RYBOŁÓW
23.08.2025, Gościejewo, ROGOŹNO B. Jeran
- rybołów Pandion haliaetus – 1.
CIEŚLE-UJŚCIE MAŁEJ WEŁNY 15-19.07.2025 R.
Łapanie w przecince przez zatrzcinioną łąkę między szpalerami głowiastych wierzb. Odłowy prowadziliśmy przez 2 wieczory 1 cały dzień i 2 poranki. Złapały się 93 ptaki z 15 gatunków, w tym 7 retrapów.
Dominantami były łozówki i trzcinniczki, czyli dwa gatunki bardzo do siebie podobne i stwarzające problemy z ich rozróżnianiem, nie tylko początkującym obrączkarzom. Z tego powodu wymyślono dla nich wspólną, żatrobliwą nazwę “łoźniczka”. Za ptaka tego łapania trzeba uznać kwiczoła. Złapał się dorosły samiec i 5 pierwszorocznych młodych – prawdopodobnie “rodzinka”.
Pełna lista odłowu przedstawia się następująco:
| Nazwa polska | Nazwa łacińska | Liczba |
| Łozówka | Acrocephalus palustris | 28 + 2 retrapy |
| Trzcinniczek | Acrocephalus scirpaceus | 20 + 1 retrap |
| Pierwiosnek | Phylloscopus collybita | 6 |
| Piecuszek | Phyloscopus trochilus | 5 + 1 retrap |
| Kwiczoł | Turdus pilaris | 5 + 1 retrap |
| Szczygieł | Carduelis carduelis | 5 |
| Trzciniak | Acrocephalus arundinaceus | 4 |
| Rokitniczka | Acrocephalus schoenobaenus | 3 + 1 retrap |
| Cierniówka | Sylvia communis | 3 |
| Bogatka | Parus major | 2 + 1 retrap |
| Dymówka | Hirundo rustica | 1 |
| Kapturka | Sylvia atricapilla | 1 |
| Potrzos | Emberiza schoeniclus | 1 |
| Brzęczka | Locustella luscinioides | 1 |
| Śpiewak | Turdus philomelos | 1 |
Jeśli chodzi o retrapy, to wszystkie zostały zaobrączkowane tutaj w następujących terminach:
- V-VII 2025 – 2 łozówki,
- IV 2025 – 2 piecuszki,
- IX 2023 – 1 bogatka,
- VII 2023 – 1 rokitniczka,
- VII 2022 – 1 trzcinniczek.
Jerzy Dąbrowski, Bronisława Peplińska i Bartosz Ziała
BOCIAN W SZPONACH BIELIKA
W dniu 10 sierpnia br. nad Jeziorem Rogozińskim w Rogoźnie zaobserwowano atak bielika Haliaeetus albicilla na lotnego bociana białego Ciconia ciconia. Dorosły bielik zaatakował lecącego na wysokości ok. 20 m nad taflą jeziora bociana. Po ataku bocian siadł na jednym z pomostów. Po chwili wystartował, ale wpadł do wody. Miał szczęście, że świadkiem tego zdarzenia był Bartek Ziała pełniący na miejscowej plaży funkcję ratownika. Patrol WOPR wyłowił ofiarę ataku. Kiedy oglądałem poszkodowanego, okazało się, że jedyne urazy jakich bocian doznał, to dwie głębokie rany w mięśniach piersiowych. Zdezynfekowaliśmy je i uzgodniliśmy sprawę przekazania ptaka do azylu PZŁ w Czempiniu.
Okazuje się, że bociek jest pierwszorocznym osobnikiem z gniazda w Rudzie koło Rogoźna. Zaobrączkowaliśmy go w dniu 17.06.2025 r. jako jednego z trojga piskląt. Pechowe spotkanie z bielikiem miało miejsce zaledwie 3 km od rodzinnego gniazda.
Jeśli chodzi o samo zdarzenie, to jego wyjątkowość polega na tym, że bieliki – generalnie rzecz biorąc – nie polują w powietrzu. Reakcją obronną ptaków na nadlatywanie tego drapieżnika jest poderwanie się w powietrze. Kiedy obserwujemy stada kaczek lub gęsi i nagle “bez powodu” stado podrywa się do lotu, to najczęściej po chwili zauważamy bielika. Okazuje się, że jednak niektóre osobniki potrafią sobie poradzić z tą nietypową dla gatunku techniką polowania, a więc “wyjątek potwierdza regułę”.
Na koniec podziękowanie dla rodziny Ziałów, która już kolejny raz w tym roku na własny koszt dostarczyła poszkodowanego bociana do azylu. Niestety ze smutkiem należy powiedzieć, że na obszarze, na którym prowadzimy nasze działania (na innych prawdopodobnie również) brak systemu opieki nad dzikimi zwierzętami. Generalnie panuje tzw. “spychologia”, czyli działanie na zasadzie “ale my od tego nie jesteśmy”. Tym bardziej na pochwałę i szacunek zasługuje postawa ludzi, którzy są gotowi poświęcić swój czas i pieniądze na pomoc poszkodowanym zwierzętom.
Jerzy Dąbrowski
STRZELĘCIN KOŁO CHODZIEŻY 19.06.2025 R.
Odłowy w kolonii brzegówek Riparia riparia w śródpolnej piaszczystej skarpie. W ubiegłym roku skarpa się oberwała i zarosła, więc ptaków nie było. W tym roku ptaki powróciły w to miejsce, choć nie tak licznie jak w 2023 r.
Złapało się 68 brzegówek w tym 7 retrapów. Wśród odłowionych ptaków było 10 tegorocznych młodych i 58 dorosłych, w tym 27 samic i 31 samców. Siedem ptaków nosiło już wcześnie założone obrączki. Wszystkie pochodziły z naszych odłowów przeprowadzonych tutaj w dniach 9 i 16 lipca 2023 r. Oznakowaliśmy wówczas 228 brzegówek. Sześć zostało wówczas zaobrączkowanych jako dorosłe, a jedna jako lotna w pierwszym roku życia.
Jerzy Dąbrowski, Bronisława Peplińska i Dariusz Sałata
JEZIORO ŁĘGOWSKIE – 18.06.2025 R. i 4.07.2025 R.
Kolejny sezon lęgowy z odłowem piskląt śmieszek Chroicocephalus ridibundus w kolonii tych ptaków na Jeziorze Łęgowskim. W tym roku udział wzięło 5 osób przy użyciu 3 kajaków. Pierwszego dnia poziom wody w jeziorze był nieco wyższy, niż w ubiegłym roku. Część młodych śmieszek była już lotna, ale większość była w wieku dogodnym do obrączkowania. Były też pisklęta zbyt małe, stąd drugi dzień odłowu. Podobnie, jak w ubiegłym roku, nie stwierdziliśmy martwych ptaków. Odłowiliśmy 147 piskląt, w tym pierwszego dnia 124, a drugiego 23.
Do dnia dzisiejszego otrzymaliśmy informacje o dwóch osobnikach z tegorocznych lęgów; nie licząc oczywiście odczytów miejscowych przed opuszczeniem kolonii lęgowej. Pierwszego odczytu dokonano w dniu 4.07.2025 r. na wysypisku śmieci w Kopaszynie (7 km na północ od kolonii lęgowej), a drugiego w dniu 13.07.2025 r. na Jez. Kaliszańskim (9 km na północ od kolonii lęgowej).
J. Dąbrowski, D. Leligdowicz, B. Peplińska i B. Ziała
CIEŚLE-UJŚCIE MAŁEJ WEŁNY 2-7.06.2025 R.
Łapanie w zakrzewieniach starorzecza Wełny. Odłowy prowadziliśmy przez 4 wieczory i 2 całe dni. Złapało się 71 ptaków z 20 gatunków, w tym 13 retrapów. Jeśli chodzi o wiek odłowionych ptaków, to znakomitą większość stanowiły ptaki dorosłe. Pierwszorocznych młodych było tylko 17.
Pełna lista odłowu przedstawia się następująco:
| Nazwa polska | Nazwa łacińska | Liczba |
| Łozówka | Acrocephalus palustris | 8 + 4 retrapy |
| Szpak | Sturnus vulgaris | 8 |
| Trzcinniczek | Acrocephalus scirpaceus | 7 + 1 retrap |
| Piegża | Sylvia curruca | 7 |
| Modraszka | Cyanistes caeruleus | 4 + 1 retrap |
| Kapturka | Sylvia atricapilla | 4 |
| Piecuszek | Phyloscopus trochilus | 3 |
| Pierwiosnek | Phylloscopus collybita | 3 |
| Dzięcioł duży | Dendrocopos major | 2 + 1 retrap |
| Kos | Turdus merula | 2 + 1 retrap |
| Bogatka | Parus major | 3 retrapy |
| Dymówka | Hirundo rustica | 2 |
| Czarnogłówka | Poecile montanus | 2 |
| Cierniówka | Sylvia communis | 1 + 1 retrap |
| Grzywacz | Columba palumbus | 1 |
| Rokitniczka | Acrocephalus schoenobaenus | 1 retrap |
| Potrzeszcz | Miliaria calandra | 1 |
| Zaganiacz | Hippolais icterina | 1 |
| Trznadel | Emberiza citrinella | 1 |
| Dzwoniec | Carduelis chloris | 1 |
Jeśli chodzi o retrapy, to wszystkie zostały zaobrączkowane tutaj w następujących terminach:
- V 2025 – 7 w tym: 3 łozówki, 1 rokitniczka, 2 bogatki i 1 cierniówka,
- IX-X 2024 – 2 w tym: 1 modraszka i 1 dzięcioł duży,
- VII 2024 – 1 łozówka,
- II 2024 – 1 bogatka,
- IV 2023 – 1 kos,
- VII 2022 – 1 trzcinniczek.
Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska
MAMY PARĘ OZNAKOWANYCH BOCIANÓW.
W tym sezonie lęgowym po raz pierwszy udało się trafić na gniazdo bocianów białych, w którym oboje rodzice noszą obrączki. Znajduje się ono w centrum wsi Sokołowo Budzyńskie. Para doczekała się 3 piskląt, ale jedno padło i zostało wyrzucone z gniazda. W dniu 9 lipca br. zaobrączkowaliśmy dwoje przebywających w gnieździe piskląt.
Pierwszy z rodziców, to ptak zaobrączkowany 1.07.2017 r. w Antoninie koło Żerkowa (WIELKOPOLSKA), 93 km na południe od Sokołowa Budzyńskiego. Tego osobnika znamy od dawna. Po raz pierwszy spotkaliśmy go 26.04.2020 r. na gnieździe w Tarnowie koło Rogoźna (4 km na południowy wschód od Sokołowa Budz.). To gniazdo było jego domem w sezonach 2020, 2021 i 2022 r. W kolejnym sezonie nie pojawił się w Tarnowie. W sezonie 2024 r. został zlokalizowany na gnieździe w Sokołowie Budzyńskim, gdzie z nieoznakowanym ptakiem wyprowadził dwoje młodych, które zaobrączkowaliśmy.
Drugi osobnik z tegorocznej pary, to bocian zaobrączkowany 20.06.2020 r. w miejscowości Gerbisbach koło Wittenbergi (SAKSONIA-ANCHALT), 297 km na południowy zachód od Sokołowa Budzyńskiego. W dniach 20 i 21.04.2025 r. był na gnieździe koło Karolewa (3 km na południowy zachód od Sokołowa Budz.) w parze z ptakiem bez obrączki. Jak widać zmienił miejsce i partnera/partnerkę.
Jak widać z powyższych informacji, bociany białe nie tworzą trwałych par, lecz łączą się w pary rodzicielskie na dany sezon. Miejmy nadzieję, że w kolejnym sezonie uda się obydwa ptaki odnaleźć, może nawet na tym samym gnieździe. Postaramy się wówczas określić ich płeć, co jednoznacznie można zrobić obserwując ich kopulację.
J. Dąbrowski, B. Peplińska, B. Ziała
CIEŚLE 30-31.05.2025 R.
Jednodniowy odłów w zadrzewieniach przydrożnych na terenie naszej powierzchni budkowej “RUDKA”. Złapały się 32 ptaki z 16 gatunków, w tym 1 retrap. To środowisko trudne do odłowu z uwagi na problemy z ustawieniem sieci przy drogach. Złapały się cztery z pięciu występujących u nas pokrzewek, w tym najrzadziej spotykana jarzębatka.
Pełna lista odłowu przedstawia się następująco:
| Nazwa polska | Nazwa łacińska | Liczba |
| Kos | Turdus merula | 5 |
| Piegża | Sylvia curruca | 5 |
| Kapturka | Sylvia atricapilla | 3 |
| Zięba | Fringilla coelebs | 3 |
| Zimorodek | Alcedo atthis | 2 |
| Trznadel | Emberiza citrinella | 2 |
| Rudzik | Erithacus rubecula | 2 |
| Śpiewak | Turdus philomelos | 2 |
| Pełzacz leśny | Certhia familiaris | 1 |
| Zaganiacz | Hippolais icterina | 1 |
| Pierwiosnek | Phylloscopus collybita | 1 |
| Piecuszek | Phylloscopus trochilus | 1 |
| Puszczyk | Strix aluco | 1 |
| Cierniówka | Sylvia communis | 1 |
| Jarzębatka | Sylvia nisoria | 1 |
| Bogatka | Parus major | 1 retrap |
Jeśli chodzi o retrapy, to był tylko jeden – bogatka zaobrączkowana tutaj 21.01.2025, jako nocująca w jednej z naszych budek.
Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska
CIEŚLE-UJŚCIE MAŁEJ WEŁNY 24-28.04.2025 R.
Łapanie w zakrzewieniach starorzecza Wełny. Odłowy prowadziliśmy przez 2 wieczory i 3 całe dni. Złapało się 48 ptaków z 18 gatunków, w tym 13 retrapów. Ptaków bardzo mało. Mimo ustawienia sieci w poprzek zakrzewionego starorzecza, najliczniej łapały się Acrocephalusy. Złapała się pierwsza w tym roku kukułka. Był to samiec w 2 kalendarzowym roku, o czym świadczą dwie drugorzędowe lotki z upierzenia juvenalnego.
Pełna lista odłowu przedstawia się następująco:
| Nazwa polska | Nazwa łacińska | Liczba |
| Łozówka | Acrocephalus palustris | 11 |
| Trzcinniczek | Acrocephalus scirpaceus | 7 + 1 retrap |
| Bogatka | Parus major | 7 retrapów |
| Cierniówka | Sylvia communis | 4 |
| Kapturka | Sylvia atricapilla | 3 |
| Rokitniczka | Acrocephalus schoenobaenus | 1 + 1 retrap |
| Krzyżówka | Anas platyrhynchos | 1 + 1 retrap |
| Piecuszek | Phyloscopus trochilus | 1 |
| Kukułka | Cuculus canorus | 1 |
| Trznadel | Emberiza citrinella | 1 |
| Grzywacz | Columba palumbus | 1 |
| Dymówka | Hirundo rustica | 1 |
| Brzęczka | Locustella luscinioides | 1 |
| Potrzeszcz | Miliaria calandra | 1 |
| Zaganiacz | Hippolais icterina | 1 |
| Szpak | Sturnus vulgaris | 1 |
| Sroka | Pica pica | 1 retrap |
| Dzięcioł duży | Dendrocopos major | 1 retrap |
Jeśli chodzi o retrapy, to wszystkie zostały zaobrączkowane tutaj lub w innych miejscach doliny Wełny w Cieślach w następujących terminach:
- 13 V 2025 – 7 bogatek zaobrączkowanych jako pisklęta w budce w tym miejscu,
- IV 2025 – 1 rokitniczka,
- IX 2024 – 1 dzięcioł duży,
- VII 2024 – 2 w tym: 1 sroka i 1 rokitniczka,
- VII 2023 – 1 krzyżówka.
Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska
CIEŚLE-UJŚCIE MAŁEJ WEŁNY 14-24.04.2025 R.
Wiosenne łapanie w trzcinowiskach porastających łąki i zakrzewieniach starorzecza Wełny. Odłowy prowadziliśmy przez 4 wieczory, 4 całe dni i 3 poranki. Złapało się 120 ptaków z 21 gatunków, w tym 29 retrapów. Równocześnie łapaliśmy na punkcie “Cieśle-staw”. Tutaj w 154 m sieci. Ptaków bardzo mało. Jeśli przeliczyć na długość sieci, to podobnie jak nad stawem. Zgodnie z oczekiwaniem dominowały rokitniczki i potrzosy. Najliczniej łapały się jednak makolągwy, które od lat mają tutaj noclegowisko. Znacznie większa różnorodność wynika oczywiście z faktu, że łapaliśmy w różnych środowiskach. Zastanawiający jest prawie całkowity brak pliszek żółtych, które były tutaj kiedyś znacznie liczniejsze.
Wśród makolągw była samica z czterema białymi lotkami w lewym skrzydle.
Pełna lista odłowu przedstawia się następująco:
| Nazwa polska | Nazwa łacińska | Liczba |
| Makolągwa | Carduelis cannabina | 34 + 5 retrapów |
| Rokitniczka | Acrocephalus schoenobaenus | 10 + 8 retrapów |
| Potrzos | Emberiza schoeniclus | 4 + 8 retrapów |
| Kos | Turdus merula | 4 + 3 retrapy |
| Piecuszek | Phyloscopus trochilus | 5 + 1 retrap |
| Piegża | Sylvia curruca | 5 |
| Trznadel | Emberiza citrinella | 4 + 1 retrap |
| Kapturka | Sylvia atricapilla | 4 |
| Śpiewak | Turdus philomelos | 4 |
| Modraszka | Cyanistes caeruleus | 2 + 2 retrapy |
| Potrzeszcz | Miliaria calandra | 3 |
| Pliszka żółta | Motacilla flava | 2 |
| Dzwoniec | Carduelis chloris | 2 |
| Pleszka | Phoenicurus phoenicurus | 2 |
| Bogatka | Parus major | 1 + 1 retrap |
| Zimorodek | Alcedo atthis | 1 |
| Szczygieł | Carduelis carduelis | 1 |
| Grzywacz | Colubba palumbus | 1 |
| Rudzik | Erithacus rubecula | 1 |
| Pierwiosnek | Phylloscopus collybita | 1 |
Jeśli chodzi o retrapy, to wszystkie zostały zaobrączkowane tutaj lub w innych miejscach doliny Wełny w Cieślach w następujących terminach:
- I 2025 – 1 modraszka,
- XII 2024 – 1 modraszka,
- X 2024 – 1 kos,
- VII-VIII 2024 – 6 w tym: 4 potrzosy, 1 makolągwa i 2 rokitniczki,
- IV 2024 – 2 rokitniczki,
- VI 2024 – 1 piecuszek,
- IX-X 2023 – 5 w tym: 2 makolągwy, 2 potrzosy i 1 bogatka,
- VII 2023 – 4 w tym: 2 rokitniczki i 2 makolągwy,
- V-VI 2023 – 2 kosy,
- IV 2023 – 1 rokitniczka,
- IX 2022 – 2 potrzosy,
- VII 2022 – 1 rokitniczka,
- XII 2020 – 1 trznadel.
Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska