Ptaki Okolic Rogoźna

Dalszy ciąg odłowów przy kanale melioracyjnym przebiegającym przez pola uprawne na obrzeżach osiedla budynków wielorodzinnych w Cieślach.  Prowadziliśmy je przy karmniku przez 1 cały dzień i 1 poranek i 3 popołudnia. Złapało się 317 ptaków z 12 gatunków, w tym 101 retrapów. Zdecydowanym dominantem były bogatki ale spory był też udział mazurków. U bogatki ptaki młode (w pierwszym kalendarzowym roku życia) stanowiły 82,9%, a dorosłe 17,1%. Jeśli chodzi o płeć, proporcje były następujące: samic było 53,7%, samców 45,1% i 2 osobniki o niepewnej płci. Są to wciąż proporcje jakie występują w czasie wiosennego przelotu. Rzadkimi gośćmi przy tym karmniku były czeczotki, potrzosy i srokosz.

A teraz już pełna lista odłowu:

Jeśli chodzi o retrapy, to zostały zaobrączkowane w następujących lokalizacjach i terminach:

• 11-17 XI 2023 przy tym karmniku – 85 w tym: 83 bogatki i 2 mazurki,
• XI 2023 Owczegłowy – przy tym karmniku – 1 bogatka,
• IX – XI 2023 przy ujściu Małej Wełny (~800 m) – 4 w tym: 1 bogatka, 2 modraszki i 1 srokosz,
• IX – X 2023 przy tym karmniku – 2 w tym: 1 modraszka i 1 mazurek,
• XI – XII 2022 przy tym karmniku – 2 w tym: 1 modraszka i 1 bogatka,
• X 2022 Cieśle-staw (~350 m) – 1 modraszka,
• IX 2022 przy ujściu Małej Wełny (~800 m) – 1 modraszka,
• XII 2021 przy tym karmniku –  1 bogatka.

Kolejne 3, to ptaki  zaobrączkowane przez nas jako pisklęta w budkach lęgowych:

• bogatka zaobrączkowana 9.07.2022 nad Rudką w Cieślach – odległość 1,3 km,
• bogatka zaobrączkowana 24.05.2023 nad Rudką w Cieślach – odległość 1,3 km,
• bogatka zaobrączkowana 5.07.2023 żwirownia w Cieślach – odległość 2,0 km.

Ostatni ptak, to modraszka z litewską obrączką – czekamy na okoliczności zaobrączkowania.

W dniu 26 stycznia 2024 r. nadeszła informacja o okolicznościach jej zaobrączkowania. Stało się to dniu 22.09.2023 r. w Stacji Ornitologicznej “Ventes Ragas” nad Zalewem Kurońskim. Ptak został złapany w stacjonarną pułapkę typu “helgoland”. Odległość w linii prostej to 395 km, a dystans czasowy – 61 dni.

Część osobników łapało się  więcej razy (tzn. dni) w czasie tego łapania. Były to 42 bogatki, 2 mazurki i 2 modraszki. Dla opisywanego okresu wyglądało to następująco:

• 1 raz – 271 ptaków,
• 2 razy – 38 w tym 34 bogatki, 2 mazurki i 2 modraszki,
• 3 razy – 7 bogatek,
• 4 razy – 1 bogatka.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

Pierwsze na “przedzimiu” łapanie przy karmnikach w tych lokalizacjach. Jest to teren zabudowy rekreacyjnej w znacznej części porośnięty zadrzewieniami sosnowo-brzozowymi. W niewielkiej odległości (0,5 – 2,3 km) znajduje się nasza “powierzchnia budkowa” “OWCZEGŁOWY” obejmująca 56 budek lęgowych przeznaczonych dla sikor. Karmniki są oddalone od siebie o 475 m w linii prostej.

Pogoda typowo jesienna, tj. z temperaturą powyżej zera i bez pokrywy śnieżnej.  Przez 5 godzin od świtu złapały się 73 ptaki z 6 gatunków, w tym 13 retrapów. W odłowie zdecydowanie dominowały bogatki.

A to pełna lista z odłowu:

Nazwa polska	Nazwa łacińska	Liczba
Bogatka	Parus major	48 + 6 retrapów
Modraszka	Cyanistes caeruleus	7 + 3 retrapy
Sikora uboga	Poecile palustris	2 + 2 retrapy
Czarnogłówka	Poecile montanus	1 + 2 retrapy
Pełzacz ogrodowy	Certhia familiaris	1
Dzięcioł duży	Dendrocopos major	1

Jeśli chodzi o retrapy, to zostały zaobrączkowane w następujących lokalizacjach i terminach:

–  przy tym samym karmniku:

• XII 2022 – 5 w tym: 1 bogatka, 2 czarnogłówki i 2 modraszki,
• I 2022 – 2 sikory ubogie,

–  przy drugim karmniku w Owczegłowach:

• XII 2022 – 2 bogatki.

–  ptaki  zaobrączkowane jako pisklęta w budkach lęgowych na powierzchni “OWCZEGŁOWY”:

• ul. Klonowa – bogatka zaobr. 26.05.2023 – odległość 1,51 km,
• ul. Klonowa – modraszka zaobr. 23.05.2022 – odległość 975 m,
• ul. Harcerska – bogatka zaobr. 23.05.2022 – odległość 1,55 km,
• ul. Harcerska – bogatka zaobr. 23.06.2023 – odległość 1,53 km.

Jerzy Dąbrowski, Bronisława Peplińska i Bartosz Ziała

Pierwszy tej jesieni odłowów przy kanale melioracyjnym przebiegającym przez pola uprawne na obrzeżach osiedla budynków wielorodzinnych w Cieślach.  Prowadziliśmy je przy karmniku przez 3 całe dni i 4 poranki lub popołudnia. Złapało się 331 ptaków z 8 gatunków, w tym 14 retrapów. Zdecydowanym dominantem były bogatki. Ptaki młode (w pierwszym kalendarzowym roku życia) stanowiły 84,8%, a dorosłe 15,2%. Jeśli chodzi o płeć, proporcje były następujące: samic było 56,2%, samców 43,4% i 1 osobnik o niepewnej płci. Są to proporcje jakie występują w czasie wiosennego przelotu. Zobaczymy, czy zmienią się z nastaniem zimy, czyli, czy zwiększy się udział samców. Rzadkimi gośćmi przy tym karmniku były czeczotki, rudzik i pokrzywnica. Oczywiście nie wiadomo, czy korzystały z karmnika, czy tylko leciały wzdłuż kanału stanowiącego bezpieczną drogę przez odkryte pola.

A teraz już pełna lista odłowu:

Jeśli chodzi o retrapy, to zostały zaobrączkowane w następujących lokalizacjach i terminach:

• IX – XI 2023 przy ujściu Małej Wełny (~800 m) – 7 w tym: 4 bogatki i 3 modraszki,
• IX 2023 przy tym karmniku – 1 modraszka,
• X 2022 Cieśle-staw (~350 m) – 1 modraszka,
• X 2021 przy tym karmniku –  1 bogatka.

Pozostałe 4, to ptaki  zaobrączkowane przez nas jako pisklęta w budkach lęgowych:

• bogatka zaobrączkowana 9.07.2022 nad Rudką w Cieślach – odległość 1,3 km,
• bogatka zaobrączkowana 24.05.2023 nad Rudką w Cieślach – odległość 1,3 km,
• bogatka zaobrączkowana 27.05.2023 koło Mikołajewa – odległość 5,4 km,
• bogatka zaobrączkowana 27.05.2023 koło Mikołajewa – odległość 6,2 km.

Część osobników łapało się więcej razy (tzn. dni) w czasie tego łapania. Było to 46 bogatek i 3 modraszki. Dla opisywanego okresu wyglądało to następująco:

• 1 raz – 282 ptaki,
• 2 razy – 42 w tym 39 bogatek i 3 modraszki,
• 3 razy – 5 bogatek,
• 4 razy – 2 bogatki.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

 

 

Dalszy ciąg łapania w trzcinowiskach porastających łąki i starorzecza w pobliżu ujścia Małej Wełny do Wełny. W tym okresie odłowy prowadziliśmy przez 4 całe dni i 2 popołudnia. Złapało się 211 ptaków z 23 gatunków, w tym 33 retrapy. Liczebność ptaków utrzymywała się na niskim poziomie, jak w poprzednim okresie. Nie było zdecydowanego dominanta; najliczniej łapały się: modraszki, makolągwy, czyże, bogatki, potrzosy i wąsatki. Ptakami tego łapania były pierwsze w tym roku czeczotki i srokosz.

Wśród odłowionych ptaków znów były dwa, które odniosły w przeszłości jakieś urazy. Jeden z nich, to szpak z od dawna martwą i uschniętą nogą, która odłamała się w sieci. Bez tej całkowicie już martwej i sztywnej nogi z pewnością będzie mu łatwiej funkcjonować. Ptak był w bardzo dobrej kondycji. Drugi, to potrzos z zagojonym złamaniem kości skokowej. W tym przypadku cała noga jest żywa, ale ponieważ kość się nie zrosła, powstało coś w rodzaju dodatkowego stawu. Kondycja tego osobnika nie odbiegała od standardowej u innych odławianych potrzosów.

Pełna lista odłowu przedstawia się następująco:

Dziś (19.12.2023) nadeszły informacje o tych wąsatkach. Zostały zaobrączkowane 26.09.2023 r. nad Jeziorem Rakutowskim na Kujawach odległym o 153 km na wschód od Rogoźna. Od zaobrączkowania do ponownego stwierdzenia minęło 36 dni.

Za najciekawszego retrapa uznajemy jednak rudzika. Zaobrączkowaliśmy go tutaj 7.10.2021 r. Kolejny raz, również tutaj, złapaliśmy go 19.01.2023 r., czyli w pełni zimy. Obecny odłów jest dowodem na to, że rudziki potrafią u nas przezimować.

Dalszy ciąg łapania w trzcinowiskach porastających łąki i starorzecza w pobliżu ujścia Małej Wełny do Wełny. W tym okresie odłowy prowadziliśmy przez 2 całe dni, 5 popołudni i 3 poranki. Złapało się 179 ptaków z 23 gatunków, w tym 23 retrapy. Wyraźnie zmniejszyła się liczba odławianych ptaków. Najliczniej łapały się: modraszki, bogatki, wąsatki i raniuszki. Za gatunek wyróżniający się w tym okresie należy uznać wąsatkę. Metaliczne odgłosy tych ptaków rozbrzmiewały właściwie przez cały czas.

Za atrakcje tego łapania należy uznać: krogulca, pełzacze ogrodowe i dzięciołka.

Pełna lista odłowu przedstawia się następująco:

Dalszy ciąg łapania w trzcinowiskach porastających łąki i starorzecza w pobliżu ujścia Małej Wełny do Wełny. Odłowy prowadziliśmy przez 13 całych dni, 3 popołudnia i 2 poranki. Złapało się 650 ptaków z 31 gatunków, w tym 39 retrapów. Podobnie jak we wrześniu, zdecydowanie dominowały 3 gatunki: modraszka, potrzos i makolągwa. Najliczniejszy, jednorazowy odłów modraszek miał miejsce rankiem 3 października, kiedy złapało się ich 41. Przeanalizowaliśmy odłowione modraszki pod kontem płci i wieku. Wśród 149 modraszek było 127 osobników w pierwszym kalendarzowym roku życia (85,2%) i 22 starsze (14,8%). Jeśli chodzi o płeć, to było 71 samców (47,7%), 78 samic (52,3%). W opisywanym okresie zwiększyła się liczba odłowionych rudzików, strzyżyków i potrzeszczy. Pojawiły się dość licznie czyże – głównie w zakrzewieniach wierzbowych porastających starorzecze. Złapało się też kilka wąsatek, w co już zaczęliśmy wątpić, ponieważ bardzo mało jest tegorocznych kwiatostanów trzcin, na których te ptaki żerują. Niewątpliwymi atrakcjami w tym łapaniu były: grubodziób i dzięcioł zielony.

Złapały się też dwa ptaki, które zwróciły uwagę swymi nietypowymi cechami. Złapała się kolejna sroka-inwalidka. O ile poprzednia nie miała jednej nogi, to ta miała obydwie, ale obydwie martwe. Nie było na co założyć obrączki, więc poleciała “goła”. Po wypuszczeniu siadła kilkanaście metrów dalej, lądując na brzuchu. Po dwóch dniach spotkaliśmy ją znowu, siedzącą na ziemi, kilkaset metrów dalej. Gdy podchodziliśmy, zupełnie sprawnie wzbiła się i odleciała. Drugi ptak, to potrzos z nietypową jedną sterówką wystającą sporo poza kraniec ogona.

Pełna lista odłowu przedstawia się następująco:

Kolejne łapanie w trzcinowiskach porastających łąki i starorzecza w pobliżu ujścia Małej Wełny do Wełny. Trzciny w tym roku bardzo słabo rosły. Jak widać na załączonym zdjęciu dominują suche źdźbła z poprzednich lat. Nowych jest bardzo mało i nie wyrastają ponad stare. Sieciami przegrodziliśmy też starorzecze porośnięte krzaczastymi wierzbami.

Odłowy prowadziliśmy przez 12 całych dni, 4 popołudnia i 3 poranki. Złapały się 748 ptaków z 27 gatunków, w tym 35 retrapów. Zdecydowanie dominowały 3 gatunki: modraszka, makolągwa i potrzos. Najliczniej ptaki łapały się rano i wieczorem; środek dnia, to pojedyncze osobniki. Modraszki łapały się przez cały czas, lecz były dni, kiedy rankiem było ich zdecydowanie więcej. Rekordowy odłów miał miejsce  rankiem 22 września, kiedy złapało się jednorazowo 100 modraszek. Ewidentnie były to ptaki z przelotnego stada, o czym świadczy osobnik  z obcą – polską obrączką, która wyglądała na świeżo założoną. Przeanalizowaliśmy odłowione modraszki pod kontem płci i wieku. Wśród 225 modraszek było 210 osobników w pierwszym kalendarzowym roku życia (93,3%) i 15 starszych (6,7%). Jeśli chodzi o płeć, to były 102 samce (41,8%), 120 samic (56,9%) i 3 osobniki o niepewnej płci (1,3%). Potwierdza się sytuacja zaobserwowana w czasie wiosennego przelotu przy karmniku, że samice są bardziej skłonnego do migracji. Makolągwy łapały się wieczorem, gdy przylatywały tutaj na noclegowisko. Potrzosy najliczniej łapały się rankiem.

Zauważalnym gatunkiem, charakterystycznym dla tej pory roku w trzcinach były pokrzywnice. Łapały się też ostatnie osobniki letnich gatunków: dymówki, trzciniaki, trzcinniczki i rokitniczki. Z rzadko odławianych gatunków warto wymienić zimorodka (pierwszy w tym roku!) i podróżniczka.

Trudno nie wspomnieć o sroce z jedną nogą. Był to ptak w pierwszym kalendarzowym roku życia. W upierzeniu bardzo duże partie piór juvenalnych – wygląda na to, że to ptak z późnego lęgu lub pierzenie spóźnione w związku z kalectwem. Kondycja ptaka była dobra.

Pełna lista odłowu przedstawia się następująco:

Dwanaście ptaków zaobrączkowanych w czasie tego łapania złapało się ponownie: 3 makolągwy, 2 modraszki, 2 trzciniaki, 2 trzcinniczki, 1 potrzos, 1 pierwiosnek, 1 czarnogłówka.

Dziewiąte i dziesiąte, po kilkudniowej przerwie, łapanie w trzcinowiskach na Jeziorze Kaliszańskim. Użyliśmy 21 sieci i znów wabiliśmy dymówki głosem z magnetofonu. Łapanie trwało dwa wieczory i cały dzień między nimi. Złapały się  162 ptaki z 17 gatunków, w tym 4 retrapy.  Większość z nich – 86, to oczywiście dymówki, z czego 83 złapały się pierwszego wieczora i tylko 3 drugiego. Skład odłowionej próby dymówek był następujący: dorosłe – 5, młodociane – 81, czyli 32,4 młodego na 2 dorosłe. Jeśli chodzi o ptaki dorosłe, to oznaczyliśmy je następująco: 3 samce i 2 samice. Odłowy w ciągu całego dnia przyniosły spora liczbę gatunków. Były wśród nich młodociane wąsatki i dwa trzcinniczki z identycznymi “paskami głodowymi”, więc pochodzące z pewnością z jednego lęgu.

Pełna lista odłowu przedstawia się następująco:

Ósme łapanie w trzcinowiskach na Jeziorze Kaliszańskim. Liczba sieci pozostała taka jak poprzedniego dnia, tj. 23 i znów wabiliśmy dymówki głosem z magnetofonu. Sieci zostały zwinięte po wyjęciu ptaków. Złapały się  584 ptaki z 5 gatunków, w tym 20 retrapów.  Większość z nich – 570, to oczywiście dymówki. Skład odłowionej próby dymówek był następujący: dorosłe – 145, młodociane – 425, czyli 5,9 młodego na 2 dorosłe. Jeśli chodzi o ptaki dorosłe, to oznaczyliśmy je następująco: 68 samców, 39 samic i 38 bez oznaczenia płci. Tym razem brzegówek było znacznie mniej.

Pełna lista odłowu przedstawia się następująco:

Siódme łapanie w trzcinowiskach na Jeziorze Kaliszańskim. To zupełnie nieoczekiwana sytuacja na noclegowiskach dymówek. W minionych latach, na innych stanowiskach z łapania na łapanie liczba odławianych ptaków szybko się zmniejszała. W konsekwencji, chyba nigdy nie łapaliśmy więcej niż cztery razy na jednym stanowisku. Tego wieczoru zwiększyliśmy liczbę sieci do 23 i znów wabiliśmy dymówki głosem z magnetofonu. Sieci pozostały do rana. Złapały się  704 ptaki z 11 gatunków, w tym 18 retrapów.  Większość z nich – 616, to oczywiście dymówki; z tej liczby tylko 19 złapało się rano. Skład odłowionej próby dymówek był następujący: dorosłe – 139, młodociane – 477, czyli 6,9 młodego na 2 dorosłe. Jeśli chodzi o ptaki dorosłe, to oznaczyliśmy je następująco: 81 samców, 35 samic i 23 bez oznaczenia płci. Tym razem znów było sporo brzegówek. Tu struktura wiekowa była  następująca: dorosłe – 14, młode – 35, czyli 5,0 młodego na 2 dorosłe.

Pełna lista odłowu przedstawia się następująco: