Nocne kontrole budek lęgowych podczas bieżącej zimy (2024/2025) za nami. W ciągu stycznia br. skontrolowaliśmy budki na 16 z 18 naszych powierzchni. Wszystkich kontrolowanych budek, które w chwili kontroli nadawały się do wykorzystania przez ptaki, było 736. Nocujące ptaki stwierdzono w 471 budkach, co daje frekwencję 63,99%. Na poszczególnych powierzchniach frekwencja wynosiła 50,00 – 80,39%. Stwierdziliśmy nocowanie ptaków z czterech gatunków. Zestawienie poniżej:

Nazwa polska	Nazwa łacińska	Liczba budek	Udział [%]
Bogatka	Parus major	256	54,36
Modraszka	Cyanistes caeruleus	108	22,93
Kowalik	Sitta europaea	105	22,29
Mazurek	Passer montanus	2	0,42
	OGÓŁEM:	471	100,00

Teraz dla porównania poprzednia zima, tj 2023/2024, kiedy jedyną kontrole przeprowadziliśmy w grudniu. na trzynastu powierzchniach skontrolowaliśmy 686 budek. Nocujące ptaki stwierdziliśmy w 575 budkach, co dało frekwencję 83,82%. Na poszczególnych powierzchniach frekwencja wynosiła 64,00 – 94,00%. Stwierdziliśmy nocowanie ptaków z pięciu gatunków. Zestawienie poniżej:

Nazwa polska	Nazwa łacińska	Liczba budek	Udział [%]
Bogatka	Parus major	303	52,70
Modraszka	Cyanistes caeruleus	126	21,91
Kowalik	Sitta europaea	138	24,00
Dzięcioł duży	Dendrocopos major	7	1,22
Sikora uboga	Poecile palustris	1	0,17
	OGÓŁEM:	575	100,00

Jak widać, z powyższych zestawień, wykorzystanie budek podczas bieżącej zimy było mniejsze o 19,83% w porównaniu z poprzednią zimą. To duża różnica. Poniżej tabela pokazująca, jak ten spadek wyglądał u trzech najliczniejszych gatunków. Podane w tabeli wartości, to %% budek zajętych przez poszczególne gatunki.

Nazwa polska	Nazwa łacińska	2023/2024	2024/2025	Spadek o %
Bogatka	Parus major	44,17	34,78	9,39
Modraszka	Cyanistes caeruleus	18,37	14,67	3,69
Kowalik	Sitta europaea	20,12	14,27	5,85

Jak widać, największy spadek nastąpił u bogatki. Z pewnością jest to konsekwencja spadku zasiedlenia budek w sezonie lęgowym 2024 r., jaki odnotowaliśmy na większości powierzchni. W sezonie lęgowym gatunkiem, u którego odnotowaliśmy największy spadek była również bogatka.

No i na koniec coś ciekawego. Pierwszy raz w czasie nocnych kontroli budek prowadzonych w sposób ciągły od zimy 2012/2013 spotkaliśmy ptaka z zagraniczną obrączką. Była to bogatka z litewską obrączką.

Ptak został złapany jako samica po 1 kalendarzowym roku życia w pułapkę typu “HELGOLAND” w stacji ornitologicznej Ventes Ragas w dniu 29.09.2024 r. Odległość w linii prostej, to 379 km , a dystans czasowy, 97 dni.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska