Browsed by
Autor: Jerzy Dąbrowski

NASZA GĘGAWA W SZWECJI

NASZA GĘGAWA W SZWECJI

W dniu 5 lipca 2024 r. w miejscowości Simrishamn na południu Szwecji zaobserwowano gęgawę Anser anser z naszą obrożą założoną 9 czerwca 2023 r. w Boguniewie. Ta obserwacja likwiduje kolejną “białą plamę” na naszej mapie Europy. Dotąd nigdy nie stwierdzono w tym kraju ptaka z naszą obrączką, a i my nie spotkaliśmy żadnego ptaka z obrączką założoną w Szwecji.

Ale zacznijmy od początku. Po zaobrączkowaniu była czterokrotnie odnotowana w Boguniewie – ostatni raz 3.07.2023 r. W dniu 2.08 2023 r. po raz pierwszy zaobserwowano ją na Stawach Kiszkowskich. W tych okolicach widywano ją siedmiokrotnie – ostatni raz 14.09.2023 r. W okresie 6.10.2023 – 12.11.2023 r. czterokrotnie odnotowano ją w okolicach Kórnika.

Sporym zaskoczeniem było doniesienie o zaobserwowaniu tego ptaka w okolicach wsi Burzyn nad Biebrzą (10 km na północ od Wizny) w dniu 30.01.2024 r. W tym miejscu widziano go jeszcze 3 i 8.02.2024 r. W dniu 17.03.2024 r. zaobserwowano go znowu w Wielkopolsce. Tym razem na Stawach Antoniewskich w Dolinie Noteci koło Szamocina.

No i ostatnia, dla nas bardzo miła wiadomość z 5 .07.2024 r. ze Szwecji, po 392 dniach od zaobrączkowania, z miejsca odległego od Boguniewa o 361 km w linii prostej.

Jeśli zliczymy odległości między kolejnymi miejscami z których otrzymaliśmy wiadomości, to wychodzi trasa o długości 1.119 km. Najprawdopodobniej nasza gęgawa przejdzie tam pierzenie i wróci do Polski. Będziemy czekać na kolejne wiadomości o tym ptaku.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

 

 

A JEDNAK ŻYJE.

A JEDNAK ŻYJE.

W 2022 roku udało się nam zaobrączkować pięć piskląt żurawia. O czterech dość szybko otrzymaliśmy informacje powrotne, a po jednym, zaobrączkowanym 8.06.2022 r. w Jakubowie, gm. Wągrowiec, żadnego znaku życia. Było to dość zastanawiające, bo ptak w czasie obrączkowania był wyrośnięty – ważył 2,7 kg. Poza tym widziałem go 27.07.2022 r. w miejscu obrączkowania z rodzicami – musiał być już lotny.

No i dziś nadeszła o nim informacja powrotna. W dniu 7.07.2024 r. został zaobserwowany w stadzie ok. 80 żurawi żerujących na ściernisku w Brudzewku koło Kiszkowa. Odległość od miejsca zaobrączkowania 26 km, a dystans czasowy 760 dni. Mam nadzieję, że to początek doniesień o obserwacji tego osobnika.

Tekst: Jerzy Dąbrowski; fot.: J. Dąbrowski i Adam Loręcki

CIEŚLE-STAW – 1 – 20.06.2024 R.

CIEŚLE-STAW – 1 – 20.06.2024 R.

Maj i czerwiec, to dla nas głównie kontrole budek lęgowych. To łapanie, to taki zabieg higieniczny, żeby nie zapomnieć, że są inne ptaki niż pisklęta sikor. W praktyce łapaliśmy w ciągu 9 dni w okresach 1-4 i 16-20 czerwca.  Odłowy prowadziliśmy w 2 sieci ustawione na gruzowisku, 4 sieci na brzegu stawu i pułapki tunelowe na płyciznach stawu. Złapało się 106 ptaków z 28 gatunków, w tym 8 retrapów. Różnorodność gatunkowa przerosła nasze oczekiwania. Do pułapek tunelowych weszło min. aż siedem czajek, w tym 6 tegorocznych, lotnych już młodych. Całkowitym zaskoczenie były jednak: wilga i batalion. To ptaki bardzo rzadko przez nas obrączkowane i każdy kontakt z nimi jest bardzo ekscytującym doświadczeniem.

Pełna lista odłowu:

Nazwa polska  Nazwa łacińska  Liczba
Modraszka Cyanistes caeruleus  20 + 1 retrap
Łozówka Acrocephalus palustris  9
Pierwiosnek Phylloscopus collybita  8
Bogatka Parus major  7 + 1 retrap
Czajka Vanellus vanellus  7
Rokitniczka Acrocephalus schoenobaenus  3 + 3 retrapy
Trzcinniczek Acrocephalus scirpaceus  5
Makolągwa Carduelis cannabina  4 + 1 retrap
Potrzos Emberiza schoeniclus  4
Cierniówka Sylvia communis  3
Piegża Sylvia curruca  3
Kląskawka Saxicola torquata  2 + 1 retrap
Słowik rdzawy Luscinia megarhynchos  2
Wróbel Passer domesticus  2
Piecuszek Phylloscopus trochilus  2
Sikora uboga Poecile palustris  2
Kulczyk Serinus serinus  2
Kapturka Sylvia atricapilla  2
Śpiewak Turdus philomelos  2
Pełzacz leśny Certhia familiaris  2
Trznadel Emberiza citrinella  1
Batalion Calidris pugnax  1
Krzyżówka Anas platyrhynchos  1
Gąsiorek Lanius collurio  1
Wilga Oriolus oriolus  1
Białorzytka Oenanthe oenanthe  1
Pleszka Phoenicurus phoenicurus  1
Słowik szary Luscinia luscinia  1 retrap

Jeśli chodzi o retrapy, to większość (z wyjątkiem dwóch) została zaobrączkowana tutaj lub w innych miejscach doliny Wełny w Cieślach w następujących terminach:

  • VII 2023 – 3 w tym: 2 rokitniczki i 1 makolągwa,
  • IV 2023 – 1 słowik szary,
  • VII 2022 – 3 w tym: 1 rokitniczka, 1 łozówka i 1 kląskawka.

Te dwa inne ptaki, to pisklęta sikor za tegorocznych lęgów z najbliższych powierzchni budkowych:

  • 11.o5.2024 – bogatka z pow. OLSZYNA,
  • 14.05.2024 – modraszka z pow. RUDKA.

Jerzy Dąbrowski, Bronisława Peplińska

UJŚCIE MAŁEJ WEŁNY 30.03 – 1.05.2024 R.

UJŚCIE MAŁEJ WEŁNY 30.03 – 1.05.2024 R.

Podobnie jak przed rokiem, poszukiwanie wiosny w trzcinowiskach porastających łąki i starorzecza w pobliżu ujścia Małej Wełny do Wełny. Odłowy prowadziliśmy głównie rankiem i wieczorem w ciągu 22 dni. Złapało się 131 ptaków z 23 gatunków, w tym 26 retrapów. Tej wiosny trzcinowiska również były podtopione, co zwykle wpływa pozytywnie na ptaki bytujące w tym środowisku. W porównaniu z kwietniem ubiegłego roku (odłowy w dniach 17-29.04.2023 r.) wynik odłowu jest zaskakująco słaby. Najliczniejsze były rokitniczki. Sporo było brzęczek. Dominujących przed rokiem pliszek żółtych prawie nie było. Liczniejsze były nawet pliszki siwe, które zwykle są tutaj bardzo rzadkie.

A teraz już pełna lista odłowu:

Nazwa polska  Nazwa łacińska  Liczba
Rokitniczka Acrocephalus schoenobaenus  42 + 8 retrapów
Makolągwa Carduelis cannabina  13 + 3 retrapy
Brzęczka Locustella luscinioides  15
Potrzos Emberiza schoeniclus  5 + 4 retrapy
Pliszka siwa Motacilla alba  7
Kos Turdus merula  3 + 3 retrapy
Modraszka Cyanistes caeruleus  3 + 3 retrapy
Pliszka żółta Motacilla flava  9
Trzciniak Acrocephalus arundinaceus  3
Pierwiosnek Phylloscopus collybita  3
Droździk Turdus iliacus  2
Trznadel Emberiza citrinella  1 + 1 retrap
Trzcinniczek Acrocephalus scirpaceus  1
Piecuszek Phylloscopus trochilus  1
Dzwoniec Carduelis chloris  1
Łozówka Acrocephalus palustris  1
Rudzik Erithacus rubecula  1
Szpak Sturnus vulgaris  1
Świerszczak Locustella naevia  1
Wąsatka Panurus biarmicus  1
Sroka Pica pica  1
Kukułka Cuculis canorus  1 retrap
Bogatka Parus major  1 retrap

Jeśli chodzi o retrapy, to większość (z wyjątkiem jednego) została zaobrączkowana tutaj lub w innych miejscach doliny Wełny w Cieślach w następujących terminach:

  • IX-X 2023 – 2 w tym: 1 modraszka i 1 potrzos,
  • VI-VII 2023 – 7 w tym: 4 rokitniczki, 1 kukułka i 2 kosy,
  • IV 2023 –  4 w tym: 2 potrzosy, 1 rokitniczka i 1 kos,
  • X 2022 – 1 bogatka,
  • VII-VIII 2022 – 5 w tym: 2 rokitniczki, 2 makolągwy i 1 modraszka,
  • IV-V 2022 – 2  w tym: 1 pliszka żółta i 1 potrzos,
  • IX-X 2021 – 2 w tym: 1 modraszka i 1 makolągwa,
  • XII 2020 – 1 trznadel,
  • VII 2020 – 1 rokitniczka.

Ten jeden inny, to pliszka żółta zaobrączkowana na noclegowisku na rzece Małej Wełnie w Owczegłowach (odległość 5,0 km) w dniu 2.07.2019 r. jako samica w 1 kalendarzowym roku życia.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

WRÓCIŁY KUKUŁKI

WRÓCIŁY KUKUŁKI

Można by powiedzieć “no wróciły – słyszymy je wszędzie”. No tak, ale ta wiadomość dotyczy konkretnych osobników, które wróciły do miejsca, w którym zostały przez nas zaobrączkowane. Wkrótce, po tym jak usłyszeliśmy pierwsze osobniki tego gatunku, rankiem 30.04.2024 r. wyjęliśmy z sieci pierwszego samca tego gatunku, który nosił obrączkę założoną przez nas w tym samym miejscu, czyli w trzcinowiskach, jakieś 200 m w górę od ujścia Małej Wełny do Wełny w Cieślach w dniu 7.06.2023 r. To pierwsza informacja powrotna o nasze kukułce. Drugi samiec złapał się rankiem 4.05.2024 r. w tym samym miejscu. Był to ptak, którego zaobrączkowaliśmy również tutaj, jako dorosłego w dniu 7.06.2023 r.

Obie informacje cieszą, ponieważ dotąd udało się nam zaobrączkować tylko 12 kukułek, w tym 8 samców w opisanym wyżej miejscu w 2023 r. Wcześniej udało się oznakować 2 osobniki w 2022 r. oraz po jednym w 2010 i 20211 roku. Wydaje się, że informacje powrotne o dwóch z dwunastu zaobrączkowanych ptaków to całkiem dobry wynik, a jest nadzieja, że więcej samców wróciło i może uda się odłowić kolejne.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

JAK TO MIĘDZY SĄSIADAMI…

JAK TO MIĘDZY SĄSIADAMI…

Rzecz dzieje się w Chodzieży, na linii budek lęgowych zawieszonych na promenadzie biegnącej wokół Jeziora Miejskiego – jest ich tam 101. Jest to miejsce, w którym chcemy bliżej przyjrzeć się samcom bogatki w czasie sezonu lęgowego. Ponieważ samce chwytane są w tym czasie niezwykle rzadko, postanowiliśmy wykorzystać kontrole zimowe do oznakowania ich dodatkowymi kolorowymi obrączkami, łatwymi do odczytu ze zdjęć. Podczas kontroli w grudniu i lutym kolorowe znaczniki założyliśmy 72 samcom. Stwierdziliśmy też 10 ptaków z takimi znacznikami założonymi w minionych latach. Tak więc mamy w Chodzieży przynajmniej 82 samce bogatek, na które chodziescy ptasiarze “polują” w czasie spacerów po promenadzie. Są już dziesiątki odczytów, ale w dniu 10 kwietnia udało się udokumentować konflikt graniczny między ptakami, które spędzały zimę w budkach nr 14 i nr 15.

STARCIE GRANICZNE:

ROKOWANIA POKOJOWE:

KAŻDY NA SWOIM:

Jerzy Dąbrowski, fot. Dariusz Sałata

RYBOŁOWY

RYBOŁOWY

1.04.2024, Cieśle-rozlewiska Wełny, ROGOŹNO Damian Leligdowicz

  • rybołów Pandion haliaetus –  1.

28.03.2024, Jezioro Prusieckie, Stare, ROGOŹNO Hubert Czarnecki

  • rybołów Pandion haliaetus –  1.
LEŚNICZÓWKA “BUCZYNA” – 28.03.2024

LEŚNICZÓWKA “BUCZYNA” – 28.03.2024

Jedenaste tej zimy łapanie przy karmniku w Łoskoniu. Pogoda wiosenna, bez opadów z temperaturą ok.100C. Od świtu do 9.00 złapało się 31 ptaków z 10 gatunków, w tym 10 retrapów.

Już od świtu widać było, że to pożegnalne łapanie. Wyróżniającym się gatunkiem był grubodziób. Pierwszy raz w tym sezonie “karmnikowym” złapała się kapturka. Poniżej galeria niektórych gatunków ptaków z tego dnia.

Najciekawszym ptakiem był rudzik – dlaczego.Wiek rudzika o tej porze oznacza się po dwóch cechach:

  1. Zakończenie sterówek: zaostrzone – 2 rok kal.; zaokrąglone – po 2 roku kal.
  2. Jasne “perełki” na końcach dużych pokryw: są – 2 rok kal.; brak – po 2 roku kal.

Odłowiony osobnik miał zaokrąglone końce sterówek i “perełki” na końcach dużych pokryw, czyli cechy charakterystyczne dla obu kategorii wiekowych, a więc wiek po 1 kalendarzowym roku życia.

Pełna lista z odłowu przedstawia się następująco:

Nazwa polska  Nazwa łacińska  Liczba
Modraszka Cyanistes caeruleus  2 + 5 retrapów
Bogatka Parus major  3+ 4 retrapy
Grubodziób Cocc. coccothraustes  5
Pokrzywnica Prunella modularis  3
Dzięcioł duży Dendrocopos major  2 + 1 retrap
Dzwoniec Carduelis chloris  2
Rudzik Erithacus rubecula  1
Kowalik Sitta europaea  1
Czyż Carduelis spinus  1
Kapturka Sylvia atricapilla  1

 

Retrapy stanowiły 32,3% odłowu. Większość z nich to ptaki zaobrączkowane tutaj w czasie ostatnich odłowów. Najprawdopodobniej większość z nich to ptaki miejscowe. Prawie wszystkie retrapy, poza dwoma modraszkami, to ptaki zaobrączkowane przez nas przy tym karmniku w następujących terminach:

  • 14 III 2024 – 1 modraszka,
  • 13 III 2024 – 2 w tym: 1 bogatka i 1 modraszka,
  • 7 III 2024 – 2 w tym: 1 modraszka i 1 dzięcioł duży,
  • 29 II 2024 – 1 bogatka,
  • 24 II 2024 – 1 bogatka,
  • 9 XII 2023 – 1 bogatka,

Te dwie modraszki, to ptaki zaobrączkowane jako pisklęta w naszych budkach:

  • Pierwsza zaobrączkowana w budce nr 08 na powierzchni “Łoskoń” w dniu 17.05.2023 r. w odległość ok. 400 m od karmnika. Obecnie jest młodocianym samcem.
  • Druga, to ptak zaobrączkowany 25.05.2023 r. na powierzchni budkowej “Wełna” odległej od karmnika o ok. 9,3 km. Obecnie jest młodocianym samcem.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska