Ptaki Okolic Rogoźna

Pierwsze tej zimy łapanie przy karmniku w Łoskoniu. Jak widać na załączonym zdjęciu aura zimowa. Od świtu do 13.00 złapało się 97 ptaków z 7 gatunków, w tym 27 retrapów.

Jak zwykle o tej porze roku dominowały bogatki – 66,0% wszystkich złapanych ptaków. Przeprowadziliśmy analizę płci i wieku odłowionych bogatek. Jeśli chodzi o wiek, to 56,3% stanowiły ptaki młode, tzn. z ostatniego sezonu lęgowego, a ptaki starsze to 43,7%.  Jeśli chodzi o płeć odławianych ptaków, to samców było aż 70,3%, samice stanowiły 26,6%. W dwóch przypadkach z uwagi na cechy pośrednie zrezygnowaliśmy z określenia płci.

Znaczna przewaga samców i duży udział osobników starszych niż z ostatniego sezonu lęgowego, to sytuacja typowa dla środka zimy. Nietypowe dla styczniowych odłowów przy tym karmniku były trzy złapane rudziki.

A to pełna lista z odłowu:

Nazwa polska	Nazwa łacińska	Liczba
Bogatka	Parus major	47 + 17 retrapów
Modraszka	Cyanistes caeruleus	17+ 7 retrapów
Rudzik	Erithacus rubecula	3
Dzwoniec	Carduelis chloris	1 + 1 retrap
Sikora uboga	Poecile palustris	2 retrapy
Dzięcioł średni	Dendrocopos medius	1
Mazurek	Passer montanus	1

 

Udział retrapów był duży – 27,8%. Wszystkie zostały zaobrączkowane tutaj w następujących terminach:

• III 2020 – 6 w tym: 2 bogatki, 3 modraszki i 1 sikora uboga
• II 2020 – 5  w tym: 2 bogatki, 1 modraszka, 1 sikora uboga i 1 dzwoniec,
• III 2019 – 8 w tym: 5 bogatek, i 3 modraszki,
• II 2019 – 1 bogatka,
• I 2019 – 3 bogatki,
• XII 2018 – 3 bogatki,
• II 2018 – 1 bogatka.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

Pierwszy zimowy odłów w trzcinowiskach porastających łąki i starorzecza w pobliżu ujścia Małej Wełny do Wełny. Sieci ustawiliśmy w trzcinowiskach i na ich obrzeżach porośniętych szpalerami krzewiastych i drzewiastych wierzb. Odłowy prowadziliśmy przez dwa całe dni i jeden ranek.  Złapały się 32 ptaki z 9 gatunków, w tym 13 retrapów. Ptaków było bardzo mało. Dominantem były modraszki. Były też zimujące pokrzywnice i potrzos. W łanach trzcin odzywały się wąsatki ale złapały się tylko cztery.

Pełna lista odłowu wygląda następująco:

Nazwa polska	Nazwa łacińska	Liczba
Modraszka	Cyanistes caeruleus	8 + 7 retrapów
Wąsatka	Panurus biarmicus	2 + 2 retrapy
Bogatka	Parus major	1 + 2 retrapy
Makolągwa	Carduelis cannabina	1 + 1 retrap
Czeczotka	Carduelis flammea	2
Trznadel	Emberiza citrinella	2
Pokrzywnica	Prunella modularis	1
Potrzos	Emberiza schoeniclus	1
Czarnogłówka	Poecile montanus	1 retrap

Większość retrapów, to ptaki zaobrączkowane w Cieślach w tym roku.  Starsze ptaki to:

• modraszka zaobrączkowana tutaj 1.11.2018 r.,
• dwie modraszki zaobrączkowane tutaj 27.08.2018 r. (dla jednej z nich to już 10 stwierdzenie w tym miejscu),
• modraszka zaobrączkowana tutaj 17.09.2018 r.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

Odłowy przy karmniku ustawionym przy krzewach rosnących na koronie kanału melioracyjnego oraz na granicy kanału i ścierniska po kukurydzy.  Złapało się 121 ptaków z 11 gatunków, w tym 30 retrapów. Dominantem była oczywiście bogatka ale sporo było też mazurków i modraszek. Najciekawszymi ptakami były czeczotki.

Pełna lista odłowu wygląda następująco:

Nazwa polska	Nazwa łacińska	Liczba
Bogatka	Parus major	31 + 19 retrapów
Modraszka	Cyanistes caeruleus	11 + 8 retrapów
Mazurek	Passer montanus	17 + 1 retrap
Trznadel	Emberiza citrinella	10
Dzwoniec	Carduelis chloris	7
Zięba	Fringilla coelebs	7
Jer	Fringilla montifringilla	5
Czeczotka	Carduelis flammea	2
Zimorodek	Alcedo atthis	1 retrap
Dzierlatka	Galerida cristata	1 retrap
Czarnogłówka	Poecile montanus	1 retrap
Śpiewak	Turdus philomelos	1

 

Większość retrapów, to ptaki zaobrączkowane w Cieślach w październiku i listopadzie bieżącego roku.  Starsze ptaki to:

• bogatka zaobrączkowana tutaj 13.10.2018 r.
• bogatka zaobrączkowana jako pisklę 19.05.2018 r. w lesie “Olszyna”,
• dzierlatka zaobrączkowana tutaj 13.09.2019 r.

Dziś, tj. 4.12.2023 r. nadeszła informacja powrotna o jednej z bogatek  zaobrączkowanych tutaj 22.11.2020 r. jako pierwszoroczny samiec. Ptak został złapany w Siekierkach na Mierzei Wiślanej  czasie prac Akcji Bałtyckiej w dniu 30.10.2021 r. Wygląda na to, że jest to osobnik pochodzący gdzieś z krajów bałtyckich i wędrujący na zimę na południowy zachód. Odległość między Cieślami i Siekierkami to 237 km, a dystans czasowy 342 dni.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

Jednodniowy odłów ptaków w uprawie słonecznika. Wygląda na to, że uprawa została “spisana na straty”, ponieważ słoneczniki już sczerniały i zaczynają gnić, wzdłuż uprawy o szerokości ok. 15 metrów są koleiny ciągnika. Z jednej strony przylega uprawa facelii a z drugiej przeorane ściernisko po kukurydzy. Koszyczki słoneczników, choć niezbyt dorodne, wypełnione są nasionami. Zastanawialiśmy się, jakie ptaki żerują na tym polu, bo bardzo liczne ślady znajdowały się na ziemi. Złapało się 77 ptaków z 2 gatunków, w tym 1 retrap. Ku naszemu zdziwieniu nie złapał się ani jeden dzwoniec, który jak wykazują obserwacje przy karmniku, jest ptakiem wyjątkowo chętnie zjadającym nasiona słonecznika. Na tym polu żerowały tylko bogatki i modraszki. Dominowały bogatki – ~82% wszystkich złapanych ptaków. Przeanalizowaliśmy odłowione bogatki pod względem wieku i płci. Większość, ~95% okazała się ptakami młodymi, z tegorocznego sezonu lęgowego. Jeśli chodzi o płeć, to stwierdziliśmy nieznaczną przewagę sami – ~54%. Podobne wyglądało to w przypadku modraszki, ale było ich zbyt mało, żeby przeprowadzać analizę statystyczną.

Teraz tradycyjnie pełna lista:

Odłowy na “ścianie” drzewostanu świerkowego. Złapało się 21 ptaki z 8 gatunków, w tym 2 retrapy. Chcieliśmy sprawdzić jakie ptaki koczują w takiej monokulturze. Spodziewaliśmy się, że dominantem będzie mysikrólik; no i był, ale wysoko w świerkach a złapał się tylko jeden.

Najwięcej załapało się bogatek, a wśród nich była jedna o rekordowo krótkim skrzydle – 68,0 mm. Poprzedni rekord padł 14.03.2020 r. w leśniczówce “Buczyna” w Łoskoniu – 69,0 mm. Są to wymiary właściwe dla modraszki, u której największa stwierdzona przez nas długość skrzydła to 71,0 mm. Dwie sikory (sosnówka i czubatka) miały narośle u nasady dzioba. Szczególnie duża była u sosnówki.

Teraz tradycyjnie pełna lista:

Po dwumiesięcznej przewie ustawiliśmy 80 m sieci do odłowu małych ptaków w okolicach stawu w dolinie Wełny w Cieślach. Trzcinowiska opuściły już ptaki lęgowe. Ptaków było bardzo mało. Złapało się 45 ptaków z 11 gatunków, w tym 12 retrapów. Dominantem była modraszka. Po raz pierwszy tej jesieni złapała się czeczotka.

A to pełna lista odłowu:

Nazwa polska	Nazwa łacińska	Liczba
Modraszka	Cyanistes caeruleus	10 + 8 retrapów
Bogatka	Parus major	9 + 1 retrap
Rudzik	Erithacus rubecula	6
Strzyżyk	Troglodytes troglodytes	2 + 1 retrap
Zimorodek	Alcedo atthis	2 retrapy
Czeczotka	Carduelis flammea	1
Potrzos	Emberiza schoeniclus	1
Wąsatka	Panurus biarmicus	1
Mazurek	Passer montanus	1
Czarnogłówka	Poecile montanus	1
Pokrzywnica	Prunella modularis	1

Wszystkie retrapy, to ptaki zaobrączkowane w najbliższej okolicy, w tym 6 z bieżącego roku. Pozostałe nosiły nasze obrączki z minionych lat:

• X-XI 2019 – 3, w tym:  2 modraszki i 1 strzyżyk,
• IX 2018 – 1 modraszka,
• VII 2018 – 1 modraszka,
• XII 2017 – 1 modraszka.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

Kontynuacja jesiennych odłów w trzcinowiskach porastających łąki i starorzecza w pobliżu ujścia Małej Wełny do Wełny. Sieci ustawiliśmy w trzcinowiskach i na ich obrzeżach porośniętych szpalerami krzewiastych i drzewiastych wierzb. Odłowy prowadziliśmy przez jeden wieczór i trzy całe dni.  Złapały się 62 ptaki z 14 gatunków, w tym 10 retrapów. Skład gatunkowy bardzo podobny do tego z minionych lat w tym miejscu. Dominantem tym razem okazały się modraszki. Dominujące w ubiegłym roku potrzosy i wąsatki były zdecydowanie mniej liczne.

Pełna lista odłowu wygląda następująco:

Nazwa polska	Nazwa łacińska	Liczba
Modraszka	Cyanistes caeruleus	18 + 7 retrapów
Rudzik	Erithacus rubecula	8
Potrzos	Emberiza schoeniclus	5
Bogatka	Parus major	2 + 2 retrapy
Strzyżyk	Troglodytes troglodytes	4
Makolągwa	Carduelis cannabina	3
Wąsatka	Panurus biarmicus	3
Mysikrólik	Regulus regulus	3
Czyż	Carduelis spinus	2
Czarnogłówka	Poecile montanus	1 retrap
Dzwoniec	Carduelis chloris	1
Pokrzywnica	Prunella modularis	1
Szpak	Sturnus vulgaris	1
Śpiewak	Turdus philomelos	1

Większość retrapów, to ptaki zaobrączkowane w Cieślach w tym roku.  Tylko dwie modraszki nosiły obrączki założone tutaj w VIII i IX 2018 roku.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

Pierwszy jesienny odłów w trzcinowiskach porastających łąki i starorzecza w pobliżu ujścia Małej Wełny do Wełny. Sieci ustawiliśmy w trzcinowiskach i na ich obrzeżach porośniętych szpalerami krzewiastych i drzewiastych wierzb. Przy znajdującym się tutaj zarastającym stawie ustawiliśmy 70 m sieci na duże ptaki, z myślą o przebywających tam krzyżówkach. Odłowy prowadziliśmy przez siedem wieczorów, pięć całych dni i pięć ranków.  Złapały się 372 ptaki z 30 gatunków, w tym 24 retrapy. Skład gatunkowy bardzo podobny do tego z minionego roku w tym miejscu. Dominantem były makolągwy przylatujące tutaj na noclegowisko. W dwa wieczory przyleciały też szpaki. jak zwykle o tej porze roku liczniejsze były potrzosy, modraszki i rudziki. Przestały już dziwić pojawiające się w trzcinowiskach ptaki raczej z nimi nie kojarzone: mysikróliki, kopciuszki i kląskawki. Sieci o dużym oczku (60×60 mm) wzbogaciły odłów o 6 kaczorów krzyżówki, uszatkę i największą niespodziankę – świstuna (więcej o nim w newsie). Wśród odłowionych ptaków znalazły się dwa “niepełnosprawne”: szpak bez jednej nogi i trzcinniczek z jedną nogą trwale odgiętą w bok o 90^o w stawie skokowym. Obydwa były w dobrej kondycji.

Pełna lista odłowu wygląda następująco:

Nazwa polska	Nazwa łacińska	Liczba
Makolągwa	Carduelis cannabina	98 + 7 retrapów
Modraszka	Cyanistes caeruleus	50 + 12 retrapów
Szpak	Sturnus vulgaris	46 + 1 retrap
Potrzos	Emberiza schoeniclus	33 + 1 retrap
Bogatka	Parus major	17 + 1 retrap
Rudzik	Erithacus rubecula	25 + 1 retrap
Strzyżyk	Troglodytes troglodytes	9
Potrzeszcz	Miliaria calandra	9
Mysikrólik	Regulus regulus	8
Trzcinniczek	Acrpcephalus scirpaceus	7
Krzyżówka	Anas platyrhynchos	6
Pokrzywnica	Prunella modularis	6
Pierwiosnek	Phylloscopus collybita	5 + 1 retrap
Śpiewak	Turdus philomelos	4
Czyż	Carduelis spinus	3
Kapturka	Sylvia atricapilla	3
Kopciuszek	Phoenicurus ochruros	3
Zięba	Fringilla coelibs	2
Czarnogłówka	Poecile montanus	2
Kląskawka	Saxicola torquata	2
Zimorodek	Alcedo atthis	1
Świstun	Anas penelope	1
Uszatka	Asio otus	1
Szczygieł	Carduelis carduelis	1
Dzwoniec	Carduelis chloris	1
Mazurek	Passer montanus	1
Sikora uboga	Poecile palustris	1
Remiz	Remiz pendulinus	1
Gajówka	Sylvia borin	1
Kos	Turdus merula	1

Większość retrsapów, to ptaki zaobrączkowane w Cieślach w tym roku. Siedem osobników nosiło nasze obrączki w minionych lat:

• VII 2019 – 2 makolągwa,
• XI 2019 – 1 modraszka,
• IX 2018 – 1 szpak,
• VIII 2018 – 3 modraszki,
• VII 2018 – 1 pierwiosnek.

Najciekawszy z wymienionych wyżej był pierwiosnek i to nie z powodu długowieczności. Kształt zakończeń sterówek wskazywał na ptaka w pierwszym kalendarzowym roku życia. Jak z daty zaobrączkowania wynika, ze był przynajmniej w trzecim roku.

Największe emocje wzbudziły jednak dwie modraszki z zagranicznymi obrączkami: niemiecką z centrali HELGOLAND i estońską z centrali MATSALU. Ta druga wyglądała na dopiero co założoną i nosił ją ptak w pierwszym roku życia. Dane o okolicznościach zaobrączkowania tej modraszki już nadeszły. Oznakowano ją 26.09.2020 r. w miejscu opisanym jako “Pärnu maakond, Häädemeeste vald, Kabli küla (Kabli linnujaam)” – cokolwiek to znaczy; nad brzegiem Bałtyku w pobliżu granicy Łotwą.  Złapaliśmy ją po 14 dniach od daty zaobrączkowania, a odległość dzieląca Ciesle od miejsca zaobrączkowania, to 748 km w linii prostej. Na dane o ptaku z niemiecką obrączką będzie trzeba pewnie jak zwykle poczekać kilka miesięcy.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

Kolejne, po ponad dwumiesięcznej przerwie, łapanie w zakrzewionej części doliny Wełny. Złapało się 99 ptaków z 23 gatunków, w tym 18 retrapów.  Najliczniejszą grupą ptaków były sikory a zwłaszcza modraszka. Prawie całkowicie znikły Acrocephalusy, natomiast zwiększyła się liczebność potrzosa, rudzika i pokrzywnicy. Złapała się jedna dymówka – zapewne ostatnia w tym roku. W czasie odłowu zaobserwowaliśmy małe grupy przelatujących dymówek: 8 + 4 + 11.

No, i jak zwykle pełna lista odłowu:

Nazwa polska	Nazwa łacińska	Liczba
Modraszka	Cyanistes caeruleus	9 + 9 retrapów
Potrzos	Emberiza schoeniclus	11 + 2 retrapy
Bogatka	Parus major	6 + 5 retrapów
Rudzik	Erithacus rubecula	10
Czarnogłówka	Poecile montanus	5 + 1 retrap
Pierwiosnek	Phylloscopus collybita	5
Pokrzywnica	Prunella modularis	5
Kapturka	Sylvia atricapilla	5
Zięba	Fringilla coelebs	4
Zimorodek	Alcedo atthis	2 + 1 retrap
Kos	Turdus merula	3
Dzwoniec	Carduelis chloris	2
Brzęczka	Locustella luscinioides	2
Sikora uboga	Poecile palustris	2
Szpak	Sturnus vulgaris	2
Strzyżyk	Troglodytes troglodytes	1 + 1 retrap
Trzciniak	Acrocephalus arundinaceus	1
Trznadel	Emberiza citrinella	1
Dymówka	Hirundo rustica	1
Mazurek	Passer montanus	1
Remiz	Remiz pendulinus	1
Kowalik	Sitta europaea	1
Śpiewak	Turdus philomelos	1

 

Z osiemnastu retrapów warto napisać o dziewięciu; pozostałe to ptaki, które zaobrączkowaliśmy tutaj lub w najbliższym sąsiedztwie w bieżącym roku. Z tego roku pochodzą też pierwsze cztery retrapy o których chcemy napisać. Są to ptaki lęgowe w pobliskim lesie “Olszyna”.  Są to ptaki z naszych budek lęgowych: samica modraszki złapana przy pisklętach oraz trzy ptaki zaobrączkowane jako pisklęta – 2 modraszki i 1 bogatka. Pozostałe pięć, to ptaki zaobrączkowane w następujących okresach:

• VII 2018 – 1 modraszka,
• VIII-IX 2019 – 1 potrzos, 2 bogatki i 1 czarnogłówka.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

Szósty letni odłów w trzcinowiskach porastających łąki i starorzecza w pobliżu ujścia Małej Wełny do Wełny. Sieci, tak jak poprzednio, ustawiliśmy tylko w trzcinowiskach. Odłowy prowadziliśmy przez trzy wieczory i trzy ranki.  Złapały się 62 ptaki z 9 gatunków, w tym 2 retrapy. Od poprzedniego łapania minęły dwa tygodnie i liczba ptaków oraz różnorodność wyraźnie spadła. Zniknęły całkowicie dymówki i pliszki żółte a trzcinniczki bardzo mocno zmniejszyły liczebność. W tej sytuacji dominantem były makolągwy przylatujące tutaj na noclegowisko. Oznaki trwającego przelotu najlepiej było widać u dwóch złapanych trzciniaków. W pięciostopniowej skali otłuszczenia miały T3 i T5 i ważyły odpowiednio: 35,2 i 45,5 g. W lipcu masa trzciniaków zawiera się w przedziale 25-30 g.

Pełna lista odłowu wygląda następująco:

Nazwa polska	Nazwa łacińska	Liczba
Makolągwa	Carduelis cannabina	26
Szpak	Sturnus vulgaris	11
Potrzos	Emberiza schoeniclus	9
Trzcinniczek	Acrpcephalus scirpaceus	7
Trzciniak	Acrocephalus arundinaceus	2
Modraszka	Cyanistes caeruleus	2 retrapy
Szczygieł	Carduelis carduelis	2
Rudzik	Erithacus rubecula	2
Dzwoniec	Carduelis chloris	1

 

Obydwa retrapy, to modraszki zaobrączkowane tutaj 15.10.2019 oraz 17.08.2020.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska