Browsed by
Autor: Jerzy Dąbrowski

SZWECJA PO RAZ DRUGI

SZWECJA PO RAZ DRUGI

W dniach 20.08 – 8.09.2023 r. na Jeziorze Kaliszańskim w Kamienicy odłowiliśmy trochę siewkowców, w tym 13 biegusów zmiennych Calidris alpina. Nie robiliśmy sobie wielkich nadziei na informacje powrotne, zwłaszcza, że w tym roku jezioro zupełnie się zmieniło. Miejsca w których była piaszczysta plaża, na której żerowały siewkowce, są jakieś pół metra pod wodą.

A jednak doczekaliśmy się. W dniu 17.07.2024 r. w okolicach miejscowości Angsnaset i Skador na południu Szwecji został złapany jeden z naszych biegusów zmiennych, zaobrączkowany 8.09.2023 r. jako ptak w pierwszym kalendarzowym roku życia. Teraz jest samcem w drugim kalendarzowym roku życia. Jeśli chodzi o pomiary, to długość skrzydła mu się nie zmieniła. Co innego jeśli chodzi o masę. Przy obrączkowaniu ważył 35,5 g, a przy ponownym stwierdzeniu 46,0 g. Dystans czasowy dzielący te dwa momenty, to 313 dni, a odległość dzieląca miejsca zaobrączkowania i ponownego stwierdzenia, to 392 km.

Dlaczego “Szwecja po raz drugi”? W dniu 5.07.2024 r. odnotowano w Szwecji jedną z naszych gęgaw – opis w “Artykułach”.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

CIEŚLE – STAW 08 – 13.08.2024 R.

CIEŚLE – STAW 08 – 13.08.2024 R.

Kontynuacja poprzedniego łapania, ale w miejscu odległym o 600 metrów w górę Wełny, czyli  w trzcinowiskach nad stawem w dolinie Wełny. Odłowy prowadziliśmy przez 3 wieczory, 1 cały dzień i 2 poranków. Złapały się 290 ptaków z 20 gatunków, w tym 30 retrapów. Trzciny w tym miejscu były w lepszej kondycji i przylegały bezpośrednio do lustra wody, a z drugiej strony do rozległych łąk kośnych. Nie było tutaj żadnego noclegowiska. Dominantami były: potrzos i niewiele mu ustępujący trzcinniczek.

Pełna lista odłowu przedstawia się następująco:

Jeśli chodzi o retrapy, to wszystkie, z wyjątkiem dwóch, zostały zaobrączkowane tutaj lub w innych miejscach doliny Wełny w Cieślach w następujących terminach:

  • VII-VIII 2024 – 18 w tym: 9 potrzosów, 4 trzcinniczki, 3 trzciniaki, 1 rokitniczka i 1 kos,
  • VI 2024 – w tym: 2 potrzosy, 1 modraszka i 1 pierwiosnek,
  • VII 2023 – 1 potrzos,
  • VII 2022 – 2 trzcinniczki,
  • IX-X 2021 – w tym: 1 potrzos i 1 mazurek,
  • VII 2021 – 1 trzcinniczek.

Dwie pozostałe informacje, to bogatki zaobrączkowane jako pisklęta w naszych budkach na powierzchni “OLSZYNA” w dniu 11.05.2024 r., czyli w odległości ok. 900 m od stawu.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

UJŚCIE MAŁEJ WEŁNY 31.07 – 08.08.2024 R.

UJŚCIE MAŁEJ WEŁNY 31.07 – 08.08.2024 R.

Po krótkiej przerwie, kontynuacja łapania w trzcinowiskach porastających łąki i starorzecza w pobliżu ujścia Małej Wełny do Wełny. Odłowy prowadziliśmy przez 6 wieczorów, 1 cały dzień i 5 poranków. Złapały się 262 ptaki z 22 gatunków, w tym 6 retrapów. Liczebność Acrocephalusów wyraźnie spadła, natomiast rozbudowało się noclegowisko makolągw, które okazały się zdecydowanym dominantem. Niewątpliwą atrakcją tego łapania była  dziwonia – dorosła samica.

Pełna lista odłowu przedstawia się następująco:

Jeśli chodzi o retrapy, to wszystkie zostały zaobrączkowane tutaj lub w innych miejscach doliny Wełny w Cieślach w następujących terminach:

  • VII 2024 – 2 trzcinniczki,
  • IX 2023 – 1 potrzos,
  • IV 2023 – 1 rokitniczka,
  • VIII 2020 – 1 trzciniak,
  • VIII 2019 – 1 potrzos.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

UJŚCIE MAŁEJ WEŁNY 13 – 18.07.2024 R.

UJŚCIE MAŁEJ WEŁNY 13 – 18.07.2024 R.

Kolejne łapanie w trzcinowiskach porastających łąki i starorzecza w pobliżu ujścia Małej Wełny do Wełny. Odłowy prowadziliśmy przez 3 wieczory i 2 poranki. Złapało się 191 ptaków z 14 gatunków, w tym 10 retrapów. Trzcinowiska nie są aż tak przesuszone jak w ubiegły roku, ale dno przecinek jest suche. Spore połacie trzcin przygniecione są kolczurką klapowaną, zwłaszcza w pobliżu rzeki, gdzie zeszłej jesieni pracowała koparka usuwająca pas nadrzecznych szuwarów. Zdecydowanie dominowały Acrocephalusy. Słabo zaznaczało się noclegowisko makolągw, które przed rokiem były zdecydowanym dominantem.

Pełna lista odłowu przedstawia się następująco:

Jeśli chodzi o retrapy, to wszystkie zostały zaobrączkowane tutaj lub w innych miejscach doliny Wełny w Cieślach w następujących terminach:

  • VI 2024 – 1 rokitniczka,
  • X 2023 – 1 makolągwa,
  • VII 2023 – 3 w tym: 2 trzcinniczki i 1 rokitniczka,
  • V 2023 – 2 w tym: 1 łozówka i 1 trzcinniczek,
  • VII 2022 – 1 trzcinniczek,
  • IV 2021 – pliszka żółta,
  • VII 2020 – 1 trzcinniczek.

Jerzy Dąbrowski, Bronisława Peplińska i Bartosz Ziała

JEZIORO ŁĘGOWSKIE – 20.06.2024 R.

JEZIORO ŁĘGOWSKIE – 20.06.2024 R.

Kolejny sezon lęgowy z odłowem piskląt śmieszek Chroicocephalus ridibundus w kolonii tych ptaków na Jeziorze Łęgowskim. W tym roku udział wzięły 4 osoby przy użyciu 2 kajaków. Poziom wody w jeziorze był nieco niższy, niż w ubiegłym roku, więc nie wszędzie dawało się płynąć. Według wizualnej oceny, kolonia była mniej liczna niż przed rokiem. Bardzo pozytywne było to, że nie stwierdziliśmy martwych ptaków – w minionym roku trochę ich było. Pierwsze wrażenie o liczebności kolonii nie znalazło odzwierciedlenia w wyniku pracy, bo odłowiliśmy 107 piskląt – przed rokiem było to 78 piskląt i 1 dorosła.

Do dnia dzisiejszego otrzymaliśmy informacje o sześciu osobnikach z tegorocznych lęgów; nie licząc oczywiście odczytów miejscowych przed opuszczeniem kolonii lęgowej. Pierwszego odczytu miałem (JD) przyjemność dokonać osobiście, w dniu 17.07.2024 r. na Jeziorze Rogozińskim, czyli po 27 dniach od zaobrączkowania, w odległości 12 km.

Kolejny odczyt miał miejsce w dniu 23.07.2024 r. w Dreźnie (Saksonia; Niemcy), po 33 dniach, w odległości 301 km.

Trzeci odczyt miał miejsce w dniu 26.07.2024 r. w okolicach Wrześni (Wielkopolska), po 36 dniach, w odległości 59 km.

W dniu 29.07.2024 r. kolejnego osobnika zidentyfikowano w okolicach Enschede (Holandia), po 39 dniach, w odległości 701 km.

Piąty ptak został zaobserwowany w dniu 8.08.2024 r. w okolicach miasta Vodnany (CZECHY), po 49 dniach, w odległości 454 km.

Siódma informacja pochodzi z dnia 16.08.2024 r. z wysypiska Kopaszyn koło Wągrowca, po 57 dniach, w odległości 7 km.

W dniu 28.08.2024 r. na polderze Bloois koło Zonnemaire w HOLANDII zaobserwowano kolejną śmieszkę; po 69 dniach , w odległości 907 km.

Kolejnego ptaka zaobserwowano 12.09.2024 r. nad Bałtykiem w miejscowości Dźwirzyno, w odległości 191 km od kolonii lęgowej, po 84 dniach od zaobrączkowania. Tego ptaka zaobserwowano również 28.02.2025 r. w Myśliborzu na Pomorzu Zachodnim, w odległości 156 km od kolonii lęgowej, po 253 dniach od zaobrączkowania.

Następna informacja dotyczy śmieszki zaobserwowanej na Wełtawie w Pradze w dniu 16.09.2024 r. To już drugi ptak z sezonu 2024 stwierdzony w CZECHACH. Dystans czasowy 149 dni, odległość 357 km.

Dziesiąty ptak “dał odczyty” z dwóch miejsc. Pierwszy pochodzi ze stawów “Ostrówek” w Dolinie Noteci z 28.09.2024 r. Dystans czasowy to 100 dni, a odległość 35 km. W dniu 26.11.2024 r. widziano go na rzece Sprewie w Brlinie, w odległości 252 km, po 159 dniach od zaobrączkowania. Z Berlina dotarły jeszcze informacje z 7 i 25.12.2024 r. oraz 20.01.2025 r.

Kolejny ptak rzuca wyzwanie pozostałym. W dniu 29.12.2024 r. zaobserwowano go na “młyńskim stawie” w Pemboke w WALII (GB), w odległości 1.502 km, dystans czasowy 128 dni. Z tej lokalizacji są jeszcze dwa kolejne odczyty: 29.12.2024 r. i 18.01.2025 r.

W dniu 18.01.2025 r. na jeziorze Ptuj w Słowenii, zaobserwowano kolejną śmieszkę. Od zaobrączkowania minęło 212 dni, a odległość od rodzinnej kolonii, to 715 km. To pierwsza obserwacja naszego ptaka w tym kraju. W drugą stronę też dotąd nie było.

W dniu 9.02.2025 r. w Arnhem w HOLANDII zaobserwowano inną naszą śmieszkę; po 234 dniach , w odległości 769 km. Tego samego ptaka widziano w tym miejscu również 12.05.2025 r., przebywającego w kolonii lęgowej. Kolejna obserwacja tego osobnika, przebywającego na zbiorowym noclegowisku, również w tym miejscu pochodzi z 17.07.2025 r.

W dniu 21.02.2025 r. w Nijmegen w HOLANDII zaobserwowano kolejną śmieszkę; po 246 dniach, w odległości 775 km.

W dniu 12.03.2025 r. w miejscowości Sjófok nad |Balatonem, na  WĘGRZECH zaobserwowano inną naszą śmieszkę; po 265 dniach , w odległości 656 km. Kolejna obserwacja tego osobnika, pochodzi z 23.06.2025 r., z rodzinnej kolonii lęgowej na Jez. Łęgowskim.

Kolejna pionierka dotarła do IRLANIDII PÓŁNOCNEJ. W dniu 8.04.2025 r. zaobserwowano ją na moście Ballycarry Bridge prowadzącym do miejscowości o tej nazwie. Odległości od Jez. Łęgowskiego to 1.512 km, a dystans czasowy, to 292 dni.

Kolejnego ptaka zaobserwowano 16 i 17.06.2025 r. w kolonii lęgowej na żwirowni w miejscowości Dąb Polski koło Włocławka na Kujawach, w odległości 150 km od kolonii lęgowej, po 362 dniach od zaobrączkowania.

W dniu 21.06.2025 r. koło Stellendam w HOLANDII zaobserwowano na zbiorowym noclegowisku kolejną śmieszkę naszą; po 366 dniach, w odległości 897 km.

W dniu 15.08.2025 r. innego osobnika zaobserwowano w stadzie ok. 120 śmieszek w Berre-l’Étang niedaleko Marsylii, na południu Francji, w odległości 1.363 km  od Jez. Łęgowskiego.; dystans czasowy, to 421 dni.

Kolejna ciekawa informacja pochodząca z dnia 23.09.2025 r. W tym dniu zaobserwowano po raz pierwszy kolejną śmieszkę z 2024 r. Miało to miejsce w Edynburgu – stolicy Szkocji, w odległości 1.351 km  od Jez. Łęgowskiego.; dystans czasowy, to 460 dni.

W dniach 26 i 27.09.2025 r. w Katwijk w HOLANDII zaobserwowano na zbiorowym noclegowisku kolejną śmieszkę; po 464 dniach, w odległości 865 km.

No, to na dzień 1.10.2025 r.  mamy wiadomości o 21 śmieszkach z kolonii lęgowej na Jez. Łęgowskim – rocznik 2024 r.

J. Dąbrowski, D. Leligdowicz, B. Peplińska i B. Ziała

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

NASZA GĘGAWA W SZWECJI

NASZA GĘGAWA W SZWECJI

W dniu 5 lipca 2024 r. w miejscowości Simrishamn na południu Szwecji zaobserwowano gęgawę Anser anser z naszą obrożą założoną 9 czerwca 2023 r. w Boguniewie. Ta obserwacja likwiduje kolejną “białą plamę” na naszej mapie Europy. Dotąd nigdy nie stwierdzono w tym kraju ptaka z naszą obrączką, a i my nie spotkaliśmy żadnego ptaka z obrączką założoną w Szwecji.

Ale zacznijmy od początku. Po zaobrączkowaniu była czterokrotnie odnotowana w Boguniewie – ostatni raz 3.07.2023 r. W dniu 2.08 2023 r. po raz pierwszy zaobserwowano ją na Stawach Kiszkowskich. W tych okolicach widywano ją siedmiokrotnie – ostatni raz 14.09.2023 r. W okresie 6.10.2023 – 12.11.2023 r. czterokrotnie odnotowano ją w okolicach Kórnika.

Sporym zaskoczeniem było doniesienie o zaobserwowaniu tego ptaka w okolicach wsi Burzyn nad Biebrzą (10 km na północ od Wizny) w dniu 30.01.2024 r. W tym miejscu widziano go jeszcze 3 i 8.02.2024 r. W dniu 17.03.2024 r. zaobserwowano go znowu w Wielkopolsce. Tym razem na Stawach Antoniewskich w Dolinie Noteci koło Szamocina.

No i ostatnia, dla nas bardzo miła wiadomość z 5 .07.2024 r. ze Szwecji, po 392 dniach od zaobrączkowania, z miejsca odległego od Boguniewa o 361 km w linii prostej.

Jeśli zliczymy odległości między kolejnymi miejscami z których otrzymaliśmy wiadomości, to wychodzi trasa o długości 1.119 km. Najprawdopodobniej nasza gęgawa przejdzie tam pierzenie i wróci do Polski. Będziemy czekać na kolejne wiadomości o tym ptaku.

No i doczekaliśmy się. W dniu 20.10.2024 r. naszą gęgawę zaobserwowano w Tarnowie Pałuckim koło Wągrowca, czyli 357 km na południowy wschód od miejsca obserwacji w Szwecji i tylko 23 km od miejsca zaobrączkowania. Od zaobrączkowania minęło 499, a od obserwacji w Szwecji 109 dni. Dwa dni później widziano ją na Jeziorze Żnińskim Dużym, czyli 32 km na wschód od Tarnowa Pałuckiego. Po kolejnych pięciu dniach, tj. 27.10.2024 r. przebywała koło Szczodrzykowa – 75 km na południowy zachód od Żnina. W tym miejscu obserwowano ją kilka razy w październiku i listopadzie 2023 r. No i najnowsza informacja o obserwacji naszej gęgawy w dniu 1.12.2024 r. koło Środy Wielkopolskiej, czyli 12 km na południowy wschód od Szczodrzykowa.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

 

 

A JEDNAK ŻYJE.

A JEDNAK ŻYJE.

W 2022 roku udało się nam zaobrączkować pięć piskląt żurawia. O czterech dość szybko otrzymaliśmy informacje powrotne, a po jednym, zaobrączkowanym 8.06.2022 r. w Jakubowie, gm. Wągrowiec, żadnego znaku życia. Było to dość zastanawiające, bo ptak w czasie obrączkowania był wyrośnięty – ważył 2,7 kg. Poza tym widziałem go 27.07.2022 r. w miejscu obrączkowania z rodzicami – musiał być już lotny.

No i dziś nadeszła o nim informacja powrotna. W dniu 7.07.2024 r. został zaobserwowany w stadzie ok. 80 żurawi żerujących na ściernisku w Brudzewku koło Kiszkowa. Odległość od miejsca zaobrączkowania 26 km, a dystans czasowy 760 dni. Mam nadzieję, że to początek doniesień o obserwacji tego osobnika.

Tekst: Jerzy Dąbrowski; fot.: J. Dąbrowski i Adam Loręcki

CIEŚLE-STAW – 1 – 20.06.2024 R.

CIEŚLE-STAW – 1 – 20.06.2024 R.

Maj i czerwiec, to dla nas głównie kontrole budek lęgowych. To łapanie, to taki zabieg higieniczny, żeby nie zapomnieć, że są inne ptaki niż pisklęta sikor. W praktyce łapaliśmy w ciągu 9 dni w okresach 1-4 i 16-20 czerwca.  Odłowy prowadziliśmy w 2 sieci ustawione na gruzowisku, 4 sieci na brzegu stawu i pułapki tunelowe na płyciznach stawu. Złapało się 106 ptaków z 28 gatunków, w tym 8 retrapów. Różnorodność gatunkowa przerosła nasze oczekiwania. Do pułapek tunelowych weszło min. aż siedem czajek, w tym 6 tegorocznych, lotnych już młodych. Całkowitym zaskoczenie były jednak: wilga i batalion. To ptaki bardzo rzadko przez nas obrączkowane i każdy kontakt z nimi jest bardzo ekscytującym doświadczeniem.

Pełna lista odłowu:

Jeśli chodzi o retrapy, to większość (z wyjątkiem dwóch) została zaobrączkowana tutaj lub w innych miejscach doliny Wełny w Cieślach w następujących terminach:

  • VII 2023 – 3 w tym: 2 rokitniczki i 1 makolągwa,
  • IV 2023 – 1 słowik szary,
  • VII 2022 – 3 w tym: 1 rokitniczka, 1 łozówka i 1 kląskawka.

Te dwa inne ptaki, to pisklęta sikor za tegorocznych lęgów z najbliższych powierzchni budkowych:

  • 11.o5.2024 – bogatka z pow. OLSZYNA,
  • 14.05.2024 – modraszka z pow. RUDKA.

Jerzy Dąbrowski, Bronisława Peplińska

UJŚCIE MAŁEJ WEŁNY 30.03 – 1.05.2024 R.

UJŚCIE MAŁEJ WEŁNY 30.03 – 1.05.2024 R.

Podobnie jak przed rokiem, poszukiwanie wiosny w trzcinowiskach porastających łąki i starorzecza w pobliżu ujścia Małej Wełny do Wełny. Odłowy prowadziliśmy głównie rankiem i wieczorem w ciągu 22 dni. Złapało się 131 ptaków z 23 gatunków, w tym 26 retrapów. Tej wiosny trzcinowiska również były podtopione, co zwykle wpływa pozytywnie na ptaki bytujące w tym środowisku. W porównaniu z kwietniem ubiegłego roku (odłowy w dniach 17-29.04.2023 r.) wynik odłowu jest zaskakująco słaby. Najliczniejsze były rokitniczki. Sporo było brzęczek. Dominujących przed rokiem pliszek żółtych prawie nie było. Liczniejsze były nawet pliszki siwe, które zwykle są tutaj bardzo rzadkie.

A teraz już pełna lista odłowu:

Jeśli chodzi o retrapy, to większość (z wyjątkiem jednego) została zaobrączkowana tutaj lub w innych miejscach doliny Wełny w Cieślach w następujących terminach:

  • IX-X 2023 – 2 w tym: 1 modraszka i 1 potrzos,
  • VI-VII 2023 – 7 w tym: 4 rokitniczki, 1 kukułka i 2 kosy,
  • IV 2023 –  4 w tym: 2 potrzosy, 1 rokitniczka i 1 kos,
  • X 2022 – 1 bogatka,
  • VII-VIII 2022 – 5 w tym: 2 rokitniczki, 2 makolągwy i 1 modraszka,
  • IV-V 2022 –  w tym: 1 pliszka żółta i 1 potrzos,
  • IX-X 2021 – 2 w tym: 1 modraszka i 1 makolągwa,
  • XII 2020 – 1 trznadel,
  • VII 2020 – rokitniczka.

Ten jeden inny, to pliszka żółta zaobrączkowana na noclegowisku na rzece Małej Wełnie w Owczegłowach (odległość 5,0 km) w dniu 2.07.2019 r. jako samica w 1 kalendarzowym roku życia.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska