Ptaki Okolic Rogoźna

Po dwutygodniowej przerwie wróciliśmy nad Noteć w pobliżu mostu na drodze Szamocin – Białośliwie. Sieci ustawiliśmy w tych samych miejscach co poprzednio. Oczekiwaliśmy intensywnego przelotu przynajmniej  trzcinniczków i rokitniczek, no i jakichś miłych niespodzianek czyli “rzadkości”. Wynik pełnych trzech dni odłowów nie spełnił naszych oczekiwań. Złapało się wprawdzie 519 ptaków z 26 gatunków, w tym 8 retrapów, ale podobnie jak poprzedni aż 366 z nich to dymówki zwabione na noclegowisko. Porównując zestawienia z obu odłowów można powiedzieć, że w zasadzie nic się nie zmieniło. Widoczny jest jednak spadek liczebności ptaków z rodzaju Acrocephalus. Ponownie w sieciach znalazło się pięć gajówek. Miły był jak zawsze widok wąsatek i samca podróżniczka. Z innych rzadkości złapał się samiec dzięciołka. O trwającej wędrówce świadczy najlepiej wynik ważenia trzciniaków. Wiosną i latem większość osobników waży ok. 30,0 g. W czasie tego odłowu trzciniaki ważyły od 26,3 g do 49,5 g. Na zdjęciu poniżej ten najcięższy, wprost “ociekający” tłuszczem zgromadzonym pod skórą stanowiącym paliwo na czas wędrówki.

Przeanalizowaliśmy zgrupowanie dymówek, które złapały się na noclegowisku pod względem wieku i płci. Zdecydowaną większość stanowiły tegoroczne młode – 87,7%. Ptaki dorosłe stanowiły tylko 12,3%. Płeć dorosłych to: 20 samców, 18 samic i 7 osobniki bez oznaczenia płci. Gdyby przeliczyć liczbę młodych na dwa dorosłe (potencjalna para lęgowa), na parę dorosłych przypadałyby 14,2 młodego. To zdecydowanie mniej niż na poprzednim odłowie, ale i tak, taki wynik lęgów jest oczywiście niemożliwy. Wszystkie odłowione dymówki miały mierzoną długość skrzydła złożonego i masę ciała a ptaki dorosłe długość “widełek”, czyli odległość od wierzchołka skrajnej sterówki do środkowej. O tej porze roku to jedyne kryterium pozwalające na określenie płci. To może kilka słów na temat masy. Łączna masa odłowionych dymówek wyniosła 6.036,2 g. Masa pojedynczego ptaka wahała się w zakresie 14,2 – 19,2 g; średnio 16,49 g. W porównaniu w poprzednim odłowem były więc lżejsze średnio o 1,74 g, tj. o 9,5%. W kategorii “najdłuższe widełki”  (dla obydwu odłowów) zwyciężył samiec z wynikiem >84,0 mm (końcówki skrajnych sterówek uszkodzone).

Pełna lista odłowu wygląda następująco:

Nazwa polska	Nazwa łacińska	Liczba
Dymówka	Hirundo rustica	366
Trzcinniczek	Acrpcephalus scirpaceus	46 + 3 retrapy
Trzciniak	Acrocephalus arundinaceus	11
Remiz	Remiz pendulinus	9
Brzegówka	Riparia riparia	8 + 1 retrap
Kapturka	Sylvia atricapilla	8
Rokitniczka	Acrocephalus schoenobaenus	7 + 1 retrap
Potrzos	Emberiza schoeniclus	7
Modraszka	Cyanistes caeruleus	5 + 2 retrapy
Bogatka	Parus major	6
Wąsatka	Panurus biarmicus	5
Gajówka	Sylvia borin	5
Łozówka	Acrocephalus palustris	4
Rudzik	Erithacus rubecula	4
Zimorodek	Alcedo atthis	3
Czarnogłówka	Poecile palustris	2 + 1 retrap
Muchołówka żałobna	Ficedula hypoleuca	2
Brzęczka	Locustella luscinioides	2
Pierwiosnek	Phylloscopus collybita	2
Piecuszek	Phylloscopus trochilus	2
Cierniówka	Sylvia communis	2
Dzięciołek	Dendrocopos minor	1
Gąsiorek	Lanius collurio	1
Podróżniczek	Luscinia svecica cyanecula	1
Mazurek	Passer montanus	1
Pokrzywnica	Prunella modularis	1

 

Wszystkie retrapy, z jednym wyjątkiem, to ptaki zaobrączkowane tutaj dwa tygodnie wcześniej. Ten jeden wyjątek, to nocująca z dymówkami brzegówka. Ptaka tego zaobrączkowaliśmy w kolonii lęgowej na terenie żwirowni w Cieślach 5.07.2020 r. jako osobnika w 1 kalendarzowym roku życia. Odległość dzieląca te dwa miejsca, to 33,5 km w linii prostej. Dziwić może tylko fakt, że ptak poleciał w kierunku północnym.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

Pierwszy w tym roku odłów w trzcinowisku na brzegu jeziora Rogozińskiego. Sieci ustawiliśmy w trzcinowisku w którym prowadziliśmy odłowy w 2018 i 2019. Celem było noclegowisko dymówek. Odłowy przeprowadziliśmy w cztery wieczory. We wszystkie wieczory wabiliśmy jaskółki głosem z magnetofonu.

Złapało się 830 ptaków z 6 gatunków, w tym 34 retrapy. Większość z tych ptaków to dymówki – 766. Był wśród nich młodociany osobnik, który zamykał liczbę 10.000 zaobrączkowanych w tym roku. W kolejne wieczory złapało się: 270, 203, 199 i 100 osobników. Różnica wynika z tego, że 6 ptaków złapało się dwukrotnie. Z analizy składu zgrupowania z drugiego wieczoru wynika, że młode ptaki stanowiły 76,0%, co daje 6,3 młodego na 2 dorosłe. Wśród złapanych pliszek siwych był osobnik z “przerośniętym” dziobem.

A to pełna lista odłowu:

Nazwa polska	Nazwa łacińska	Liczba
Dymówka	Hirundo rustica	735 + 31 retrapów
Trzcinniczek	Acrocephalus scirpaceus	31
Pliszka siwa	Motacilla alba	23 + 1 retrap
Trzciniak	Acrocephalus arundinaceus	5
Modraszka	Cyanistes caeruleus	2
Brzegówka	Riparia riparia	2 retrapy

 

Jeśli chodzi o retrapy, to trzeba zauważyć, że pierwszy raz złapało się tak dużo dymówek noszących już obrączki. Większość z nich pochodziła z różnych noclegowisk, z lat 2015-2020. Poniżej zestawienie wg. miejsc obrączkowania:

• LOCO (tzn. tutaj): VIII 2020 – 5, IX 2019 – 6,
• Mała Wełna; Owczegłowy: VIII 2020 – 1, VIII 2019 – 2,
• ujście Małej Wełny; Cieśle: VII-VIII 2020 – 8, IX 2019 – 1, VIII 2015 – 1,
• Cieśle, ul. Lipowa: VII 2020 – 4,
• Cieśle – staw: VII 2019 – 1, VIII 2018 – 1,
• Cieśle – wodociągi: VII-VIII 2019 – 2,
• Cieśle – betoniarnia: VI 2018 – 2 (pisklęta).

Pozostałe retrapy to:

• V 2020 – 2 brzegówki z kolonii lęgowej na terenie żwirowni w Cieślach,
• IX 2019 – 1 pliszka siwa zaobrączkowana tutaj na noclegowisku.

Najstarszym ptakiem była dymówka zaobrączkowana 28.08.2015  jako ptak w 1 kalendarzowym roku życia na zbiorowym noclegowisku przy ujściu Małej Wełny w Cieślach. Ptak ten ma więc 5 lat. Jest to spore osiągnięcie dla osobnika tego gatunku.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

Czwarty letni odłów w trzcinowiskach porastających łąki i starorzecza w pobliżu ujścia Małej Wełny do Wełny. Sieci, tak jak poprzednio, ustawiliśmy tylko w trzcinowiskach. Odłowy prowadziliśmy przez pięć kolejnych wieczorów i dwa ranków.  Złapało się 546 ptaków z 21 gatunków, w tym 25 retrapów. W czasie tego odłowu przekroczyliśmy liczbę 9.000 zaobrączkowanych w tym roku ptaków. Tym granicznym ptakiem, podobnie jak o tysiąc wcześniej, była rokitniczka. Zdecydowanym dominantem okazały się przylatujące tutaj na noclegowisko makolągwy. W kolejne wieczory złapało się odpowiednio: 56, 52, 40, 75 i 17 osobników. Większość stanowiły osobniki młode – 85,2%. Tylko dwa ptaki złapały się dwa razy.

Jeśli chodzi o dymówki, to przez cztery wieczory wabiliśmy je głosem z magnetofonu. Złapało się odpowiednio: 65, 23, 19 i 7 osobników. Podobnie jak w przypadku makolągw, większość stanowiły ptaki w pierwszym roku życia – 90,5%. Ani jeden ptak nie złapał się dwukrotnie. Najciekawszym ptakiem tego łapania był niewątpliwie krętogłów, którego w trzcinach jeszcze nigdy nie złapaliśmy.

Pełna lista odłowu wygląda następująco:

Nazwa polska	Nazwa łacińska	Liczba
Makolągwa	Carduelis cannabina	214 + 13 retrapów
Dymówka	Hirundo rustica	131 + 6 retrapów
Trzcinniczek	Acrpcephalus scirpaceus	61 + 2 retrapy
Pliszka żółta	Motacilla flava	21
Rokitniczka	Acrocephalus schoenobaenus	13 + 1 retrap
Modraszka	Cyanistes caeruleus	9 + 1 retrap
Dzwoniec	Carduelis chloris	9
Łozówka	Acrocephalus palustris	6
Szczygieł	Carduelis carduelis	6
Kląskawka	Saxicola torquata	4
Trzciniak	Acrocephalus arundinaceus	3
Zimorodek	Alcedo atthis	3
Potrzos	Emberiza schoeniclus	2
Brzęczka	Locustella luscinioides	2
Mazurek	Passer montanus	2
Cierniówka	Sylvia communis	2
Krętogłów	Jynx torquilla	1
Zaganiacz	Hippolais icterina	1
Piecuszek	Phylloscopus trochilus	1
Gajówka	Sylvia borin	1
Brzegówka	Riparia riparia	1 retrap

 

Większość retrapów to ptaki zaobrączkowane tutaj w tym roku. Z minionych lat pochodziły następujące ptaki:

• Dymówka zaobr. 22.08.2018 r. na Jeziorze Rogozińskim na zbiorowym noclegowisku – odległość 1,6 km,
• Trzy dymówki zaobr. 5.09.2019 r. na Jeziorze Rogozińskim na zbiorowym noclegowisku – odległość 1,6 km,
• Rokitniczka zaobr. 30.08.2019 r. jako ptak w 1 roku życia w Cieślach – “WODOCIĄGI”,
• Brzegówka zaobr. 6.07.2019 r. jako dorosły samiec w kolonii lęgowej na terenie żwirowni w Cieślach – odległość 2,7 km,
• Makolągwa zaobr. 19.07.2019 r. jako samica w 1 roku życia w Cieślach – “WODOCIĄGI”,
• Makolągwa zaobr. 20.08.2019 r. tutaj jako samica w 1 roku życia.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

Trzecie podejście do łapania w dolinie Noteci w okresie przelotów. Pierwsze podejście do ptaków lecących doliną miało miejsce w dniach 15-17.09.2006 r. koło miejscowości Ciszewo (Chodzież). Złapały się wtedy 134 ptaki. Ponieważ odnieśliśmy wrażenie, że spóźniliśmy się na przelot Acrocephalusów, kolejne łapanie zorganizowaliśmy koło Raczyna (Szamocin). Trwało w dniach 22-23.08.2008 r. i przerwała je burzowa pogoda. Złapało się wówczas 261 ptaków, w tym potrzos z francuską obrączką. W tym roku postanowiliśmy wypełnić niedosyt z tamtych prób. Na miejsce odłowów wybraliśmy pas trzcinowisk wzdłuż południowego brzegu rzeki w pobliżu mostu na drodze Szamocin – Białośliwie. Trzcinowisko porasta tam cały teren między nurtem rzeki i wałem przeciwpowodziowym. Łąki poza wałami są tutaj użytkowane, więc o tej porze roku wykoszone. Wydaje się, że ten pas trzcinowisk powinien być swoistą autostradą dla trzcinowych ptaków. Po drugiej stronie wału znajduje się teren ograniczony odciętym łukiem starorzecza. Porastają go zakrzewienia wierzbowe i trzcinowiska.

Sieci ustawiliśmy po obu stronach wału przecinając w dwóch miejscach trzcinowiska i zakrzewienia na całej szerokości od rzeki do starorzecza.

Oczekiwaliśmy intensywnego przelotu przynajmniej  trzcinniczków i rokitniczek, no i jakichś miłych niespodzianek czyli “rzadkości”. Wynik pełnych trzech dni odłowów nie spełnił naszych oczekiwań. Złapało się wprawdzie 721 ptaków z 27 gatunków, w tym 1 retrap, ale aż 406 z nich to dymówki zwabione na noclegowisko. Było w zasadzie wszystko, poza rzadkościami, ale w ilościach, które nie pasują nam do tak olbrzymiego i optymalnie usytuowanego na osi wschód-zachód terenu. Najbardziej ucieszył w sieciach widok pięciu gajówek, które prawie nie występowały ostatnio w naszych odłowach.

Przeanalizowaliśmy zgrupowanie dymówek, które złapały się na noclegowisku pod względem wieku i płci. Zdecydowaną większość stanowiły tegoroczne młode – 92,3%. Ptaki dorosłe stanowiły zaledwie 7,7%. Płeć dorosłych to: 15 samców, 13 samic i 3 osobniki bez oznaczenia płci. Gdyby przeliczyć liczbę młodych na dwa dorosłe (potencjalna para lęgowa), na parę dorosłych przypadałyby 24,2 młodego. Taki wynik jest oczywiście niemożliwy i pokazuje, że ze struktury wiekowej przelotnych stad nie można (przynajmniej w każdym przypadku) wnioskować o sukcesie lęgowym. Wśród młodych ptaków dało się zauważyć znaczne zróżnicowanie w ubarwieniu spodu ciała (od białego do jasnorudego) i podgardle (dwa ptaki o skrajnych barwach poniżej).

Wszystkie odłowione dymówki miały mierzoną długość skrzydła złożonego i masę ciała. To może kilka słów na temat masy. Łączna masa odłowionych dymówek wyniosła 7.400,6 g. Masa pojedynczego ptaka wahała się w zakresie 15,9 – 21,0 g; średnio 18,23 g.

Nie poddajemy się oczywiście i wrócimy tutaj jeszcze w tym sezonie, może jeszcze pod koniec sierpnia.

Pełna lista odłowu wygląda następująco:

Nazwa polska	Nazwa łacińska	Liczba
Dymówka	Hirundo rustica	406
Trzcinniczek	Acrpcephalus scirpaceus	105
Rokitniczka	Acrocephalus schoenobaenus	48
Łozówka	Acrocephalus palustris	28
Trzciniak	Acrocephalus atundinaceus	14
Potrzos	Emberiza schoeniclus	13
Remiz	Remiz pendulinus	13
Modraszka	Cyanistes caeruleus	12
Piecuszek	Phylloscopus trochilus	11
Wąsatka	Panurus biarmicus	9
Pierwiosnek	Phylloscopus collybita	7
Czarnogłówka	Poecile montanus	7
Kapturka	Sylvia atricapilla	7
Szpak	Sturnus vulgaris	6
Zimorodek	Alcedo atthis	5
Gajówka	Sylvia borin	5
Cierniówka	Sylvia communis	5
Brzęczka	Locustella luscinioides	4
Brzegówka	Riparia riparia	4
Podróźniczek	Luscinia svecica cyanecula	2 + 1 retrap
Bogatka	Parus major	2
Pokrzywnica	Prunella modularis	2
Szczygieł	Carduelis carduelis	1
Świerszczak	Locustella naevia	1
Słowik rdzawy	Luscinia megarhynchos	1
Piegża	Sylvia curruca	1
Śpiewak	Turdus philomelos	1

Jedynym ptakiem, który nosił już obrączkę był samiec podróżniczka z obrączką niemieckiej centrali HIDDENSEE. Ptak został zaobrączkowany  jako ptak w 1 kalendarzowym roku życia 12.08.2018 r.  w miejscowości Sawall, Oder Spree, Brandenburgia, Niemcy odległej o 226 km w linii prostej.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

Trzeci letni odłów w trzcinowiskach porastających łąki i starorzecza w pobliżu ujścia Małej Wełny do Wełny. Sieci ustawiliśmy tylko w trzcinowiskach. Odłowy prowadziliśmy przez dwa wieczory i dwa ranki.  Złapało się 314 ptaków z 13 gatunków, w tym 13 retrapów. W czasie tego odłowu przekroczyliśmy liczbę 8.000 zaobrączkowanych w tym roku ptaków. Tym ośmiotysięcznym była rokitniczka.

Od poprzedniego odłowu (21-23.07.2020) właściwie nic się nie zmieniło, tylko na noclegowisko przyleciało więcej dymówek i makolągw. Wśród odłowionych dymówek znalazł się osobnik o nietypowych – jasnych pazurkach.

Ubarwienie spodu ciała dymówek wykazuje sporą zmienność. Szczególną uwagę zwracają nieliczne osobniki o rudym upierzeniu tej części ciała.

 

Pełna lista odłowu wygląda następująco:

Nazwa polska	Nazwa łacińska	Liczba
Dymówka	Hirundo rustica	151 + 3 retrapy
Makolągwa	Carduelis cannabina	87 + 2 retrapy
Trzcinniczek	Acrpcephalus scirpaceus	42 + 5 retrapów
Rokitniczka	Acrocephalus schoenobaenus	5
Mazurek	Passer montanus	4
Łozówka	Acrocephalus palustris	3
Trzciniak	Acrocephalus arundinaceus	2
Szczygieł	Carduelis carduelis	2
Pliszka żółta	Motacilla flava	2
Piecuszek	Phylloscopus trochilus	2
Modraszka	Cyanistes caeruleus	1 + 1 retrap
Potrzos	Emberiza schoeniclus	1 retrap
Brzegówka	Riparia riparia	1 retrap

 

Większość retrapów to ptaki zaobrączkowane tutaj w tym roku. Dokładniej warto napisać o siedmiu:

• Dymówka zaobr. 26.07.2020 r. jako ptak w 1 roku życia, przy ujściu Rudki do Wełny w Cieślach, na zbiorowym noclegowisku,
• Dymówka zaobr. 12.09.2019 r. na Jeziorze Rogozińskim jako ptak w 1 roku życia na zbiorowym noclegowisku – odległość 1,6 km,
• Dymówka zaobr. 29.07.2018 r. jako ptak w 1 roku życia, przy ujściu Rudki do Wełny w Cieślach, na zbiorowym noclegowisku,
• Brzegówka zaobr. 3.06.2019 r. jako dorosły ptak w kolonii lęgowej na terenie żwirowni w Cieślach – odległość 2,7 km,
• Modraszka zaobr. 21.10.2019 r. tutaj jako samica w 1 roku życia,
• Potrzos zaobr. 16.07.2019 r. tutaj jako samica po 1 roku życia,
• Trzcinniczek zaobr. 2.05.2018 r. tutaj jako samica po 1 roku życia.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

Po czteroletniej przerwie zorganizowaliśmy łapanie w trzcinowiskach nad Małą Wełną, przy moście drogowym Budziszewko-Owczegłowy. Dawniej znajdowała się tutaj miejscowość Owczegłowy-Młyn. Sieci ustawiliśmy na całym przekroju północnej części doliny, tj. od rzeki, poprzez trzcinowiska, pas krzewiastych wierzb i olsy. Odłowy prowadziliśmy przez wieczór, cały kolejny dzień i ranek trzeciego dnia.  Złapało się 251 ptaków z 25 gatunków, w tym 7 retrapów. Dominantem, jak zwykle w trzcinowiskach, był oczywiście trzcinniczek. Na noclegowisko w trzcinach przylatywały dymówki. Duża liczba gatunków wynika z dość dużej rozpiętości środowisk, w których prowadziliśmy odłowy. Największą niespodzianką były dwie gajówki (= pokrzewki ogrodowe). Osobniki tego gatunku nie występowały w naszych odłowach od 2018 roku.

A to pełna lista odłowu:

Nazwa polska	Nazwa łacińska	Liczba
Trzcinniczek	Acrocephalus scirpaceus	71 + 2 retrapy
Dymówka	Hirundo rustica	60 + 2 retrapy
Pierwiosnek	Phylloscopus collybita	26
Kapturka	Sylvia atricapilla	15 + 1 retrap
Modraszka	Cyanistes caeruleus	12
Łozówka	Acrocephalus palustris	11
Trzciniak	Acrocephalus arundinaceus	9
Piecuszek	Phylloscopus trochilus	7
Bogatka	Parus major	4 + 2 retrapy
Rokitniczka	Acrocephalus schoenobaenus	5
Potrzos	Emberiza schoeniclus	4
Sikora uboga	Poecile palustris	3
Trznadel	Emberiza citrinella	2
Rudzik	Erithacus rubecula	2
Gajówka	Sylvia borin	2
Cierniówka	Sylvia communis	2
Dzwoniec	Carduelis chloris	1
Dzięcioł duży	Dendrocopos major	1
Brzęczka	Locustella luscinioides	1
Słowik rdzawy	Luscinia megarhynchos	1
Świstunka leśna	Phylloscopus sibilatrix	1
Brzegówka	Riparia riparia	1
Kowalik	Sitta europaea	1
Kos	Turdus merula	1
Śpiewak	Turdus philomelos	1

 

Retrapów było niewiele z uwagi na długą przerwę w odłowach w tym miejscu. Oto informacje o nich:

• Kapturka zaobr. tutaj 1.07.2016 r. jako dorosły samiec,
• Trzcinniczek zaobr. tutaj 2.07.2016 r. jako dorosły (po 1),
• Trzcinniczek zaobr. przy wlocie małej Wełny do Jez. Rogozińskiego 3.08.2019 r. jako młody w 1 roku,
• Dymówka zaobr. 8.09.2019 r. jako ptak w 1 roku życia, przy ujściu Małej Wełny do Wełny w Cieślach, na zbiorowym noclegowisku,
• Dymówka zaobr. 1.06.2020 r. na terenie betoniarni w Cieślach jako pisklę,
• Dwie bogatki zaobr. 26.07.2020 jako pisklęta w budce nr 11 odległej o niespełna 100 m.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

Pierwszy w tym roku odłów na terenie dawnej żwirowni w pobliży ujścia Rudki do Wełny w Cieślach. Sieci ustawiliśmy tylko w trzcinowiskach porastających już prawie całe wyrobisko. Odłowy prowadziliśmy przez dwa wieczory i jeden ranek.  Głównym celem było noclegowisko dymówek. Obydwa wieczory wabiliśmy jaskółki głosem z magnetofonu.

 

Złapało się 239 ptaków z 10 gatunków, w tym 8 retrapów. Wśród ptaków gniazdujących w tym środowisku dominantem był oczywiście trzcinniczek. Jeśli chodzi o noclegowisko jaskółek, to było bardzo skromne, zważywszy, że w tym miejscu w minionych latach odławialiśmy jednego wieczoru setki tych ptaków – maksymalnie ponad 800. Pierwszego wieczora złapało tylko 9 ptaków, w tym 8 dorosłych samców i 1 młody ptak. Drugiego wieczora sytuacja była już normalna, czyli większość stanowiły młode z tegorocznych lęgów, niestety ptaków przyleciało niezbyt dużo i złapały się tylko 93. Z analizy składu zgrupowania z drugiego wieczoru wynika, że młode ptaki stanowiły 76,3%, co daje 6,45 młodego na 2 dorosłe.

A to pełna lista odłowu:

Nazwa polska	Nazwa łacińska	Liczba
Dymówka	Hirundo rustica	101 + 1 retrap
Trzcinniczek	Acrocephalus scirpaceus	70+ 3 retrapy
Rokitniczka	Acrocephalus schoenobaenus	21
Łozówka	Acrocephalus palustris	15
Trzciniak	Acrocephalus arundinaceus	9 + 1 retrap
Modraszka	Cyanistes caeruleus	7 + 2 retrapy
Potrzos	Emberiza schoeniclus	6
Pierwiosnek	Phylloscopus collybita	1
Piecuszek	Phylloscopus trochilus	1 retrap
Brzegówka	Riparia riparia	1

Wszystkie retrapy, to ptaki zaobrączkowane w najbliższej okolicy, w tym 3 z bieżącego roku. Ptaki z poprzednich lat zostały oznakowane w następujących miesiącach:

• IX 2018 – 1 trzcinniczek,
• VIII 2018 – 1 dymówka,
• VII 2018 – 2, w tym: 1 trzcinniczek i 1 piecuszek,
• VIII 2017 – 1 trzcinniczek.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

Drugi letni odłów w trzcinowiskach porastających łąki i starorzecza w pobliżu ujścia Małej Wełny do Wełny. Sieci ustawiliśmy tylko w trzcinowiskach. Odłowy prowadziliśmy przez trzy wieczory i dwa ranki.  Złapało się 150 ptaków z 12 gatunków, w tym 19 retrapów. Wśród ptaków gniazdujących w tym środowisku dominantem był oczywiście trzcinniczek. Na noclegowisko w trzcinach przylatywały makolągwy i dymówki. Pojawiły się też pliszki żółte, ale tylko kilka. Dawniej nocowały tutaj stada pliszek liczące setki osobników.

A to pełna lista odłowu:

Nazwa polska	Nazwa łacińska	Liczba
Dymówka	Hirundo rustica	49
Trzcinniczek	Acrocephalus scirpaceus	28+ 11 retrapów
Makolągwa	Carduelis cannabina	26 + 5 retrapów
Łozówka	Acrocephalus palustris	13
Trzciniak	Acrocephalus arundinaceus	3 +_1 retrap
Rokitniczka	Acrocephalus schoenobaenus	3
Pliszka żółta	Motacilla flava	3
Piecuszek	Phylloscopus trochilus	2
Dzwoniec	Carduelis chloris	1 + 1 retrtap
Potrzos	Emberiza schoeniclus	1
Brzęczka	Locustella luscinioides	1
Pierwiosnek	Phylloscopus collybita	1

Wszystkie, z wyjątkiem jednego, retrapy to ptaki zaobrączkowane tutaj lub w najbliższej okolicy w latach 2016-20.  Ten jeden wyjątek, to trzcinniczek z obrączką szwajcarskiej centrali SEMPACH. Ptak został zaobrączkowany  22.05.2020 r.  w miejscowości Champ-Pittet odległej o 993 km w linii prostej od Ciesiel. Jak z tej daty wynika samica przyleciała na tereny lęgowe bardzo późno – pierwsze trzcinniczki pojawiają się u nas pod koniec kwietnia.

Miejscowe retrapy z poprzednich lat to ptaki zaobrączkowane w następujących miesiącach:

• IX 2019 – 1 makolągwa,
• VI-VII 2019 – 3, w tym: 2 trzcinniczki, 1 makolągwa,
• IV 2016 – 1 dzwoniec zaobrączkowny przy karmniku jako samica w 2 roku życia.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

Pierwsze w tym sezonie łapanie w okolicach stawu na łąkach doliny Wełny w Cieślach. Łapaliśmy w pasach wysokiej roślinności (trzciny, pokrzywy) oraz na ugorach przyległych do łąk.  Złapało się 268 ptaków z 31 gatunków, w tym 42 retrapy.  Zdecydowanymi dominantami były ptaki z rodzaju Acrocephalus, które stanowiły 60,4% całego odłowu. Z uwagi na brak większych łanów “czystych” trzcin, to nie trzcinniczek był dominantem. Ustępował on nieco rokitniczce i łozówce. Zastanawiająca jest bardzo niska liczebność potrzosa. Najciekawszym elementem ugorów była rodzina dzierlatek – para z 5 młodymi. Cztery młode udało się odłowić i oznakować kolorowymi obrączkami. Będzie można  teraz łatwiej śledzić ich losy.

Złapało się też 5 zimorodków w różnym wieku i różnej płci. Poniżej zdjęcie obrazujące kolor nóg jako cechę diagnostyczną oraz kolor upierzenia z bardzo trudnym dla wielu osób rozróżnieniem kolorów “zielonkawoniebieski” i niebieskawozielony”. Tu trzy różne osobniki na jednym zdjęciu, więc w identycznych warunkach świetlnych, co jest bardzo istotne dla niebieskich ptaków.

Poniżej wspólne zdjęcie młodocianych osobników kopciuszka i pleszki. Te ptaki też czasem sprawiają kłopoty z oznaczeniem przynależności gatunkowej.

A to pełna lista odłowu:

Nazwa polska	Nazwa łacińska	Liczba
Rokitniczka	Acrocephalus schoenobaenus	44 + 12 retrapów
Łozówka	Acrocephalus palustris	45 + 7 retrapów
Trzcinniczek	Acrocephalus scirpaceus	29 + 18 retrapów
Dymówka	Hirundo rustica	27
Makolągwa	Carduelis cannabina	10 + 1 retrap
Trzciniak	Acrocephalus arundinaceus	5 + 2 retrapy
Bogatka	Parus major	7
Kopciuszek	Phoenicurus ochruros	6
Zimorodek	Alcedo atthis	5
Szczygieł	Carduelis carduelis	5
Cierniówka	Sylvia communis	5
Dzierlatka	Galerida cristata	4
Białożytka	Oenanthe oenanthe	3 + 1 retrap
Piegża	Sylvia curruca	4
Modraszka	Cyanistes caeruleus	3
Potrzos	Emberiza schoeniclus	2 + 1 retrap
Mazurek	Passer montanus	3
Piecuszek	Phylloscopus trochilus	3
Kulczyk	Serinus serinus	3
Trznadel	Emberiza citrinella	2
Pełzacz ogrodowy	Certhia brachydactyla	1
Dzięcioł duży	Dendrocopos major	1
Srokosz	Lanius excubitor	1
Brzęczka	Locustella luscinioides	1
Słowik rdzawy	Luscinia megarhynchos	1
Pliszka żółta	Motacilla flava	1
Wróbel	Passer domesticus	1
Pleszka	Phoenicurus phoenicurus	1
Pierwisnek	Phylloscopus collybita	1
Pokląskwa	Saxicola rubetra	1
Kląskawka	Saxicola torquata	1

 

Najciekawszym retrapem była rokitniczka z czeską obrączką. Na wiadomość o okolicznościach zaobrączkowania tego ptaka trzeba będzie trochę poczekać.

Wszystkie pozostałe retrapy, to ptaki zaobrączkowane tutaj lub w najbliższej okolicy w latach 2014-20. Poniżej zestawienie retrapów z obrączkami złożonymi przed 2020 rokiem:

• VIII 2019 – 1 rokitniczka,
• VII 2019 – 7, w tym: 4 trzcinniczki, 1 rokitniczka, 1 łozówka i 1 trzciniak,
• VI 2019 – 7, w tym: 3 rokitniczki, 3 łozówki i 1 trzcinniczek,
• VIII 2018 – 1 potrzos,
• VII 2018 – 4 trzcinniczek,
• VI 2017 – 1 trzcinniczek,
• 4 VIII 2015 – 1 trzcinniczek zaobr. jako dorosła samica (ma przynajmniej 6 lat),
• 27 VII 2014 – 1 trzcinniczek zaobr. jako ptak w 1 kalendarzowym roku życia (ma 6 lat).

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska

Pierwszy letni odłów w trzcinowiskach porastających łąki i starorzecza w pobliżu ujścia Małej Wełny do Wełny. Sieci ustawiliśmy tylko w trzcinowiskach. Odłowy prowadziliśmy przez trzy popołudnia, wieczory i ranki.  Złapało się 180 ptaków z 11 gatunków, w tym 16 retrapów. Wśród ptaków gniazdujących w tym środowisku dominantem był oczywiście trzcinniczek. Na noclegowisko w trzcinach przylatywały tylko makolągwy, które okazały się zdecydowanym dominantem całego łapania.  Najciekawszym ptakiem tego odłowu był świerszczak – jedyny osobnik złapany w tym roku.

A to pełna lista odłowu:

Nazwa polska	Nazwa łacińska	Liczba
Makolągwa	Carduelis cannabina	93+ 4 retrapy
Trzcinniczek	Acrocephalus scirpaceus	42+ 10 retrapów
Łozówka	Acrocephalus palustris	7 + 1 retrap
Rokitniczka	Acrocephalus palustris	5
Potrzos	Emberiza schoeniclus	5
Trzciniak	Acrocephalus arundinaceus	4
Dymówka	Hirundo rustica	3
Piecuszek	Phylloscopus trochilus	2
Dzwoniec	Carduelis chloris	1 + 1 retrap
Świerszczak	Locustella naevia	1
Pliszka żółta	Motacilla flava	1

Wszystkie retrapy, to ptaki zaobrączkowane tutaj lub w najbliższej okolicy w latach 2017-20. Retrapy z poprzednich lat to ptaki zaobrączkowane w następujących miesiącach:

• IX 2019 – 1 makolągwa,
• VI-VIII 2019 – 6, w tym: 4 trzcinniczki, 2 łozówki, ,
• IV 2019 – 3, w tym: 1 piecuszek, 1 kapturka, 1 trznadel,
• VIII 2018 – 2, w tym: 1 dzwoniec, 1 trzcinniczek,
• VII 2017 – 1 trzcinniczek.

Jerzy Dąbrowski i Bronisława Peplińska