RZEKA NOTEĆ, ANTONINY (Szamocin) 12-15.08.2020 r.

RZEKA NOTEĆ, ANTONINY (Szamocin) 12-15.08.2020 r.

Trzecie podejście do łapania w dolinie Noteci w okresie przelotów. Pierwsze podejście do ptaków lecących doliną miało miejsce w dniach 15-17.09.2006 r. koło miejscowości Ciszewo (Chodzież). Złapały się wtedy 134 ptaki. Ponieważ odnieśliśmy wrażenie, że spóźniliśmy się na przelot Acrocephalusów, kolejne łapanie zorganizowaliśmy koło Raczyna (Szamocin). Trwało w dniach 22-23.08.2008 r. i przerwała je burzowa pogoda. Złapało się wówczas 261 ptaków, w tym potrzos z francuską obrączką. W tym roku postanowiliśmy wypełnić niedosyt z tamtych prób. Na miejsce odłowów wybraliśmy pas trzcinowisk wzdłuż południowego brzegu rzeki w pobliżu mostu na drodze Szamocin – Białośliwie. Trzcinowisko porasta tam cały teren między nurtem rzeki i wałem przeciwpowodziowym. Łąki poza wałami są tutaj użytkowane, więc o tej porze roku wykoszone. Wydaje się, że ten pas trzcinowisk powinien być swoistą autostradą dla trzcinowych ptaków. Po drugiej stronie wału znajduje się teren ograniczony odciętym łukiem starorzecza. Porastają go zakrzewienia wierzbowe i trzcinowiska.

Sieci ustawiliśmy po obu stronach wału przecinając w dwóch miejscach trzcinowiska i zakrzewienia na całej szerokości od rzeki do starorzecza.

Oczekiwaliśmy intensywnego przelotu przynajmniej  trzcinniczków i rokitniczek, no i jakichś miłych niespodzianek czyli “rzadkości”. Wynik pełnych trzech dni odłowów nie spełnił naszych oczekiwań. Złapało się wprawdzie 721 ptaków z 27 gatunków, w tym 1 retrap, ale aż 406 z nich to dymówki zwabione na noclegowisko. Było w zasadzie wszystko, poza rzadkościami, ale w ilościach, które nie pasują nam do tak olbrzymiego i optymalnie usytuowanego na osi wschód-zachód terenu. Najbardziej ucieszył w sieciach widok pięciu gajówek, które prawie nie występowały ostatnio w naszych odłowach.

Przeanalizowaliśmy zgrupowanie dymówek, które złapały się na noclegowisku pod względem wieku i płci. Zdecydowaną większość stanowiły tegoroczne młode – 92,3%. Ptaki dorosłe stanowiły zaledwie 7,7%. Płeć dorosłych to: 15 samców, 13 samic i 3 osobniki bez oznaczenia płci. Gdyby przeliczyć liczbę młodych na dwa dorosłe (potencjalna para lęgowa), na parę dorosłych przypadałyby 24,2 młodego. Taki wynik jest oczywiście niemożliwy i pokazuje, że ze struktury wiekowej przelotnych stad nie można (przynajmniej w każdym przypadku) wnioskować o sukcesie lęgowym. Wśród młodych ptaków dało się zauważyć znaczne zróżnicowanie w ubarwieniu spodu ciała (od białego do jasnorudego) i podgardle (dwa ptaki o skrajnych barwach poniżej).

Wszystkie odłowione dymówki miały mierzoną długość skrzydła złożonego i masę ciała. To może kilka słów na temat masy. Łączna masa odłowionych dymówek wyniosła 7.400,6 g. Masa pojedynczego ptaka wahała się w zakresie 15,9 – 21,0 g; średnio 18,23 g.

Nie poddajemy się oczywiście i wrócimy tutaj jeszcze w tym sezonie, może jeszcze pod koniec sierpnia.

Pełna lista odłowu wygląda następująco:

Nazwa polska  Nazwa łacińska  Liczba
Dymówka Hirundo rustica  406
Trzcinniczek Acrpcephalus scirpaceus  105
Rokitniczka Acrocephalus schoenobaenus  48
Łozówka Acrocephalus palustris  28
Trzciniak Acrocephalus atundinaceus  14
Potrzos Emberiza schoeniclus  13
Remiz Remiz pendulinus  13
Modraszka Cyanistes caeruleus  12
Piecuszek Phylloscopus trochilus  11
Wąsatka Panurus biarmicus  9
Pierwiosnek Phylloscopus collybita  7
Czarnogłówka Poecile montanus  7
Kapturka Sylvia atricapilla  7
Szpak Sturnus vulgaris  6
Zimorodek Alcedo atthis  5
Gajówka Sylvia borin  5
Cierniówka Sylvia communis  5
Brzęczka Locustella luscinioides  4
Brzegówka Riparia riparia  4
Podróźniczek Luscinia svecica cyanecula  2 + 1 retrap
Bogatka Parus major  2
Pokrzywnica Prunella modularis  2
Szczygieł Carduelis carduelis  1
Świerszczak Locustella naevia  1
Słowik rdzawy Luscinia megarhynchos  1
Piegża Sylvia curruca  1
Śpiewak Turdus philomelos  1

Jedynym ptakiem, który nosił już obrączkę był samiec podróżniczka z obrączką niemieckiej centrali HIDDENSEE. Ptak został zaobrączkowany  jako ptak w 1 kalendarzowym roku życia 12.08.2018 r.  w miejscowości Sawall, Oder Spree, Brandenburgia, Niemcy odległej o 226 km w linii prostej.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

Comments are closed.