Ptaki Okolic Rogoźna

Od listopada 2024 r. zacząłem prowadzić odłowy myszołowów zwyczajnych Buteo buteo w okolicach Rogoźna i Chodzieży. Wraz ze współpracownikami z Zespołu Obrączkarskiego ROGOŹNO złapaliśmy 29 osobników. Miałem nadzieję, że kiedyś złapie się inny ptak drapieżny. No, i stało się. W dniu 23 marca br. w Dolinie Noteci w pobliżu Chodzieży złapał się myszołów włochaty Buteo lagopus. Ptak ten gniazduje na północy i u nas pojawia się regularnie, ale nielicznie w czasie przelotów i zimą. W zbiorach Muzeum regionalnego w Rogoźnie znajdują się dwa egzemplarze myszołowa włochatego. Dla mnie jest to 158 gatunek ptaka, któremu założyłem obrączkę.

Jerzy Dąbrowski

W dniu 16 lutego 2025 r. w stadzie gęsi odpoczywających na łące nad rzeką Wełną w Cieślach odczytałem obrożę na jednej z gęgaw Anser anser. Był to ptak, którego złapaliśmy 21.06.202 r. w Boguniewie, jako dorosłego samca w okresie pierzenia lotek. Ważył wówczas 3,26 kg.

W chwili wprowadzenia do systemu była to 99 informacja powrotna o tym ptaku, ale później ktoś wprowadził zaległy odczyt i stała się setną. Pierwsza informacja o naszym gąsiorze pochodzi z 11.07.2021 r. (20 dni po zaobrączkowaniu) z okolic Stargardu, z miejsca odległego od Boguniewa o 141 km w linii prostej. Kolejny dalszy wypad tego ptaka zanotowano 28.01.2023 r. (586 dni po zaobrączkowaniu), kiedy widziano go koło miejscowości Drążgów na lubelszczyźnie, w odległości 372 km od Boguniewa. Pozostałe stwierdzenia pochodzą z Wielkop0lski, a właściwie z niewielkiego jej fragmentu.

W maju 2022 i 2023 roku widywaliśmy go w miejscu zaobrączkowania w prze z 1 pisklęciem, a w czerwcu 2024 r. w parze bez młodych. Poza okresem lęgowym obserwowany na stawach rybnych w Dolinie Noteci (Smogulec, Antoniny) i Objezierzu. Co ciekawe nigdy nie zaobserwowano go Stawach Kiszkowskich. Poza tym spotykany w stadach gęsi żerujących lub odpoczywających na polach i jeziorach w okolicach Rogoźna i Wągrowca.

Jerzy Dąbrowski

Otrzymaliśmy niedawno wiadomość o zaobserwowaniu kolejnego osobnika śmieszki Chroicocephalus ridibundus z zaobrączkowanych w dniu 20.06.2024 r. na Jeziorze Łęgowskim, 107 piskląt.

W dniu 18.01.2025 r. stwierdzono jego obecność na jeziorze Ptuj w Słowenii. Od zaobrączkowania minęło wówczas 212 dni, a odległość od kolonii lęgowej to 715 km. Jak wskazano w tytule, to pierwsza obserwacja naszego ptaka w tym kraju, więc kolejna “biała plama” na mapie Europy zniknęła.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

Po dwunastu latach doczekaliśmy się informacji powrotnej o zaobrączkowanym przez nas ptaku, który dotarł do Afryki. W dniu 12.01 2025 r. znaleziono w Kenii martwego bociana białego Ciconia ciconia, którego zaobrączkowaliśmy w dniu 17.06.2023 r. jako jedno z dwojga piskląt w Strzelcach koło Chodzieży.

Gniazdo znajduje się na platformie, na słupie energetycznym. Z otrzymanej informacji wynika, że nasz bocian zakończył życie na linii energetycznej, porażony prądem. Okazuje się, że linie energetyczne, na których znajduje się większość gniazd tego gatunku są też najczęstszą przyczyną śmierci tych ptaków.

Wcześniejsze afrykańskie informacje dotyczyły 6 bocianów białych i trzech dymówek. Można je znaleźć na naszej stronie w zakładce “INFORMACJE POWROTNE”.

Jerzy Dąbrowski 

W dniu 30.06.2020 r. zaobrączkowaliśmy na Jeziorze Łęgowskim koło Wągrowca 51 piskląt śmieszki Chroicocephalus ridibundus. Jeden z oznakowanych wówczas osobników swą pierwszą zimę spędził w Amsterdamie (Holandia) – odczyt kolorowej obrączki w dniu 1.03.2021 r. Kolejne daty obserwacji tego ptaka w tym miejscu to: 17.01.2022; 17.01 oraz 9 i 15.02.2023; 11 i 29.01.2024; 12.01.2025 r.

Od zaobrączkowania do ostatniej obserwacji minęło 1.657 dni, a odległość między kolonią lęgową a zimowiskiem wynosi 828 km. Jak dotąd nie mamy innych informacji o tym ptaku, więc nie wiadomo gdzie gniazduje.

Jerzy Dąbrowski

Okres przelotów już za nami. Trzcinowiska opustoszały. W ogrodach i zakrzewniach królują sikory. Jesteśmy już po pierwszych przymrozkach, które spowodowały, że płytkie wody pokryła tafla cienkiego lodu. Czekamy na pojawienie się północnych gatunków, zwłaszcza czeczotek i jemiołuszek. Od czasu do czasu o tej porze roku spotykamy ptaki, których już u nas nie powinno być. Normą są zimujące u nas żurawie, czaple siwe, szpaki i kormorany. Przestały już dziwić pojawiające się w naszych odłowach potrzosy, strzyżyki i rudziki. Regularnie obserwujemy kopciuszki, rzadziej kapturki.  W ostatnich dniach na tę listę ptaków podejmujących próbę zimowania trafiły dwa kolejne gatunki. W dniu 8 grudnia br. w zakrzaczonym starorzeczu Wełny w Cieślach złapał się pierwiosnek Phylloscopus collybita. Dwa dni później, tj. 10 grudnia br. wieczorem w olszowym lasku obok wspomnianego wcześniej starorzecza złapała się słonka Scolopax rusticola.

Jerzy Dąbrowski

 

 

 

 

 

 

Kormorany czarne Phalacrocorax carbo od wielu lat są stałym elementem naszych wód, o czym już wielokrotnie pisaliśmy. Największe zgrupowanie znajduje się na Jeziorze Prusieckim, gdzie w okresie jesiennym można jednorazowo obserwować ponad 50 osobników. Jeszcze więcej ptaków pojawia się ostatnimi laty nad Wełna w Rogoźnie w okresie zimowym. W okolicach Rogoźna udało się dotąd zaobserwować jednego oznakowanego ptaka z tego gatunku. W dniu 10.11.2012 r. w stadzie ok. 50 kormoranów zaobserwowano (JD) osobnika zaobrączkowanego jako pisklę 23.06.2010 r. na wyspie Rugia w Meklemburgii (Niemcy). Odległość w linii prostej to 321 km, a dystans czasowy 871 dni.

Po dwunastu latach udało się zidentyfikować kolejnego osobnika (BZ). Tym razem nieco dalej od Rogoźna, bo na Jez. Łęgowskim. W dniu 7.10.2024 r. przebywał tam ptak zaobrączkowany jako pisklę 4.07.2017 r. na Jez. Eugure w Łotwie. Odległość w linii prostej to 623 km, a dystans czasowy 2.652 dni.

Temu ptakowi udało się zrobić przez lunetę kilka zdjęć dokumentujących obserwację.

Te dwie obserwacje dają nam pewne wyobrażenie o pochodzeniu pojawiających się u nas kormoranów czarnych. Miejmy nadzieję, że na kolejny odczyt nie będziemy musieli czekać znów 12 lat.

Jerzy Dąbrowski i Bartosz Ziała

 

 

W dniu 28 września 2024 r. spotkała mnie miła niespodzianka. W wykopie pod kolejny etap stawu w dolinie Wełny w Cieślach, w ustawionej do odłowu bekasów pułapce tunelowej, znajdowała się pliszka górska Motacilla cinerea. Następnego dnia obserwowałem tam dwa osobniki tego gatunku. Jeden z nich miał obrączkę, więc z pewnością był to ten złapany poprzedniego dnia. Po trzech dniach złapał się drugi osobnik.

Pliszki górskie występują u nas jako ptaki lęgowe. Najczęściej można je spotkać nad Wełną w okolicach Jaracza i nad Flintą. Tam też złapałem 6 osobników. W Cieślach dotąd odłowiłem jednego osobnika. Było to 1 sierpnia 2010 r.

W dniu 3 października 2024 r. przebywały w tym miejscu 4 pliszki górskie. Nie zauważyłem, czy były wśród nich ptaki z obrączkami.

Trzy dni później, tj. 6 października 2024 r. złapała się w tym miejscu trzecia pliszka górska oznaczona jako samiec w 1 roku życia. Poniżej prezentuje się w dwóch ujęciach.

Jerzy Dąbrowski

Początek września był w tym roku wyjątkowo upalny i wiały silne wiatry ze wschodu. To idealne warunki, żeby jakieś gatunki żyjące na wschodzie Europy zapędziły się dalej na zachód. No i zapędziły się, również w okolice Rogoźna,  kobczyki Falco vespertinus. W dniu 8 września w okolicach Sokołowa Budzyńskiego B. Jeran obserwował w sumie 9 osobników. Dwa dni później, tj. 10 września w Boguniewie A. Loręcki widział jednego, a B. Ziała 2 osobniki tego sporadycznie pojawiającego się u nas sokoła.

Tekst: Jerzy Dąbrowski. Fot. Bartosz Ziała

W dniach 20.08 – 8.09.2023 r. na Jeziorze Kaliszańskim w Kamienicy odłowiliśmy trochę siewkowców, w tym 13 biegusów zmiennych Calidris alpina. Nie robiliśmy sobie wielkich nadziei na informacje powrotne, zwłaszcza, że w tym roku jezioro zupełnie się zmieniło. Miejsca w których była piaszczysta plaża, na której żerowały siewkowce, są jakieś pół metra pod wodą.

A jednak doczekaliśmy się. W dniu 17.07.2024 r. w okolicach miejscowości Angsnaset i Skador na południu Szwecji został złapany jeden z naszych biegusów zmiennych, zaobrączkowany 8.09.2023 r. jako ptak w pierwszym kalendarzowym roku życia. Teraz jest samcem w drugim kalendarzowym roku życia. Jeśli chodzi o pomiary, to długość skrzydła mu się nie zmieniła. Co innego jeśli chodzi o masę. Przy obrączkowaniu ważył 35,5 g, a przy ponownym stwierdzeniu 46,0 g. Dystans czasowy dzielący te dwa momenty, to 313 dni, a odległość dzieląca miejsca zaobrączkowania i ponownego stwierdzenia, to 392 km.

Dlaczego “Szwecja po raz drugi”? W dniu 5.07.2024 r. odnotowano w Szwecji jedną z naszych gęgaw – opis w “Artykułach”.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska