostało zaobrączkowanych tutaj przy karmniku w następujących terminach:
9 XII 2023 – 43 w tym: 32 bogatki, 6 sikor ubogich, 2 modraszki, 2 mazurki i 1 kowalik,
III 2023 – 5 w tym: 2 bogatki, 2 sikory ubogie i 1 modraszka,
III 2022 – 1 bogatka,
II 2022 – 3 w tym:1bogatka, 1 sikora uboga i 1 modraszka,
I 2022 – 2 w tym:1 modraszka i 1 sikora uboga,
XII 2021 – 3 w tym:2 modraszki i 1bogatka,
III 2021 – 1 modraszka,
II 2021 – 3 w tym:1 modraszka, 1 bogatka i 1 kowalik,
I 2019 – 1 bogatka.
– no i ostatni ptak, to bogatka zaobrączkowana jako pisklę w dniu 14 VI 2023 r. na powierzchni “Buczyna”, czyli 3,3 km od karmnika w Łoskoniu.
Spora część ptaków zaobrączkowanych przed 9.12.2023 r. była obecna już w czasie poprzedniego odłowu. Było ich 11, w tym: 5 bogatek, 3 modraszki i 3 sikory ubogie. Jeśli dodamy je do 43 ptaków zaobrączkowanych tego dnia, to mamy wynik 54. Oznacza to, że 54% ptaków z bieżącego odłowu było przy tym karmniku również 9.12.2023 r.
Najstarszym ptakiem o znanym wieku była bogatka zaobrączkowana tutaj 9.01.2019 r. jako samica w 2 kalendarzowym roku życia, czyli ma już ponad 5 lat i jak widać z powyższego zestawienia wyraźnie odstaje od pozostałych retrapów. Odławialiśmy ją przy tym karmniku również 9.01.2021 i 19.01.2022 r.
Krótkie łapania w trzcinowiskach porastających łąki i starorzecza w pobliżu ujścia Małej Wełny do Wełny. Chcieliśmy sprawdzić, czy znajdziemy jakieś dowody na ocieplenie klimatu, czyli ptaki, które dawniej u nas nie zimowały. Nasze przecinki są zalane – w najgłębszych miejscach powyżej kolan.
Złapało się 49 ptaków z 10 gatunków, w tym 19 retrapów. Najliczniejsze były modraszki. Złapały się gatunki, których kiedyś darmo by było wypatrywać o tej porze roku: potrzosy, pokrzywnice, strzyżyki i rudzik.
Pełna lista odłowu przedstawia się następująco:
Nazwa polska
Nazwa łacińska
Liczba
Modraszka
Cyanistes caeruleus
3 + 12 retrapów
Potrzos
Emberiza schoeniclus
8 + 1 retrap
Bogatka
Parus major
3 + 4 retrapy
Strzyżyk
Troglodytes troglodytes
5 + 1 retrap
Wąsatka
Panurus biarmicus
5
Pokrzywnica
Prunella modularis
2
Makolągwa
Carduelis cannabina
1 + 1 retrap
Raniuszek
Aegithalos caudatus
1
Rudzik
Erithacus rubecula
1
Kos
Turdus merula
1
Większość retrapów, to ptaki zaobrączkowane tutaj w następujących terminach:
XII 2023 – 1 strzyżyk,
X 2023 – 3 w tym: 2 bogatki, 1 modraszka,
IX 2023 – 5 w tym: 4 modraszki, 1 makolągwa,
I 2023 – 2 modraszki,
IX 2022 – 1 modraszka,
X 2022 – 1 potrzos,
VII 2022 – 1 modraszka,
X 2021 – 1 modraszka.
Kolejna grupa to ptaki zaobrączkowane przy karmniku przy ul. Krańcowej w Cieślach:
Dwudniowe łapanie przy krzewach tarniny rosnących wzdłuż drogi, na obrzeżu pola ze ścierniskiem po słoneczniku, w tym samym miejscu co 26.11.2023 r. Pierwszego dnia od świtu do 13.00, drugiego do 11.00. Pogoda raczej jesienna, tj. z temperaturą nieco powyżej zera, bez śladów śniegu, ale z silnymi podmuchami wiatru.
Na polu wciąż dużo słonecznika stanowiącego doskonałą bazę pokarmową dla ptaków.
Złapało się 115 ptaków z 7 gatunków, w tym 5 retrapów, z czego 102 pierwszego dnia i tylko 13 drugiego. Zdecydowanym dominantem były mazurki. O połowę mniej było bogatek i modraszek. Byli też zimowi goście, których zdjęcia poniżej.
Wśród odłowionych ptaków znalazła się jedna z olbrzymim wrzodem u nasady dzioba. Fakt ten jest odnotowywany w dokumentacji. Może w przyszłości uda się go złapać i przekonać, że taki osobnik potrafi zwalczyć tą chorobę. Poza tym nieciekawym elementem był w dobrej kondycji.
A to pełna lista z odłowu:
Nazwa polska
Nazwa łacińska
Liczba
Mazurek
Passer montanus
53 + 2 retrapy
Modraszka
Cyanistes caeruleus
25 + 1 retrap
Bogatka
Parus major
20 + 2 retrapy
Zięba
Fringilla coelebs
7
Jer
Fringilla montifringilla
3
Trznadel
Emberiza citrinella
1
Czeczotka
Acanthis cannabina
1
Wszystkie retrapy, to ptaki zaobrączkowane tutaj 26.11.2023 r.
Dalszy ciąg odłowów przy kanale melioracyjnym przebiegającym przez pola uprawne na obrzeżach osiedla budynków wielorodzinnych w Cieślach.
Prowadziliśmy je przy karmniku przez wszystkie 9 dni, zwykle z przerwą w środku dnia. Złapały się 163 ptaki z 11 gatunków, w tym 67 retrapów. Zdecydowanym dominantem były bogatki. U tego gatunku ptaki młode (w pierwszym kalendarzowym roku życia) stanowiły 83,7%, a dorosłe 16,3%. Jeśli chodzi o płeć, proporcje były następujące: samic było 58,6%, a samców 41,4%. Są to wciąż proporcje jakie występują w czasie wiosennego przelotu. Nasuwa się prosty wniosek – z uwagi na wyjątkowo ciepłą zimę, większa niż zwykle część przelotnych ptaków zatrzymała się na zimę u nas. Rzadkim gościem przy tym karmniku była pojedyncza czeczotka, srokosz i zimujący potrzos.
A teraz już pełna lista odłowu:
Nazwa polska
Nazwa łacińska
Liczba
Bogatka
Parus major
48 + 56 retrapów
Modraszka
Cyanistes caeruleus
18 + 9 retrapów
Zięba
Fringilla coelebs
14
Mazurek
Passer montanus
5 + 1 retrap
Trznadel
Emberiza citrinella
3
Dzwoniec
Carduelis chloris
3
Szczygieł
Carduelis carduelis
2
Czeczotka
Acanthis flammea
1
Potrzos
Emberiza schoeniclus
1
Srokosz
Lanius excubitor
1
Strzyżyk
Troglodytes troglodytes
1 retrap
Jeśli chodzi o retrapy, to zacznijmy od ptaków stwierdzonych wielokrotnie. Było ich 32 i odławiane były jeszcze dodatkowe 57 razy, w tym:
1 raz: 14 bogatek i 3 modraszki,
2 razy: 7 bogatek i 1 modraszka,
3 razy: 3 bogatki i 1 modraszka,
4 razy: 3 bogatki.
Wymienione na wstępie 67 retraów, to ptaki zaobrączkowane w następujących lokalizacjach i terminach:
XI 2023 przy tym karmniku – 60 w tym: 51 bogatek, 8 modraszek i 1 mazurek,
XI 2023 przy ujściu Małej Wełny (~800 m) – 2 w tym: 1 bogatka i 1 strzyżyk,
I 2023 na polu słonecznika w Cieślach (~400 m) – 1 bogatka,
19 V 2023 bogatka – pisklę w budce nr 20 “WEŁNA” (~7,1 km),
16 V 2023 bogatka – pisklę w budce nr 30/4 “OLSZYNA” (~1,5 km),
9 VII 2022 bogatka – pisklę w budce nr 10B “RUDKA” (~1,4 km),
16 V 2022 modraszka- pisklę w budce ul. Harcerska w Owczegłowach (~2,9 km).
Dwa z opisanych wyżej ptaków zaobrączkowanych jako pisklęta spotkaliśmy w czasie nocnej kontroli budek na powierzchni “RUDKA” (1,3 km od karmnika) w dniu 12 XII 2023. Były to bogatki zaobrączkowane przez nas jako pisklęta w budkach lęgowych, a później łapane przy karmniku:
9 VII 2022 w budce nr 10B “RUDKA” (~1,4 km); nocowała w budce nr 9,
16 V 2023 w budce nr 30/4 “OLSZYNA” (~1,5 km); nocowała w budce nr 8.
Widać, że wymienione wyżej dwie sikory i z pewnością wiele innych, mieszkają w lesie, a do osiedli ludzkich latają na “łatwe jedzonko”.
Pierwsze tej zimy łapanie przy karmniku w Łoskoniu. Pogoda zimowa, bez opadów ale z dużą wilgotnością powietrza i pełnym zachmurzeniem. Temperatura około 00C.
Od świtu do 12.00 złapały się 163 ptaki z 9 gatunków, w tym 34 retrapy. Dominantem była bogatka. Ptaki młode (w pierwszym kalendarzowym roku życia) stanowiły 41,3%, a dorosłe 58,7%. Jeśli chodzi o płeć, to samic było 46,2% a samców 53,8%. To proporcje typowo zimowe.
Wśród odłowionych ptaków znalazła się zięba z jedną nogą pokrytą brodawkami. Takie osobniki spotyka się regularnie i dotyczy to właśnie tego gatunku.
No i pełna lista z odłowu:
Nazwa polska
Nazwa łacińska
Liczba
Bogatka
Parus major
89 + 16 retrapów
Mazurek
Passer montanus
18 + 2 retrapy
Modraszka
Cyanistes caeruleus
7 + 10 retrapów
Sikora uboga
Poecile palustris
7 + 5 retrapów
Kowalik
Sitta europaea
4
Zięba
Fringilla coelebs
2
Rudzik
Erithacus rubecula
1
Gil
Pyrrhulapyrrhula
1
Dzięcioł średni
Dendrocopos medius
1 retrap
Okoliczności zaobrączkowania ptaków noszących już wcześniej założone obrączki było następujące:
– osiem zostało zaobrączkowanych jako pisklęta w naszych budkach na powierzchni “ŁOSKOŃ” przylegającej do leśniczówki z karmnikiem:
14 i 20 V 2022 – 2 modraszki,
17 V 2023 – 2 modraszki z tego samego lęgu,
17 V 2023 – 2 bogatki z tego samego lęgu,
24 V 2023 – 2 bogatki z tego samego lęgu.
– kolejne sześć retrapów, to ptaki zaobrączkowane jako nocujące w budkach na powierzchni “ŁOSKOŃ”:
8 XII 2023 – 2 modraszki i 1 bogatka,
22 III 2023 – 1 modraszka,
19 III 2022 – 1 modraszka,
15 I 2022 – 1 modraszka.
– kolejnych 19 zostało zaobrączkowanych tutaj przy karmniku w następujących terminach:
III 2023 – 8 w tym: 4 bogatki, 3 modraszki i 1 dzięcioł średni,
III 2022 – 3 w tym: 2 bogatki i 1 mazurek,
II 2022 – 1 sikora uboga,
I 2022 – 1 bogatka,
III 2021 – 1 modraszka,
II 2021 – 2 w tym: 1 sikora uboga i 1 mazurek,
I 2021 – 2 bogatki,
XII 2018 – 1 bogatka.
– no i ostatni ptak, to bogatka zaobrączkowana na nocnej kontroli budek w dniu 12 XII 2021 r. na powierzchni “Olszyna”, czyli 12 km na północ od karmnika w Łoskoniu.
Najstarszym ptakiem o znanym wieku była bogatka zaobrączkowana tutaj 15.12.2018 r. jako samiec w 1 kalendarzowym roku życia, czyli ma już ponad 5 lat i jak widać z powyższego zestawienia wyraźnie odstaje od pozostałych retrapów.
Drugie, po dwutygodniowej przerwie, łapanie przy tym karmnikach. Pogoda wciąż późnojesienna, tj. z temperaturą powyżej zera i bez pokrywy śnieżnej. Przez 6 godzin od świtu złapało się 112 ptaków z 8 gatunków, w tym 31 retrapów. W odłowie zdecydowanie dominowały bogatki. U tego gatunku ptaki młode (w pierwszym kalendarzowym roku życia) stanowiły 73,8%, a dorosłe 26,2%. Jeśli chodzi o płeć, proporcje były następujące: samic było 44,0%, samców 54,8% i 1 osobnik o niepewnej płci 1,2%. Są to proporcje jakie występują w czasie zimowania, tj. wzrost w porównaniu z okresem przelotu udziału ptaków dorosłych i samców. Poniżej galeria wszystkich gatunków z tego łapania.
A to pełna lista z odłowu:
Nazwa polska
Nazwa łacińska
Liczba
Bogatka
Parus major
61 + 23 retrapy
Modraszka
Cyanistes caeruleus
8 + 4 retrapy
Zięba
Fringilla coelebs
4
Sosnówka
Periparus ater
3
Sikora uboga
Poecile palustris
1 + 2 retrapy
Czarnogłówka
Poecile montanus
1 + 2 retrapy
Mazurek
Passer montanus
2
Czeczotka
Acanthis flammea
1
Jeśli chodzi o retrapy, to zostały zaobrączkowane w następujących lokalizacjach i terminach:
– przy tym samym karmniku:
18 XI 2023 – 9 w tym: 8 bogatek i 1 sikora uboga,
26 XII 2022 – 1 modraszka,
25 I 2022 – 2 w tym: 1 modraszka i 1 czarnogłówka,
– przy karmniku ul. Hacerska w Owczegłowach – 475 m:
25 XI 2023 – 2 w tym: 1 bogatka i 1 sikora uboga,
18.11.2023 – 3 bogatki,
30 XII 2022 – 3 w tym: 2 bogatki i 1 czarnogłówka.
– ptaki zaobrączkowane jako pisklęta w budkach lęgowych na powierzchni “OWCZEGŁOWY” zlokalizowane w odległości 0,6 – 1,6 km:
maju i czerwcu 2023 – 6 bogatek, w tym 2 z jednego lęgu,
w maju 2022 – 1 bogatka i 1 modraszka,
w maju 2021 – 2 bogatki.
– ptaki zaobrączkowane jako pisklęta w budkach lęgowych przy ul. Harcerskej zlokalizowane w odległości 475 m:
Dalszy ciąg odłowów przy kanale melioracyjnym przebiegającym przez pola uprawne na obrzeżach osiedla budynków wielorodzinnych w Cieślach. Prowadziliśmy je przy karmniku przez 1 poranek i 5 popołudni. Złapały się 84 ptaki z 7 gatunków, w tym 39 retrapów. Zdecydowanym dominantem były bogatki. U bogatki ptaki młode (w pierwszym kalendarzowym roku życia) stanowiły 85,1%, a dorosłe 14,9%. Jeśli chodzi o płeć, proporcje były następujące: samic było 53,7%, a samców 46,3%. Są to wciąż proporcje jakie występują w czasie wiosennego przelotu. Rzadkim gościem przy tym karmniku była pojedyncza czeczotka. Złapana sierpówka pochodziła z jakiegoś późnego lęgu, ponieważ była jeszcze w pierwszym upierzeniu – bez charakterystycznej dla tego gatunku półobroży, jaka występowała u wszystkich złapanych wcześniej ptaków. W tym roku odnotowaliśmy lub odebraliśmy kilka wiadomości o listopadowych lęgach sierpówek.
A teraz już pełna lista odłowu:
Nazwa polska
Nazwa łacińska
Liczba
Bogatka
Parus major
32 + 35 retrapów
Modraszka
Cyanistes caeruleus
6 + 3 retrapów
Mazurek
Passer montanus
4
Czeczotka
Acanthis flammea
1
Jer
Fringilla montifringilla
1
Sierpówka
Streptopelia decaocto
1
Zięba
Fringilla coelebs
1 retrap
Jeśli chodzi o retrapy, to zostały zaobrączkowane w następujących lokalizacjach i terminach:
XI 2023 przy tym karmniku – 33 w tym: 31 bogatek,1 modraszka i 1 zięba,
X 2023 przy ujściu Małej Wełny (~800 m) – 3 w tym: 2 bogatki i 1 modraszka,
XI 2022 przy tym karmniku – 1 modraszka.
Kolejne 2, to ptaki zaobrączkowane przez nas jako pisklęta w budkach lęgowych:
bogatka zaobrączkowana 24.05.2023 na powierzchni “Olszyna” – odległość 1,4 km,
bogatka zaobrączkowana 24.05.2023 nad Rudką w Cieślach – odległość 1,3 km.
Jednodniowe (4 godziny od świtu) łapanie przy krzewach tarniny rosnących wzdłuż drogi, na obrzeżu pola ze ścierniskiem po słoneczniku. Pogoda jesienno-zimowa, tj. z temperaturą około 5 stopni poniżej zera, podmuchami wiatru.
Złapały się 72 ptaki z 7 gatunków, w tym 1 retrap. Zakrzewienia służą sikorom i mazurkom jako baza wypadowa na pole, na którym jest sporo nasion słonecznika.
Nad polem latało duże stado w skład którego wchodziły przede wszystkim szczygły i trochę dzwońców i innych ziarnojadów. Te ptaki jednak po zerwaniu się z ziemi, siadały na linii energetycznej biegnącej przez pole.
A to pełna lista z odłowu:
Nazwa polska
Nazwa łacińska
Liczba
Bogatka
Parus major
29 + 1 retrap
Mazurek
Passer montanus
22
Modraszka
Cyanistes caeruleus
12
Zięba
Fringilla coelebs
2
Czarnogłówka
Poecile montanus
2
Sikora uboga
Poecile palustris
2
Kos
Turdus merula
2
Jedynym retrapem była bogatka zaobrączkowana 23.05.2023 r. w budce na powierzchni “Buczyna”Owczegłowach (odległość 2,75 km), jako jedno z ośmiu piskląt. Obecnie jest to pierwszoroczny samiec.
Jednodniowe łapanie na granicy pola porośniętego wysokim, zeschłymi chwastami i zadrzewionego rowu przecinającego pola. Pogoda typowo jesienno-zimowa, tj. z temperaturą około zera, podmuchami wiatru i od czasu do czasu popadującym śniegiem. Przez cały dzień złapały się 33 ptaki z 8 gatunków, w tym 1 retrap. Okazało się, że na polu żerowały nieliczne ptaki. Zdecydowanie więcej przelatywało wzdłuż zadrzewionych kanałów melioracyjnych. Do stawiania sieci w poprzek kanałów trzeba się jednak specjalnie przygotować, zwłaszcza że obecnie płynie w nich dość głęboka woda. Większość ptaków złapało się na pierwszej kontroli, ok. 9.30. Wśród odłowionych raniuszków były głównie białogłowe, ale był też jeden czarnobrewy i jeden mieszaniec. Wśród złapanych ptaków była pokrzywnica z dużym wrzodem u podstawy żuchwy. Często spotykamy przy karmnikach takie bogatki, ale to dla nas pierwszy przypadek u pokrzywnicy.
A to pełna lista z odłowu:
Nazwa polska
Nazwa łacińska
Liczba
Bogatka
Parus major
9
Raniuszek
Aegithalos caudatus
9
Modraszka
Cyanistes caeruleus
1 + 1 retrap
Pokrzywnica
Prunella modularis
3
Rudzik
Erithacus rubecula
2
Pełzacz ogrodowy
Certhia brachydactyla
1
Mazurek
Passer montanus
1
Strzyżyk
Troglodytes troglodytes
1
Jedynym retrapem była modraszka zaobrączkowana 23.05.2023 r. w budce przy ul. Harcerskiej w Owczegłowach (odległość 540 m), jako jedno z czternastu piskląt. Obecnie jest to pierwszoroczny samiec.
Jerzy Dąbrowski, Bronisława Peplińska i Bartosz Ziała