Ptaki Okolic Rogoźna

Po dwumiesięcznej przerwie wróciliśmy w dolinę Wełny w Cieślach, na punkt “WODOCIĄGI”. Odłowy trwały przez piątkowe popołudnie, całą sobotę i niedzielne przedpołudnie. W trzcinowiskach oczywiście całkowity brak wody. Złapało się 340 ptaków z 25 gatunków, w tym 32 retrapy. Sieci ustawiliśmy we wszystkich możliwych na tym terenie typach środowiska. W trzcinowiska (już z tegorocznych źdźbeł) przylatywały na noclegowisko, niezbyt jeszcze liczne, szpaki i dymówki. Te ostatnie wabiliśmy przy pomocny głosu z magnetofonu. Większość odłowionych dymówek stanowiły tegoroczne młode – 63%. Wśród dorosłych zdecydowanie więcej było samców – 19; samic tylko 8. Jest to zrozumiałe, ponieważ dla tego gatunku jest to pełnia sezonu lęgowego i znaczna część samic zajęta jest wysiadywaniem jaj z drugiego lęgu. Niewątpliwą ozdobą łapania były zimorodki. Pierwszy złapał się dorosły samiec – oznaczeniu wieku przesądzają koralowoczerwone nogi.

Później złapały się równocześnie trzy tegoroczne młode – 2 samice i 1 samiec.

Inne rzadziej łapane ptaki to: zaganiacz,  dzięciołek i po długiej przerwie największa z naszych pokrzewek – jarzębatka.

Wśród odłowionych ptaków znalazła się również jednooka cierniówka. Wyglądało na to, że straciła oko jakiś czas temu, ale była w dobrej kondycji.

No i jak zwykle pełna lista odłowu:

Jeśli chodzi o retrapy,  to większość (poza trzema) została zaobrączkowana tutaj lub w innych miejscach doliny Wełny w Cieślach w następujących terminach:

• V 2022 – 7 w tym: 5 rokitniczek, 1 kapturka, 1 kos,
• IV 2022 – 1 makolągwa,
• I 2022 – 1 dzwoniec (karmnik ok. 200 m),
• IX-X 2021 – 2 w tym: 1 kos i 1 potrzos,
• VII-VIII 2021 – 6 w tym: 4 trzcinniczki, 1 potrzos, i 1 kapturka,
• VI 2021 – 2 w tym: 1 rokitniczka i 1 łozówka,
• IX-X 2020 – 2 w tym: trzciniak i 1 mazurek,
• VII-VIII 2020 – 5 w tym: 1 łozówka i 4 trzcinniczki,
• VII 2019 – 2 w tym: 1 trzcinniczek i 1 łozówka,
• IV 2019 – 2 w tym 1 łozówka i 1 trzcinniczek,
• VII 2018 – 1 cierniówka.

Jedną bogatkę zaobrączkowaliśmy jako pisklę w naszej budce na pobliskiej powierzchni “Olszyna” w 30.05.2020 roku. Mazurek pochodził z odłowu na odległym o 1,5 km ściernisku po kukurydzy w dniu 14.11.2021 r. Jedna z dymówek nosiła obrączkę, którą założyliśmy 4.09.2021 r. na noclegowisku w Boguniewie – odległość 7,6 km.

Nie było tym razem ptaków z bardzo starymi obrączkami, ale złapały się dwa z lipca 2019 r. należące do bliźniaczych gatunków sprawiających czasem kłopoty przy oznaczaniu: łozówka i trzcinniczek.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

Odłowy w kolni oknówek Delichon urbicum zlokalizowanej pod okapem budynku gospodarczego w jednym z gospodarstw rolnych w Gościejewie. To drugi odłów w tej samej kolonii, więc spodziewaliśmy się informacji powrotnych o ptakach zaobrączkowanych tutaj przed rokiem. O świcie ustawiliśmy sieci na całej długości budynku, od okapu dach aż do ziemi. Niestety spóźniliśmy się nieco, i niektóre osobniki wyleciały z gniazd zanim byliśmy gotowi do odłowu.

Gdy rozjaśniło się,  z gniazd sukcesywnie wylatywały dorosłe ptaki i lotne młode. Obrączkowaliśmy również pisklęta przebywające w gniazdach. W sumie odłowiliśmy 92 oknówki. Wśród odłowionych ptaków było 50 piskląt w bardzo różnym wieku, 17 tegorocznych lotnych młodych oraz 25 dorosłych: 10 samców i 15 samic.

Odłów dymówek w stajni koło Wągrowca. To drugie łapanie w tym obiekcie. Pierwsze przeprowadziliśmy przed rokiem, tj. 3.07.2021 r. Miejsce idealne do tego typu pracy, ponieważ posiada tylko dwie bramy, które można z łatwością zasłonić sieciami w celu odłowu dorosłych ptaków. W obu latach obrączkowaliśmy pisklęta znajdujące się w gniazdach oraz ptaki lotne, czyli w większości ich rodziców. W obu łapaniach pojawiły się nieliczne wróble. Poniżej opiszemy obydwa odłowy oddzielnie.

3 .07.2021 r.

Pełna lista z odłowu:

Liczba piskląt w poszczególnych gniazdach była następująca:

• 6 piskląt – 1 gniazdo,
• 5 piskląt – 5 gniazd,
• 4 pisklęta – 4 gniazda,
• 3 pisklęta – 2 gniazda,
• 2 pisklęta – 1 gniazdo,
• 1 pisklę – 1 gniazdo.

Jak widać, najczęściej lęgi składały się z 5 lub 4 piskląt. Średnia wielkość lęgu wyniosła 4,0. Nie uwzględniono gniazd w których były podloty z których niektóre mogły już opuścić gniazdo. Jeśli chodzi o dorosłe ptaki, to odłowiono 15 samic, 12 samców i 2 osobniki bez określenia płci.

28 .06.2022 r.

Pełna lista z odłowu:

Liczba piskląt w poszczególnych gniazdach była następująca:

• 6 piskląt – 0 gniazd,
• 5 piskląt – 6 gniazd,
• 4 pisklęta – 5 gniazd,
• 3 pisklęta – 3 gniazda,
• 2 pisklęta – 0 gniazd,
• 1 pisklę – 0 gniazd.

Podobnie jak w poprzednim roku, najczęściej lęgi składały się z 5 lub 4 piskląt. Średnia wielkość lęgu wyniosła 4,2. Nie uwzględniono gniazd w których były podloty z których niektóre mogły już opuścić gniazdo. Jeśli chodzi o dorosłe ptaki, to odłowiono 17 samic, 20 samców i 2 osobniki bez określenia płci.

Jak widać sytuacja w tym miejscu bardzo podobna w obu latach.

Jeśli chodzi o retrapy,  to w pierwszym roku nie było ich, ale jeden z zaobrączkowanych ptaków zaobrączkowany w Łaziskach jako pisklę, złapał się na noclegowisku na Jeziorze Rogozińskim, w odległości 16 km, w dniu 26.08.2021 r.  W czasie tegorocznej kontroli stajni złapaliśmy 5 ptaków z naszymi obrączkami założonymi 3.07.2021 r. Wówczas były to 2 dorosłe samce, 2 dorosłe samice i 1 pisklę. Jeśli chodzi o wróbla, to retrapem była samica oznakowana przed rokiem jako dorosła.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

Pierwsze w tym roku łapanie na terenie żwirowni w Cieślach. Odłowy trwały od sobotniego popołudnia do niedzielnego przedpołudnia. Zasadniczym celem było odłowienie gniazdujących tam gęsi. Niestety młode już są lotne i opuściły teren lęgowiska. Drugi cel, to najprawdopodobniej ostatnie odłowy brzegówek, z uwagi na zakończenie eksploatacji i prowadzone prace rekultywacyjne.

Użyliśmy tylko siedmiu sieci: 4 o dużych oczkach, 2 o średnich i 1 o małych. Złapały się 22 ptaki z 4 gatunków, w tym 4 retrapy. Z tej liczby, siedem trzciniaków to pisklęta zaobrączkowane w gniazdach w czasie przeszukiwania trzcinowisk. W czasie penetracji trzcinowisk zerwały się kolejno cztery bąki Botaurus stellaris, ale nie trafiliśmy na żadne gniazdo tego gatunku. Nie znaleźliśmy też gniada błotniaków stawowych Circus aeruginosus, które z cała pewnością gniazdują tutaj. Jak prawie każdego roku złapał się brodziec samotny. Najwięcej adrenaliny przysporzyła jednak gęgawa, która złapała się w sieć, która o dziwo wytrzymała. To pierwsza gęś oznakowana kolorową obrożą na tym stanowisku.

A to pełna lista odłowu:

Nieplanowanymi gośćmi w naszych sieciach były dwa gołębie pocztowe, które zapewne wylądowały na żwirowni, żeby ugasić pragnienie. Obydwa miały obrączki zawierającymi min. telefon kontaktowy do hodowcy. Jeden był zagraniczny a drugi krajowy i na ten drugi zadzwoniliśmy. Okazało się, że ptak (zapewne ten drugi też) został tego dnia rano wypuszczony koło Szczecina, a jego celem były Kielce. Umówiliśmy się z hodowcą, że da znać o powrocie ptaka i otrzymaliśmy takie potwierdzenie.

Jeśli chodzi o retrapy,  to były nimi tylko brzegówki –  ptaki zaobrączkowane tutaj w następujących terminach:

• 23 VI 2021 – 2,
• 18 VIII 2018 – 1,
• 21 VII 2015 – 1.

Wszystkie zostały zaobrączkowane jako ptaki dorosłe. Najstarszy z nich ma więc przynajmniej 8 lat i jest najstarszą naszą brzegówką.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

Łapanie w kolonii lęgowej śmieszek Chroicocephalus ridibundus na Jeziorze Łęgowskim w Wągrowcu. O 1 dzień wcześniej niż w ubiegłym roku, tj. 23.06.2022 r., ale jak się okazało o tydzień za późno postanowiliśmy odłowić część piskląt. Niestety okazało się, że większość młodych ptaków jest już lotnych. Planowaliśmy odłowić 150 młodych śmieszek. Złapaliśmy 65 śmieszek, w tym 64 pisklęta i 1 dorosłego osobnika zaplątanego w żyłki wędkarskie. Wszystkie ptaki otrzymały metalowe obrączki i na drugą nogę plastikowe, które dają się odczytać ze znacznej odległości.

Teraz pozostaje czekać na informacje o spotkaniach naszych śmieszek w różnych częściach Polski i Europy. Ptaki zaobrączkowane przez nas w 20221 r. stwierdzono min. w: Holandii – 1, Wielkiej Brytanii – 6, okolicach Chojnic na Pomorzu – 1. Wiosną br. 2 ptaki widziano w kolonii lęgowej w Szczodrzykowie i 2 w miejscu zaobrączkowania, tj. na Jez. Łęgowskim.

INFORMACJE O PTAKACH ZAOBRĄCZKOWANYCH W OPISANYM WYŻEJ ŁAPANIU: 

1. 10.07.2022 r. Kołobrzeg, 17 dni, 187 km. Odczytano nr kolorowej obrączki.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

Wokół tego jeziora ciągnie się  największa z naszych “linii budkowych. Na długości ok. 4,5 km znajduje się ich aż 100. Tym razem jednak postanowiliśmy spojrzeć na okalające jezioro szuwary z drugiej strony, tj. od strony wody. Dzięki uprzejmości miejscowego WOPRu dokonaliśmy przeglądu tego, co dzieje się na bardzo licznych pomostach wędkarskich, z których część znajduje się złym stanie i nie jest już używana przez wędkarzy. Właśnie te ostatnie są wykorzystywane przez ptaki jako miejsca odpoczynku, ale również jako platformy lęgowe.

Podczas tej kontroli stwierdziliśmy gniazdowanie na pomostach następujących gatunków: śmieszka Chroicocephalus ridibundus, rybitwa rzeczna Sterna hirundo, bączek Ixobrychus minutus, czernica Aythya fuligula, głowienka Aythya ferina i krzyżówka Anas platyrhynchos.

Złapaliśmy 6 piskląt z 3 gatunków:

Część młodych śmieszek była już lotna, ale były też gniazda na których samice jeszcze wysiadywały jaja. Wysiadywały jeszcze również rybitwy rzeczne, więc wrócimy tam jeszcze za ok. 3 tygodnie.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

Obrączkowanie jaskółek w jednym z gospodarstw w Mikołajewie, gdzie od lat w czerwcu i lipcu znakujemy pisklęta dymówek i odławiamy część ptaków dorosłych. Jedno z piskląt z 6 czerwca było 5-tysięcznym ptakiem zaobrączkowanym w tym roku. Jeśli chodzi o płeć odłowionych Wdorosłych osobników, to samic było 16, a samców 9.

W obu dniach oznakowaliśmy 101 piskląt z 22 lęgów. Liczba piskląt w poszczególnych gniazdach była następująca:

• 6 piskląt – 2 gniazda,
• 5 piskląt – 11 gniazd,
• 4 pisklęta – 7 gniazd,
• 3 pisklęta – 2 gniazda.

Jak widać, najczęściej lęgi składały się z 5 piskląt. Dodatkowo w dwóch gniazdach z 4 pisklętami było po 1 niezalężonym jaju. W dobrych latach większość pierwszych lęgów, a z takimi mieliśmy do czynienia, jest 6 piskląt.

Przy okazji zaobrączkowaliśmy pisklęta oknówek z 10 gniazd. Tutaj wielkość lęgów przedstawiała się następująco:

• 5 piskląt – 6 gniazd,
• 4 pisklęta – 3 gniazda,
• 3 pisklęta – 1 gniazdo.

W jednym ze starych gniazd dymówki znaleźliśmy lęg kopciuszków.

A to pełna lista z odłowu: